بخش مهمی از دین‌گریزی‌ها به دلیل «زدگیِ مردم از ادبیات دینی ما طلبه‌ها» است

ادبیات طلاب که با فقه و اصول و مباحث کلامی، شکل گرفته، باید به ادبیات قرآنی بازگردد  

ادبیات طلاب و روحانیون نباید به‌گونه‌ای باشد که منجر به دین‌زدگی مخاطبان و مردم بشود. اساساً در جامعۀ ما چه عواملی موجب دین‌گریزی مردم می‌شود؟ رفتار غلط مدعیان دین‌داری و انقلابی، مشکلات اقتصادی و معیشتی و ادبیات غلط دینی از جمله مهم‌‎ترین دلایل دین‌گریزی هستند.

ما در تبیین و تبلیغ دین ۸۰ درصد ضعف بیان و ۲۰ درصد نیز ضعف عملکرد داریم. این مقدار دین‌گریزی در جامعه که ایجاد شده و لج برخی افراد درآمده است به دلیل این است که مردم از ادبیات دینی ما زده شده‌اند.

ادبیات طلاب با فقه و اصول شکل گرفته است که باید اصلاح شود و به ادبیات قرآنی باز گردد. ادبیات قرآن کریم به‌گونه‌ای است که برای همه است و عمومیت دارد. حتی ادبیات اهل بیت(ع) و معصومین(ع) در مواردی ممکن است متناسب با یک موقعیت خاص یا مخاطب خاص باشد، ولی قرآن کریم عمومیت دارد.

تلقی نادستِ «روحانیت مدافع حقوق خدا و ولایت است»، نتیجه ادبیات نادرستِ ما در تبیین دین است

ادبیات قرآنی باید احیا بشود و رویکرد طلاب باید تغییر پیدا کند، روحانیت و طلاب، وکیل مدافع مردم هستند؛ اصلاً آنها به‌خاطر مردم، به سمت ولایت و نرم‌ افزار دین می‌روند. درحالی‌‌که الان مردم، غالباً طلاب و روحانیون را وکیل مدافع خداوند یا ولایت می‌دانند! این برداشت و این تلقی نادرست باید اصلاح بشود.

الان فضای ادبیات ما در تبیین دین، بیشتر فضای «اطاعت» است؛ یعنی بیشتر بر لزوم اطاعت از خداوند و امام، تأکید می‌شود درحالی که بیشتر باید بر قدرت تشخیص تأکید بشود. باید فضای ادبیات از سمت اطاعت به سمت افزایش «قدرت تشخیص» حرکت کند، همان‌طور که یاران امام حسین(ع) در شب عاشورا با تشخیص خود در کربلا ماندند درحالی‌که امام حسین(ع) به آنها فرموده بود «بروید!»

نقش مردم در جامعه، یک نقش محوری و اساسی است، روحانیون باید به مردم بصیرت بدهند تا مردم بتوانند در تشخیص خود به درستی عمل کنند.

«مردم، آزادی و قدرت تشخیص» سه رکن اصلی ولایت هستند

ولایت نیز در جایگاه بالا بردن قدرت تشخیص مردم است ولی متأسفانه در بین مردم، ولایت صرفاً و یا بیشتر به عنوان «دستور دهنده» به مردم شناسانده می‌شود. «مردم، آزادی و قدرت تشخیص» سه رکن اصلی ولایت هستند.

با دقت در تاریخ صدر اسلام و تحلیل حوادث زمان اهل‌بیت(ع) می‌فهمیم که میدان دادن به تشخیص مردم، عامل اصلی مظلوم بودن اهل‌بیت(ع) بود و این موضوع باید برای مردم تبیین شود.

آزادی در اسلام محدوده بسیار گسترده‌تری نسبت به آزادی در غرب دارد. بزرگ‌ترین مدافعان آزادی جهان، اهل‌بیت(ع) هستند، ولی متأسفانه این موضوع به درستی برای مردم بیان نشده است و این تبیین نشدن، موجب شده است که امروز برخی، واژه آزادی را سرداده و با آن اقدام به ضرب و شتم و به شهادت رساندن طلاب کنند.

(الف2/ن2)