۹۳/۱۱/۲۹ چاپ ایمیل و پی دی اف

حدیث | ولی فقیه مکه / اختیار تام به ولی فقیه در زمان پیامبر(ص)

متن روایت

قَالَ الْإِمَامُ(العسکری ع): قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ ع: لَمَّا بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً ص بِمَکَّةَ، وَ أَظْهَرَ بِهَا دَعْوَتَهُ، وَ نَشَرَ بِهَا کَلِمَتَهُ، وَ عَابَ أَعْیَانَهُمْ فِی عِبَادَتِهِمُ الْأَصْنَامَ، وَ أَخَذُوهُ وَ أَسَاءُوا مُعَاشَرَتَهُ، وَ سَعَوْا فِی خَرَابِ الْمَسَاجِدِ الْمَبْنِیَّةِ الَّتِی کَانَتْ لِقَوْمٍ مِنْ خِیَارِ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ وَ شِیعَةِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع.

کَانَ بِفِنَاءِ الْکَعْبَةِ مَسَاجِدُ یُحْیُونَ فِیهَا مَا أَمَاتَهُ الْمُبْطِلُونَ، فَسَعَى هَؤُلَاءِ الْمُشْرِکُونَ فِی خَرَابِهَا، وَ أَذَى مُحَمَّدٍ وَ أَصْحَابِهِ، وَ إِلْجَائِهِ إِلَى الْخُرُوجِ مِنْ مَکَّةَ نَحْوَ الْمَدِینَةِ، الْتَفَتَ خَلْفَهُ إِلَیْهَا، وَ قَالَ: اللَّهُ یَعْلَمُ أَنَّنِی أُحِبُّکِ، وَ لَوْ لَا أَنَّ أَهْلَکِ أَخْرَجُونِی عَنْکِ لَمَا آثَرْتُ عَلَیْکِ بَلَداً، وَ لَا ابْتَغَیْتُ عَلَیْکِ بَدَلًا، وَ إِنِّی لَمُغْتَمٌّ عَلَى مُفَارَقَتِکِ.

فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ: یَا مُحَمَّدُ، الْعَلِیُّ الْأَعْلَى یَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلَامَ، وَ یَقُولُ: سَنَرُدُّکَ إِلَى هَذَا الْبَلَدِ ظَافِراً غَانِماً سَالِماً قَادِراً قَاهِراً، وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَى: «إِنَّ الَّذِی فَرَضَ عَلَیْکَ الْقُرْآنَ لَرادُّکَ إِلى‏ مَعادٍ»(قصص/85) یَعْنِی إِلَى مَکَّةَ، غَانِماً ظَافِراً.

فَأَخْبَرَ بِذَلِکَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَصْحَابَهُ، فَاتَّصَلَ بِأَهْلِ مَکَّةَ، فَسَخِرُوا مِنْهُ.

فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَى لِرَسُولِهِ: سَوْفَ یُظْفِرُکَ اللَّهُ بِمَکَّةَ وَ یَجْرِی عَلَیْهِمْ حُکْمِی، وَ سَوْفَ أَمْنَعُ عَنْ دُخُولِهَا الْمُشْرِکِینَ حَتَّى لَا یَدْخُلُهَا أَحَدٌ مِنْهُمْ إِلَّا خَائِفاً، أَوْ دَخَلَهَا مُسْتَخْفِیاً، مِنْ أَنَّهُ إِنْ عُثِرَ عَلَیْهِ قُتِلَ.

فَلَمَّا حُتِمَ قَضَاءُ اللَّهِ بِفَتْحِ مَکَّةَ وَ اسْتَوْسَقَتْ لَهُ، أَمَّرَ عَلَیْهِمْ عَتَّابَ بْنَ أَسِیدٍ. فَلَمَّا اتَّصَلَ بِهِمْ خَبَرُهُ قَالُوا: إِنَّ مُحَمَّداً لَا یَزَالُ یَسْتَخِفُّ بِنَا حَتَّى وَلَّى عَلَیْنَا غُلَاماً حَدَثَ السِّنِّ، ابْنَ ثَمَانِیَ عَشْرَةَ سَنَةً، وَ نَحْنُ مَشَایِخُ ذَوُو الْأَسْنَانِ، وَ جِیرَانُ حَرَمِ اللَّهِ الْأَمْنِ، وَ خَیْرِ بُقْعَةٍ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ.

وَ کَتَبَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَتَّابِ بْنِ أَسِیدٍ عَهْداً عَلَى مَکَّةَ، وَ کَتَبَ فِی أَوَّلِهِ: مِنْ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ ص إِلَى جِیرَانِ بَیْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ وَ سُکَّانِ حَرَمِ اللَّهِ، أَمَّا بَعْدُ فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ بِاللَّهِ مُؤْمِناً، وَ بِمُحَمَّدٍ رَسُولِهِ فِی أَقْوَالِهِ مُصَدِّقاً، وَ فِی أَفْعَالِهِ مُصَوِّباً، وَ لِعَلِیٍّ أَخِی مُحَمَّدٍ رَسُولِهِ وَ نَبِیِّهِ وَ صَفِیِّهِ وَ وَصِیِّهِ وَ خَیْرِ خَلْقِ اللَّهِ بَعْدَهُ مُوَالِیاً، فَهُوَ مِنَّا، وَ إِلَیْنَا، وَ مَنْ کَانَ لِذَلِکَ أَوْ لِشَیْ‏ءٍ مِنْهُ مُخَالِفاً، فَسُحْقاً وَ بُعْداً لِأَصْحابِ السَّعِیرِ، لَا یَقْبَلُ اللَّهُ شَیْئاً مِنْ أَعْمَالِهِ، وَ إِنْ عَظُمَ وَ کَبُرَ، یُصْلِیهِ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِداً مُخَلَّداً أَبَداً.

وَ قَدْ قَلَّدَ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَتَّابَ بْنَ أَسِیدٍ أَحْکَامَکُمْ وَ مَصَالِحَکُمْ، وَ قَدْ فَوَّضَ إِلَیْهِ تَنْبِیهَ غَافِلِکُمْ، وَ تَعْلِیمَ جَاهِلِکُمْ، وَ تَقْوِیمَ أَوَدِ مُضْطَرِبِکُمْ، وَ تَأْدِیبَ مَنْ زَالَ عَنْ أَدَبِ اللَّهِ مِنْکُمْ؛ لِمَا عَلِمَ مِنْ فَضْلِهِ عَلَیْکُمْ، مِنْ مُوَالاةِ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ ص، وَ مِنْ رُجْحَانِهِ فِی التَّعَصُّبِ لِعَلِیٍّ وَلِیِّ اللَّهِ. فَهُوَ لَنَا خَادِمٌ، وَ فِی اللَّهِ أَخٌ، وَ لِأَوْلِیَائِنَا مُوَالٍ، وَ لِأَعْدَائِنَا مُعَادٍ، وَ هُوَ لَکُمْ سَمَاءٌ ظَلِیلَةٌ، وَ أَرْضٌ زَکِیَّةٌ، وَ شَمْسٌ مُضِیئَةٌ، قَدْ فَضَّلَهُ اللَّهُ عَلَى کَافَّتِکُمْ بِفَضْلِ مُوَالاتِهِ وَ مَحَبَّتِهِ لِمُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ الطَّیِّبِینَ مِنْ آلِهِمَا. وَ حَکَّمَهُ عَلَیْکُمْ یَعْمَلُ بِمَا یُرِیدُ اللَّهُ، فَلَنْ یُخْلِیَهُ مِنْ تَوْفِیقِهِ، کَمَا أَکْمَلَ مِنْ مُوَالاةِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ ع شَرَفَهُ وَ حَظَّهُ، لَا یُؤَامِرُ رَسُولَ اللَّهِ وَ لَا یُطَالِعُهُ، بَلْ هُوَ السَّدِیدُ الْأَمِینُ، فَلْیَطْمَعِ الْمُطِیعُ مِنْکُمْ بِحُسْنِ مُعَامَلَتِهِ شَرِیفَ الْجَزَاءِ وَ عَظِیمَ الْحِبَاءِ وَ لْیَتَوَقَّى الْمُخَالِفُ لَهُ شَدِیدَ الْعَذَابِ، وَ غَضَبَ الْمَلِکِ الْعَزِیزِ الْغَلَّابِ؛ وَ لَا یَحْتَجَّ مُحْتَجٌّ مِنْکُمْ فِی مُخَالَفَتِهِ بِصِغَرِ سِنِّهِ، فَلَیْسَ الْأَکْبَرُ هُوَ الْأَفْضَلَ، بَلِ الْأَفْضَلُ هُوَ الْأَکْبَرُ، وَ هُوَ الْأَکْبَرُ فِی مُوَالاتِنَا وَ مُوَالاةِ أَوْلِیَائِنَا وَ مُعَادَاةِ أَعْدَائِنَا، فَلِذَلِکَ جَعَلْنَاهُ الْأَمِیرَ عَلَیْکُمْ وَ الرَّئِیسَ عَلَیْکُمْ، فَمَنْ أَطَاعَهُ فَمَرْحباً بِهِ، وَ مَنْ خَالَفَهُ فَلَا یُبَعِّدِ اللَّهُ غَیْرَهُ.

قَالَ: فَلَمَّا وَصَلَ إِلَیْهِمْ عَتَّابٌ وَ قَرَأَ عَهْدَهُ وَ وَقَفَ فِیهِمْ مَوْقِفاً ظَاهِراً، نَادَى فِی جَمَاعَتِهِمْ حَتَّى حَضَرُوهُ، وَ قَالَ لَهُمْ:

مَعَاشِرَ أَهْلِ مَکَّةَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص رَمَانِی بِکُمْ‏ شِهَاباً مُحْرِقاً لِمُنَافِقِکُمْ، وَ رَحْمَةً وَ بَرَکَةً عَلَى مُؤْمِنِکُمْ، وَ إِنِّی أَعْلَمُ النَّاسِ بِکُمْ وَ بِمُنَافِقِکُمْ، وَ سَوْفَ آمُرُکُمْ بِالصَّلَاةِ فَیُقَامُ بِهَا، ثُمَّ أَتَخَلَّفُ أُرَاعِی النَّاسَ، فَمَنْ وَجَدْتُهُ قَدْ لَزِمَ الْجَمَاعَةَ الْتَزَمْتُ لَهُ حَقَّ الْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ، وَ مَنْ وَجَدْتُهُ قَدْ بَعُدَ عَنْهَا فَتَّشْتُهُ، فَإِنْ وَجَدْتُ لَهُ عُذْراً عَذَرْتُهُ، وَ إِنْ لَمْ أَجِدْ لَهُ عُذْراً ضَرَبْتُ عُنُقَهُ، حُکْماً مِنَ اللَّهِ مَقْضِیّاً عَلَى کَافَّتِکُمْ، لِأُطَهِّرَ حَرَمَ اللَّهِ مِنَ الْمُنَافِقِینَ.

أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ الصِّدْقَ أَمَانَةٌ، وَ الْفُجُورَ خِیَانَةٌ، وَ لَنْ تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی قَوْمٍ إِلَّا ضَرَبَهُمُ اللَّهُ بِالذُّلِّ، قَوِیُّکُمْ عِنْدِی ضَعِیفٌ، حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُ، وَ ضَعِیفُکُمْ عِنْدِی قَوِیٌّ، حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ لَهُ، اتَّقُوا اللَّهَ وَ شَرِّفُوا بِطَاعَةِ اللَّهِ أَنْفُسَکُمْ، وَ لَا تُذِلُّوهَا بِمُخَالَفَةِ رَبِّکُمْ، فَفَعَلَ وَ اللَّهِ کَمَا قَالَ: وَ عَدَلَ وَ أَنْصَفَ وَ أَنْفَذَ الْأَحْکَامَ، مُهْتَدِیاً بِهُدَى اللَّهِ، غَیْرَ مُحْتَاجٍ إِلَى مُؤَامَرَةٍ وَ لَا مُرَاجَعَة.

لغات و عبارات مشکل

وَ عَابَ أَعْیَانَهُمْ فِی عِبَادَتِهِمُ الْأَصْنَامَ: پیامبر ص عیب می گرفت از بزرگان آنها را در عبادت بت‌ها

الْتَفَتَ خَلْفَهُ إِلَیْهَا: صورت خود را برگرداند و به مکه نگاه کرد

لَمَا آثَرْتُ عَلَیْکِ بَلَداً: هیچ شهری را بر تو ترجیح نمی‌دادم

وَ لَا ابْتَغَیْتُ عَلَیْکِ بَدَلًا: جایگزینی برای تو انتخاب نمی‌کردم

فَاتَّصَلَ بِأَهْلِ مَکَّةَ: خبر این بشارت پیامبر ص به اهل مکه رسید

وَ اسْتَوْسَقَتْ لَهُ: پیامبر ص تمکن و تسلط بر مکه پیدا کرد

أَمَّرَ عَلَیْهِمْ عَتَّابَ بْنَ أَسِیدٍ: عتاب بن اسید را امیر بر آن‌ها کرد

وَ قَدْ قَلَّدَ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَتَّابَ بْنَ أَسِیدٍ أَحْکَامَکُمْ وَ مَصَالِحَکُمْ: محمد ص احکام و مصالح شما را به عهده و بر گردن عتاب قرار داده.

وَ تَقْوِیمَ أَوَدِ مُضْطَرِبِکُمْ: و سامان دادن کجی‌ها و پریشانی‌های شما

وَ هُوَ لَکُمْ سَمَاءٌ ظَلِیلَةٌ: او برای شما آسمانی سایه افکن است.

فَلَنْ یُخْلِیَهُ مِنْ تَوْفِیقِهِ: خدا هیچ‌وقت او را از توفیقاتش خالی نمی‌کند.

لَا یُؤَامِرُ رَسُولَ اللَّهِ وَ لَا یُطَالِعُهُ: مشورت نمی‌کند با پیامبر ص و به او اطلاع نمی‌دهد(کنایه از اینکه اختیار تام دارد)

فَلَا یُبَعِّدِ اللَّهُ غَیْرَهُ: خدا غیر او را از خود نخواهد راند.

إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص رَمَانِی بِکُمْ‏ شِهَاباً مُحْرِقاً لِمُنَافِقِکُمْ: پیامبر ص مرا مانند شهاب سنگ سوزانندهای برای منافقین به سوی شما فرستاد.

مُؤَامَرَةٍ وَ لَا مُرَاجَعَة: مشورت و رجوع به پیامبر ص

منبع

بحارالانوار، ج21، ص121

مستدرک الوسائل، ج9، ص345

نظرات

ارسال نظر

لطفا قبل از ارسال نظر اینجا را مطالعه کنید

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی
دسترسی سریع سخنرانی ها تنها مسیر استاد پناهیان ادبستان استاد پناهیان درسنامۀ تاریخ تحلیلی اسلام کلیپ تصویری استاد پناهیان کلیپ صوتی استاد پناهیان پرونده های ویژه حمایت مالی بیان معنوی پناهیان

آخرین مطالب

آخرین نظرات

بیان ها راهکار راهبرد آینده نگری سخنرانی گفتگو خاطرات روضه ها مثال ها مناجات عبارات کوتاه اشعار استاد پناهیان قطعه ها یادداشت کتابخانه تالیفات مقالات سیر مطالعاتی معرفی کتاب مستندات محصولات اینفوگرافیک عکس کلیپ تصویری کلیپ صوتی موضوعی فهرست ها صوتی نوبت شما پرسش و پاسخ بیایید از تجربه... نظرات شما سخنان تاثیرگذار همکاری با ما جهت اطلاع تقویم برنامه ها اخبار مورد اشاره اخبار ما سوالات متداول اخبار پیامکی درباره ما درباره استاد ولایت و مهدویت تعلیم و تربیت اخلاق و معنویت هنر و رسانه فرهنگی سیاسی تحلیل تاریخ خانواده چندرسانه ای تصویری نقشه سایت بیان معنوی بپرسید... پاسخ دهید...