۹۱/۰۲/۱۴

صوت | هنر و حماسه(8): صلابت معنای اصلی حماسه

شناسنامه:

• مکان: تهران ـ هیئت دانشجویان دانشگاه هنر
• زمان: محرم 91 
• تعداد: 10 جلسه
• کلیپ صوتی: شما پیشنهاد دهید
• خلاصه صوتی: شما پیشنهاد دهید

معرفی:

معنویت حقیقی و سعادت مانند امور مادی دارای علائم و شاخص‌هایی است که انسان می‌تواند وضعیت خود یا جامعه را با آنها بسنجد و بررسی کند کدام خوبی‌ها را دارد و آیا آن چه دارد حقیقتاً خوب است یا امری است ظاهری و تقلبی.

بی‌شک در این میان برخی شاخص‌ها دارای اهمیت بیشتری است. یکی از این شاخص‌ها بسیار مهم روحیه حماسی است که می‌توان آن را به صلابت ترجمه و تبیین کرد. حماسه و صلابت به چه معناست؟ چرا حماسه و صلابت لازمه ایمان است؟ چرا در فرهنگ و تمدن غرب حماسه جایگاهی ندارد و تلاش می‌شود انسان‌ها فاقد صلابت و روحیه حماسی باشند؟ آیا حماسه فاقد آسیب است؟ اگر حماسه و با صلابت بودن دارای آفت هست این آفت چیست و چگونه می‌توان راه را بر آسیب‌ها بست؟ چگونه می‌شود که ما صلابت را می‌پسندیم و از وصف آن لذت می‌بریم اما وقتی به انسان‌های باصلابت مانند امیرالمومنین نظر می‌کنیم می‌بینیم اکثر مردم توان تحمل صلابت را ندارند؟

هر چند از صلابت بسیار کم گفته می‌شود اما برای هر فرد و جامعه مومن لازم و ضروری است . لذا برای هر انسان و جامعه دینی و ایمانی این بحث بسیار مهم و ضروری است، به خصوص کسانی که دغدغه عاقبت به خیری و داشتن ایمان حقیقی دارند. استاد پناهیان در این جلسات به این مساله مهم می‌‌پردازد و توجه ما را به آن معطوف می‌دارد.

مؤمنین باید بدانند که صلابت ناشی از ایمان و معنویت عوارضی دارد از جمله اینکه بعضی‌ افراد بیماردل نمی‌توانند صلابت مؤمنین را تحمل کنند. کسی که بیماردل باشد نمی‌تواند صلابت ناشی از معنویت را تحمل کند. یک دلیل برای بی‌حرمتی بعضی‌ها به مقدسات و مؤمنین این است که نمی‌توانند صلابتِ ناشی از معنویت را بپذیرند.

ما برای از بین بردنِ ضعف‌های درونی خود نیاز به صلابت داریم. برخی افراد سعی می‌کنند با پوزیشن دینداری، ضعف‌های درونی خود را جبران کنند و همین امر موجب می‌شود که بعضی‌ها دینداران را به ضعف متهم کنند و بگویند که دین برای آدم‌های ضعیف است که می‌خواهند ضعف خود را پشتِ سرِ خدا و دین، پنهان کنند.

در ادامه چند راه حل برای دست‌یابی به صلابت ارائه می‌دهیم. اولاً باید بدانیم صلابت حصولی است نه تحصیلی. قدم اصلی برای رسیدن به صلابت خوف از پروردگار است. راه دیگرِ دست‌یابی به صلابت اخلاص است. محبوب شدن نزد پرودگار نیز از یک سو جزء عوامل رسیدن به صلابت است و از سوی دیگر از نتایج صلابت می‌باشد چرا که خداوند مؤمنین با صلابت را دوست دارد. 

کسی که روح بزرگی دارد، صلابت هم کسب می‌کند و این صلابت، دارای آثاری بر عمل او خواهد بود؛ مواردی مانند بخشش اشتباهات دیگران، کلان‌نگری و ترسیم اهداف بلند، مثبت‌نگری در مورد دیگران و .... از آن جمله‌اند. اما صلابت دارای مرزبندی‌های دقیقی با تکبر است که ریشه‌ این تفاوت در واقعی بودن و ما به ازاء داشتن صلابت و غیرواقعی بودن تکبر است. صلابت اگر چه از ایمان و یقین فرد نشأت می‌گیرد ولی دارای تأثیراتی بر اخلاق و روابط اجتماعی نیز می‌باشد و این موضوع مهمی را شکل می‌دهد که استاد در آخرین جلسه بدان پرداخته‌اند. شنیدن این بحث به  کسانی که در پی شناخت دقیق‌تری از نظر دین در مورد تعاملات اجتماعی و روابط عمومی هستند، توصیه می‌گردد.

فهرست تفصیلی:

جلسه 1: نقش صلابت در حماسه و ایمان

• اهمیت شاخص در امور مادی و معنوی

• اهمیت و دلیل پرداختن به حماسه

• حماسه و کربلا

• صلابت، سازنده حماسه و شاخص ایمان

• فقدان صلابت در شهروند غربی

• مهربانی با همه، اخلاق صهیونیستی

• صلابت و رابطه خدا و انسان

• روضه حضرت علی اکبر(ع)

جلسه 2: اهمیت حماسه و ارزش صلابت

• ضرورت آشنایی با حماسه

• تأثیر محصولات فرهنگی بر مصرف کنندگان آن

• تسلط صهیونیسم با مرگ حماسه بر جهان

• روایاتی در باره صلابت

• مفاهیم و ارزش‌های تقلبی به جای صلابت

• روضه حضرت اباالفضل(ع)

جلسه 3: صلابت، مطلوب و تحمل ناپذیر

• تناقض در خواسته‌های انسان

• فیلم‌های هالیوود، جنگ‌های بی‌حماسه

• دشواری تحمل صلابت مومن

• کربلا، تناقض قلوب حسینی(ع) با سیوف یزیدی

• روضه شب عاشورا

جلسه 4: ترس و بغض نسبت به مومن با صلابت

• صلابت، علامت مومن

  • صلابت، صفتی سودبخش برای فرد و جامعه

  • ترس از مومن

  • ابرقدرتی به نام ایران

• صلابت، صفتی بغض برانگیز

  • نفرت از امام حسن ع به خاطر امیرالمومنین

  • علی(ع) مظهر علو و کبریائی خداوند

  • مخالفت همگانی با علی(ع)

  • کربلا، ظهور بغض از علی(ع)

• روضه شام غریبان

جلسه 5: نه تفریط، نه افراط

• خطرناک بودن اکتفا به برخی از خوبی‌ها

  • وابستگی سعادت به همه خوبی‌ها

  • نگرانی خوبان نسبت به عاقبت

  • پیچیدگی روزافزون نفاق در آخر الزمان

  • امیرالمومنین و عدالت‌خواهی منحرف

• صلابت حقیقی

  • توأم بودن صلابت حقیقی با مهربانی و تواضع

  • صلابت ویژگی مهم یاران ولی عصر(ع)

  • داشتن و استفاده نکردن

  • همراه بودن معنویت راستین با قدرت و عزت

• روضه امام سجاد(ع)

جلسه 6: عوارض صلابتِ ناشی از معنویت

• لزوم توجه به پیچیدگی معنای صلابت

• دلیل دشمنیِ بعضی‌ها با صلابتِ مؤمنین

  • دلیل برخی بی‌حرمتی‌ها به مقدسات

• عوارض صلابتِ مؤمنین

  • کینۀ افراد بیماردل نسبت به مؤمنینِ با صلابت

  • عدم تحمل صلابت ناشی از معنویت توسط افراد بیمار

  • اهمیت پذیرفتنِ صلابتِ اولیاء خدا

• حصولی بودنِ صلابت

• راه رسیدن به صلابت

  • خوف از خدا

  • اهمیت ترس از کبریایی خدا

  • لزوم درکِ مقولۀ ترس از خدا

  • تفاوت ترس از خدا و ترس از غیرِ خدا

  • اهمیت خائف بودن از مقام پروردگار

جلسه 7: عوامل شکل گیری صلابت

• رابطۀ احساس صلابت با یقین و خوف از خدا

• احساس حقارت درونی، عامل بسیاری از گناهان

  • لزوم تلاش برای از بین بردن حقارت درونی

• راه از بین بردن احساس حقارت

• ضرورت مخلص بودنِ مسئولین مملکت

• علاقۀ خداوند به قتال‌کنندگان در راه خدا

• صلابت، عامل محبوبیت مؤمنین نزد پروردگار

• روضه حضرت رقیه‌(س)

جلسه 8:

• آثار صلابت

• رابطه صلابت و اتحاد مؤمنین

• آثار صلابت

  • داشتن روح بزرگ

  • هیبت و بزرگواری

  • اهداف بلند

  • بخشش اشتباهات دیگران

  • کلان‌‌نگری

  • مثبت‌نگری

  • سخت‌گیری با دشمنان و محبت با دوستان

• ویژگی‌ها و علائم بزرگی روح

  • ویژگی‌های روح‌های کوچک

    • خوبی‌ها؛ عامل بزرگ شدن روح

  • آدم بد؛ آدمی با روح کوچک

  • روح‌های بزرگ و هم‌نشینی با اهل بیت(ع)

  • بی‌تأثیر بودن اتفاقات در تغییر حال بزرگان

• تأثیر ایام محرم برای بزرگ شدن روح و کسب صلابت

  • ایجاد تعاون، همدلی و از خود گذشتگی

  • اربعین؛ تجلی ویژه‌ای از بزرگواری‌ها

• روضه حضرت علی اصغر(ع)

جلسه 9:

• تشخیص حرف‌های خوب و خوب‌تر؛ مهمترین مشکل بشر

• کلیدی و محوری بودن تشخیص خوب از خوب‌تر

• فریب خوردن حضرت آدم با یک حرف خوب

• آثار پذیرفتن حرف‌های به ظاهر خوب ابلیس

• تلاش دین برای مخفی ماندن بدی‌ها و رو آمدن خوبی‌ها

• خوب بودن اکثر آدم‌ها

• فریب خوردن انسان‌ها با حرف‌های خوب

• آزادی؛ حرفی خوب و راهی اشتباه

• بررسی اهمیت آزادی در نهضت حسینی(ع)

  • اعطای آزادی اجتماعی و روانی به اصحاب

• مطالبه آزادی از حاکمیت

• عزت؛ جایگزین اصطلاح آزادی

• سلب آزادی روانی در غرب و اعطاء آزادی عمل ظاهری

• عدم استفاده از لفظ آزادی در قرآن

  • آزادی؛ لفظی مشترک برای هواپرستی و خداپرستی

    • استفاده غالب از آزادی برای هواپرستی

    • آزادی؛ کلمه‌ای خوب ولی فریبا

• تأثیر صلابت بر نشاط

• وضه‌های اسارت و روضه حضرت رقیه(س)

جلسه 10: صلاحیت و اخلاق

• مروری بر مباحث گذشته و پاسخ به برخی از سؤالات

• عدم تأمین آزادی بدون بهره‌مندی از عزت

• دستیابی به اهداف خوب از راهی غیر از راه غرب

• ضرورت نگاه استراتژیک به حرف‌های خوب

• همراهی صلابت و مهربانی

  • نیاز زن به محبت و نیاز مرد به عزت

  • ابزارهای غلط برای ابراز بزرگی

• تأثیر ایمان و تقوی بر کسب صلابت

  • ضرورت گشاده رویی برای مؤمنان

  • پرهیز از گناه و کسب صلابت و ابهت

• تفاوت صلابت و تکبر

  • بزرگ بودن، خواسته‌ای همگانی

  • صلابت، امری درونی و واقعی

  • تکبر، نمایشی ظاهری و غیرواقعی

• تفاوت صلابت و دافعه

  • بررسی صلابت در روابط خانوادگی

  • زن، تواضع در مقابل همسر و صلابت در مقابل دیگران

• رابطه صلابت و عبودیت

  • سلطنت عبد خدا بر عالم

• ضرورت‌های امروزین کسب صلابت

  • صلابت، تعیین‌کننده مرز با دیگران

  • آخر الزمان و تعیین دقیق‌تر مرزبندی‌ها

  • صلابت و جلوگیری از ریزش‌های آخر الزمان

• روضه حضرت زهرا(س)