مختصات زمان ما و آیندهای که تا ظهور در پیش داریم - جلسه نهم
طرح دین برای اینکه قدرت از مستکبران به مستضعفان برسد، چیست؟/ گام اول «اتحاد بین مردم در حدّ زندگیِ جمعی و مواساتی» است؛ مثل اربعین!
شناسنامه:
- زمان: 1401/5/15
- مکان: دانشگاه امام صادق(ع)
- موضوع: مختصات زمان ما و آیندهای که تا ظهور در پیش داریم
- صوت: اینجا
- متن کامل: اینجا
علیرضا پناهیان در نهمین جلسه دهۀ اول محرم:
در آخرالزمان، تکلیف قدرت در جهان مشخص میشود، استضعاف از بین میرود و مستضعفین وارثان زمین میشوند. اما این ضعف چگونه از بین میرود؟ چگونه قدرت از دست مستکبران عالم خارج میشود و در دست عموم مردم قرار میگیرد؟
دین برای اینکه قدرت به مردم برسد، یک طرح مشخص دارد. این طرح دین هم دو گام دارد: گام اولش «اتحاد بین مردم در حد زندگی جمعی و مواساتی و ایثارگرانه» است. یعنی متفرق و تکی زندگی نکنیم و حسابمان را از هم جدا نکنیم و البته این سخت است.
أمیرالمؤمنین(ع) در خطبه قاصعه میفرماید: به اخبار و احوال گذشتگان نگاه کنید، تنها عاملی که موجب شد به ذلت و خواری بیفتند، تفرقه بود (وَصَلَتِ الْکَرَامَةُ عَلَیْهِ حَبْلَهُمْ مِنَ الِاجْتِنَابِ لِلْفُرْقَةِ)
تفرقه به معنای «تک زندگی کردن» چیزی است که الان بین ما هست! ما متفرق زندگی میکنیم و به سادگی نمیتوانیم باهم زندگی کنیم، میگوییم «حساب حساب است کاکا برادر!»
واقعیت این است که متعاونانه زندگی کردن سخت است. الان شما میتوانید به یک دیندار توصیه کنید که زاهدانه زندگی کند و او ممکن است قبول کند. ولی اگر بگویید «بیا جمعی زندگی کنیم» این واقعاً سخت است.
حتی فقرا هم دوست دارند، همان پول کمی که دارند، مال خودشان باشد و حسابشان با بقیه قاطی نشود. یک ثروتمند هم شاید خیلی از پولش را صدقه بدهد ولی معمولاً با دیگران شریک نمیشود.
حقیقت اتحاد و کندن ریشۀ تفرقه در «زندگی جمعی داشتن» است، ما زندگی جمعی نداریم. بیشترین نوع سرمایهگذاری مردم ما متعاونانه نیست، بلکه مضاربهگونه است و این قوانین در کشورمان قوانین غلطی است. نمیخواهم اسمش را ربا بگذارم، ولی نزدیک به ربا، برای جامعۀ ما زشتی دارد.
آیا تو میتوانی پولت را با رفیق مؤمن خودت به اشتراک بگذاری؛ آنهم با اراده و تمایل خودت، نه با زور قانون؟ ما نمیخواهیم جامعۀ کمونیستی برقرار کنیم و بگوییم که مالکیت را از بین میبریم تا مردم به زندگیِ جمعی مجبور بشوند! نه، زندگی متعاونانه که این نیست!
در مقابل کمونیستها، لیبرالها برنده شدند. لیبرالها گفتند «پول هرکسی مال خودش» ما هم همین را گفتیم البته در کنارش، ریش گذاشتیم و تسبیح گرفتیم و رو به قبله هم سجده میکنیم اما زندگیمان با زندگی لیبرالی چه فرقی میکند؟
زندگیمان را چگونه اسلامی کنیم؟ اهالی یک مسجد، اهالی یک هیئت، باید با هم زندگی جمعی داشته باشند. هرچند به این سادگی نمیتوانیم حسابهایمان را باهم قاطی کنیم اما لااقل سعی کنیم در جهت زندگی جمعی و متعاونانه حرکت کنیم.
زندگی متعاونانه، راه حلی است که دین ارائه میدهد، برای اینکه مردم قدرت پیدا کنند. این طرح به ما میگوید: اگر پول داشتی، اول برو سراغ رفقا، همسایهها، هممسجدیها و همهیئتیهای خودت و بگو «هرکسی میخواهد کار کند این پول را بگیرد» بعد از ظهور، این رفتار واجب است! در آن زمان، سود گرفتن از برادر مؤمن در یک تجارت عادی، عین ربا حرام است. (أَنَّ رِبْحَ الْمُؤْمِنِ عَلَى الْمُؤْمِنِ رِبًا...) ما میخواهیم به این سمت برویم.
پس آدم چطوری پولدار میشود؟ امام باقر(ع) فرمود: اگر این را اجرا میکردید همهتان ثروتمند میشدید. (لَو فَعَلتُم مَا احتَجتُم) ما این را نمیفهمیم، ما این را در علم اقتصادمان نداریم. این اولین تعلیمات دینی ما است. اولین تعلیمات دینی «مواسات» است. منظور از مواسات، فقیرداری نیست، بلکه مواسات و زندگی متعاونانه، ریشۀ فقر و ظلم را میکَند.
اربعین سعی کنید تکی نروید، بلکه کاروانی بروید و آنجا زندگی جمعی را به عشق حسین(ع) تجربه کنید. اگر زندگی جمعی را در اربعین تجربه کردیم، قدم اول برداشته شده است ولی اگر آنجا زندگی جمعی را تجربه نکردیم، هیچوقت دیگر درست نمیشویم.
در اربعین دیدهاید مردم چطوری بههم کمک میکنند و مثلاً کسی که خسته شده، پاهایش را ماساژ میدهند. این باید وضع زندگی ما در خیابانهای شهرمان باشد! اگر دین نمیتواند این زندگی مواساتی را مبنای ادارۀ جامعه قرار بدهد، باید بگوییم که دیگر دین حرفی برای ادارۀ حیات بشر ندارد.
ارسال نظر
لطفا قبل از ارسال نظر اینجا را مطالعه کنید