روشنفکری(1)
مهمترین ویژگی یک روشنفکر
مهمترین ویژگی یک روشنفکر، آزاداندیشی است. روشنفکر اهل نقد عالمانه و مهمتر از آن نقدپذیر است و مرعوب اسامی بزرگ در جهان اندیشه و علم نمیشود.
مهمترین ویژگی یک روشنفکر، آزاداندیشی است. روشنفکر اهل نقد عالمانه و مهمتر از آن نقدپذیر است و مرعوب اسامی بزرگ در جهان اندیشه و علم نمیشود.
قلم، شبیه قاشق نیست! بدون قاشق هم میشود غذا خورد، اما بدون قلم نمیتوان از حیات کامل برخوردار بود. یا باید بخوانی و یا باید بنویسی و الا اهل قلم نخواهی بود و اهلیت حیات نخواهی داشت. خدا قلم را آفرید و خود بهترین استفاده را از آن کرد و سرمشقی برای بهره بردن از قلم قرار دارد.
سحر، هنگام بیداری است و سرآغاز زندگی. اگر بیداری خود را از سحر آغاز نکنیم در طول روز با تمام وجود زنده نخواهیم بود و در بیداری هم شبیه خواب، تمام مَشاعرمان کار نمیکند. سحر هنگام اندیشیدن است و اگر اولیای خدا در سحر گریه میکنند، این اشک نتیجۀ اندیشههایشان است.
خدا مهربانتر از آن است که با چند گناه بنده خود را دور بیندازد. ولی شیطان دائماً در حال ناامید کردن انسان است. یک آدم گنهکار اگر احساس میکند خدا دیگر به او نگاه نمیکند، باید بداند این ناامیدی القاء همان شیطانی است که او را وادار به گناه کرده؛ پس نباید به احساس منفی خود اعتنا کند.
اثر آیات قرآن بر انسان قابل تعریف نیست. هرکس خود را در معرض آیات قرار می دهد و آن را تلاوت میکند؛ در معرض یک معجزه قرار میگیرد. هم انسان موجود پیچیدهای است و هم قرآن بسیار ژرف و عمیق است. این دو را به هم برسانیم. این دو برای هم آفریده شدهاند.
طبیعت بسیار زیباست و حضور در طبیعت بکر میتواند انسان را در بازگشت به خویشتن و درک فطرت خود کمک کند. نگویید بعضیها هستند که حضور در طبیعت هیچ نفع معنوی برایشان ندارد. بله بعضیها با پیامبر هم بودند و آدم نشدند. آنها چون به شدت اسیر تمایلات نفسانی بودند، بهره نبردند.
امام باقر(ع) میفرماید: من دربرابر کارهایى از غلام و خانودهام صبر میکنم که از حنظل تلختر است؛ زیرا انسان به واسطۀ صبرش به مقام روزهدارِ شب زنده دار و مرتبۀ شهیدى که در رکاب محمد(ص) شمشیر زده باشد، دست مییابد! (ثوابالاعمال/198) حالا برخی افراد نازپرورده، وارد عرصه شدهاند و اسم خود را مؤمن هم میگذارند، ولی حاضر نیستند اذیت هیچ مؤمنی را تحمل کنند! لذا خودشان را خلاص میکنند و اصلاً با همدیگر کار نمیکنند.
زمان یکی از مظاهر قدرت الهی است. عبور بیرحمانه و منظم زمان، نشان میدهد عالم چگونه تابع فرامین قاطع الهی است. اگر ابهت و انعطافناپذیر بودن زمان را درک کنیم، خواهیم فهمید در چه جهان با حساب و کتابی زندگی میکنیم و در نتیجه با حساب و کتاب زندگی خواهیم کرد.
اگر به جای تلاش برای چشیدن مزۀ محبت خدا به دنبال جلب محبت دیگران باشیم، هیچ نتیجهای جز شکست را تجربه نخواهیم کرد. تفاوت محبت خدا با محبت دیگران در این است که محبت دیگران ابتدا راحت به دست میآید ولی بعد راحت از دست میرود ولی محبت خدا ابتدا سخت به دست میآید ولی هرگز از دست نمیرود.
هر چه بر سن انسان افزوده میشود سطح نگاهش بالاتر میرود؛ زمان را کوتاه می بیند و زمین را کوچکتر مییابد. اگر ارتفاع سطح نگاهش به بالاترین حد خود برسد؛ قیامت را هم میبیند. گویی وقتی سطح نگاه انسان بالاتر میرود، خود او را نیز به پرواز در میآورد و اوج میگیرد و لذت پرواز را احساس خواهد کرد.