۹۸/۰۳/۰۸

مستندات | آیت الله مصباح یزدی: پذیرش قانون؛ اولین گام در تربیت دینی

شناسنامه:

• موضوع: جلسه 20 سخنرانی ماه رمضان در دفتر مقام معظم رهبری
• زمان: 950320
• منبع: اینجا 

آیت الله مصباح یزدی:

ما در مقابل این شبهات، برای نوجوان مسلمانی که هنوز فکرش رشد کافی نکرده و بحث‌های عمیقی در این زمینه ندیده و نشنیده است چه بگوییم؟ اولین مسئله برای ما این است که اثبات کنیم که انسان باید محدودیت را بپذیرد، و این که فکر کنیم انسان باید آزاد باشد، فکر صحیحی نیست. برای کسانی که در سطح‌ پایین‌تری از تفکر هستند، می‌شود گفت: اگر دوستان شما ـ‌حتی پدر و مادر شماـ هرطور دلشان خواست با شما رفتار کنند، شما می­‌پسندید و می‌گویید خوب و درست است؟ خود شما گاهی به رفتارهای پدر و مادرتان اعتراض می‌کنید. خب آ‌ن‌ها آزادند که هر طور دلشان می‌خواهد عمل کنند، شما چرا اعتراض می‌کنید؟ این­که می‌گویید نباید این کار را بکنند یعنی باید محدودیت باشد؛ یعنی باید مقرراتی باشد، و باید آن­ها را رعایت کرد. مقررات یعنی محدودیت آزادی. این مسئله‌ای است که شاید نتوان یک انسان عاقل را پیدا کرد که با آن مخالفت کند.

این مسئله در منابع دینی ما هم ارسال مسلم شده است و در مقابل آن «طغیان» قرار گرفته است. اگر چیزی مرز و چارچوب خاصی داشته باشد و در همان مسیر خودش حرکت کند صحیح، نورمال، طبیعی، معقول و پسندیده شمرده می‌­شود، اما اگر از این حد تجاوز کرد، همانند نهری است که در اثر سیل طغیان می­‌کند و ویرانی به بار می‌آورد. طغیان از واژه‌های قرآنی است، و کلمه طاغوت هم از همین واژه گرفته شده است. خداوند می­فرماید: وَالَّذِینَ کَفَرُواْ أَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ. طاغوت یعنی موجودی که اساسش بر طغیان است، حق و مرز نمی‌شناسد و مقررات را قبول ندارد.

بهترین راه برای القای این مفهوم نیز محیط خانواده است؛ البته با روش صحیح و توأم با محبت و استدلال متناسب با فهم نوجوان. باید از ابتدا به او بفهمانند که زندگی بدون مقررات نمی‌شود؛ البته مقررات باید معقول، مفید و حساب­شده باشد، اما بدون مقررات زندگی‌ دوام پیدا نمی‌کند و قابل عمل نیست. اولین قدم در تربیت این است که کودکان را به رعایت وقت کارها عادت بدهیم. برای ناهار، تماشای تلویزیون، تفریح، بازی و... وقت بگذاریم و از کودک رعایت آن را بخواهیم. این‌ مسایل را به سادگی می­توان به کودک قبولاند؛ البته در صورتی که افراط و تفریط در آن نباشد، و باعث نشود که از پذیرفتن مقررات پشیمان شود. اگر مقررات معقول باشد، خودش هم آثار خوبش را می‌بیند و به راحتی قبول می‌کند.