۹۵/۰۲/۲۸

پناهیان/ چرا تازه مسلمان‌ها خیلی به احکام دین مقید می‌شوند؟

حجت الاسلام پناهیان:

برخی دینداری خود را از « خداشناسی» و برخی از « خودشناسی» شروع می‌کنند. اما برخی هم از «حیات‌شناسی» یا «درگیری با زندگی» شروع می‌کنند؛ یکی از مهمترین آغازها برای دینداری، از طریق زندگی است؛ چرا که اولین مسألۀ آدم‌ها «زندگی» است و لذا اولین مواجهۀ انسان با دین هم، از زندگی شروع می‌شود.

معمولاً کسانی که از «زندگی» به دین می‌رسند- نه از گرایش‌های انسان‌شناسانه یا خداشناسانه- خیلی خوب به دین مقید هستند. کسی که دینداری خود را از اینجا آغاز کند، نتیجه‌‌اش این می‌شود که به «برنامۀ دین» خیلی مقید خواهد بود؛ چون از اولش به خاطر « برنامه» به سراغ دین آمده است. لابد دیده‌اید که برخی از نامسلمان‌ها وقتی مسلمان می‌شوند، چقدر محکم دینداری می‌کنند؛ اینها معمولاً از این راه وارد می‌شوند.

تازه مسلمان‌های غربی اکثراً دینداری خود را از اینجا شروع می‌کنند. ما هم اگر از همین «کف» شروع کنیم، ضرر نمی‌کنیم. در این صورت اگر از ما پرسیدند: چرا به سراغ دین آمدید؟ می‌گوییم: چون دین بهترین برنامه را برای زندگی می‌دهد.

 آنهایی که دنبال برنامۀ خوبی برای زندگی می‌گردند و از این طریق وارد دین می‌شوند، وقتی دیندار شدند یک مسألۀ احکام را هم زمین نمی‌گذارند! اینها معمولاً خیلی «برنامه‌گرا» هستند و زیاد فیلسوف نیستند، اینها خیلی به «فلسفۀ احکام» فکر نمی‌کند، بلکه به اجرای دقیق برنامه فکر می‌کنند.

شما وقتی به‌خاطر «برنامه» دیندار شده باشید و فلسفۀ پیوندتان با این دین، «برنامه» باشد، طبیعتاً این برنامه را خوب اجرا خواهید کرد. ولی اگر به‌خاطر یک برنامۀ خوب به سراغ دین نیامده باشید، وقتی دین به شما برنامه می‌دهد، معمولاً زیاد در اجرای برنامه، محکم نمی‌شوید.

 وقتی کسی از این طریق وارد دین شود، اگر ایمان و محبت بالایی هم داشته باشد، باز هم خودش را خیلی به برنامه مقید خواهد کرد. ولی الان ما افراد مذهبی و دینداری را می‌بینیم که ایمان و محبت بالایی دارند اما زیاد به برنامه(دستورات دین) دقت ندارند، و زیاد به اجرای برنامۀ دین، مقید نیستند.

 منبع: مدرسۀ علمیۀ دارالحکمة، کلاس انسان شناسی، جلسه 7