یکی از وجوه معنویتِ نوروز این است که در پایان هر سال، نفس خودمان را محاسبه کنیم. البته دستور محاسبۀ نفس به‌طور روزانه باید انجام شود، اما حداقلش این است که سالی یک‌بار محاسبۀ نفس کنیم؛ همان‌طوری که ادارات در آخر سال، اموال خود را محاسبه و جمع‌بندی می‌کنند.
یکی از وجوه معنویت نوروز، محاسبه نفس در پایان هر سال است/ چه سوال‌هایی از خودمان بپرسیم؟
چطور با نشاط و تفریح خودمان می‌توانیم آخرت به‌دست بیاوریم؟ یکی با تغییر نیت‌مان، یکی با تغییر نگاه‌مان!/ اگر نگاهت به بهار، محبت خدا به تو باشد، آن‌وقت بهار برایت یک فصل معنوی خواهد بود/ 99درصد دینداری به نیت است!/ علی(ع): آدم با «نشاط خودش» می‌تواند آخرت بخرد!/ برای تفریح خودت هم می‌توانی نیت قربه‌الی‌الله داشته باشی! خُب تو که می‌خواهی به تفریح بروی، بگو: «خدایا! به‌خاطر تو به تفریح می‌روم!» روغن سوخته را نذر امامزاده کن؛ خدا از تو قبول می‌کند!
تنها فقری که هر چه بیشتر بشود انسان ثروتمندتر می‌شود فقر الی الله است. هرچه درکمان از نیازمان به خدا بیشتر بشود خود را محتاج‌تر خواهیم دید و این بزرگترین دارایی ما خواهد شد که ما به خدا بسیار نیاز داریم.
خیلی زشت است که مؤمن، تفریح معنوی در طبیعت نداشته باشد!/ چرا پیامبر(ص) خانۀ کعبه را رها می‌کرد و برای عبادت به کوه می‌رفت؟/ امام هادی(ع) مسیر رشد و نموّ شخصیت پیامبر(ص) را در طبیعت توصیف می‌کند و این راهی است که برای همه باز است/ یک ویژگی مؤمن اینست که با طبیعت عشق‌بازی می‌کند و بهرۀ معنوی می‌برد/ آدم باصفا از طبیعت بکر که تسبیح‌گوی خداست لذت معنوی می‌برد
اگر کمی آرام باشیم و شاکر، و اگر تا نیازهایمان برطرف شد از درِ خانۀ خدا فرار نکنیم، کم‌کم احساس نیازمان به خودِ خدا بیدار می‌شود. بلوغِ معنوی، بیداریِ حس نیاز به خداست.
ببینید در اوقات فراغت اولین کاری که به ذهنتان می‌آید چیست؟ برخی هوس‌بازتر می‌شوند و برخی مهربان‌تر؟ شما چطور؟/ انسان در دو وقت «سختی» یا «فراغت»، ضمیر و باطنش را آشکار می‌کند/ علی(ع): فراغت برای افراد معمولی زمینۀ هوس‌بازی است/ دین با بازی و سرگرمی مخالف نیست، با «کم لذت بردن» مخالف است/ کسی که دون‌همت و دنبال لذت‌های کم باشد، موقع فراغت، ضمیر خود را نشان می‌دهد/ بعضی‌ها موقع بیکاری، سراغ فعالیت‌های ناب و کم‌یاب -مثل خدمت به دیگران- می‌روند/ بعضی‌ها وقت فراغت سراغ محاسبه نفس می‌روند؛ لااقل در ایام نوروز این‌کار را انجام دهیم
احساس نیاز به خدا فرق دارد با اینکه نیازهایمان را نزد خدا ببریم. فلسفۀ دعا و اظهارِ نظر درِ خانۀ خدا این بوده است که احساس نیازِ ما به خودِ خدا بیدار شود.
اگر قدرت خیال نبود این همه آیاتِ توصیف بهشت و جهنم نازل نمی‌شد، اما صد حیف که خیالِ ما محدود به دنیای فانی است نه عالم باقی که به سویش می‌رویم.
