۹۳/۱۲/۲۴
حرم رضوی، رواق امام خمینی(ره)
طرح مسألۀ انتخاب ولی فقیه با رأی مستقیم مردم، «عوام فریبی» است/ وقتی بیش از حد به «اختیار» بها داده شود یقیناً خیانتی پشت سر آن نهفته/ تا زمانی که سیاسیون جامعه تقوا و عدالت نداشته باشند مشکلات حل نمی‌شود
- مکان: مشهد - حرم امام رضا(ع)
- زمان: 1393/12/21
- پی دی اف: A5 | A4
- اینفوگرافیک: پیشنهاد دهید
- صوت: دانلود | بشنوید
- کلیپ صوتی: پیشنهاد دهید
- گزیده پیامکی: اینجا
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت الاسلام علیرضا پناهیان، عضو شورای عالی تبلیغ حوزه‌های علمیه سراسر کشور شب گذشته در رواق امام خمینی(ره) حرم رضوی به سخنرانی پرداخت. در ادامه گزیده‌ای از مباحث مطرح شده در این جلسه را می‌خوانید:
اختیار و آزادی مفاهیم مهمی هستند ولی اهمیت دادن بیش از حدّ به آنها آفت‌زا خواهد بود
- اهمیت بیش از حد به هر موضوعی آفت‌زا خواهد بود. یکی از این مفاهیم مهم و ارزشمند که با اهمیت دادن بیش از حد برخی افراد جامعه به آن، آفت‌زا یا فسادزا می‌شود؛ مفهوم «اختیار» و در پی آن «آزادی» است.
- هویت انسان به اختیارش بستگی دارد و اگر اختیارِ انسان نبود، انسان یا فرشته بود و یا حیوان بود. -اختیار هم به انسان داده شده است تا «انتخاب» کند و لذا- حق انتخاب در ماهیت وجود انسان تعبیه شده است. به عبارت دیگر، انسان هویت خود را با «انتخاب» خودش پیدا می‌کند. اما از جایگاه‌هایی که انسان می‌تواند رشد خود را نشان دهد این است که «آگاهانه و هوشمندانه» از اختیار خودش استفاده کند؛ یعنی گاهی انتخاب کند و گاهی تبعیت کند.
اختیار همه‌جا ارزش مطلق نیست/ گاهی ارزش انسان به این است که از اختیارش استفاده نکند
- اختیار همه‌جا ارزش مطلق نیست؛ یعنی گاهی ارزش انسان به این است که از اختیار خودش استفاده نکند، انسان در زمینه‌هایی که تخصص و آگاهی کافی ندارد باید حق انتخاب خود را واگذار کند؛ وقتی نسبت به موضوعی علم ندارد و نسبت به آن جاهل است باید تبعیت کند.
- ارزش اندیشه، ارزش اراده و ارزش انتخاب انسان گاهی به این است که انتخاب خود را به کسی که متخصص است واگذار کند. همچون امام راحل(ره) که هنگام مراجعه به طبیب، خود را به طور کامل در اختیار طبیب و تشخیص‌های او می‌گذاشت.
کلام امام رضا(ع) دربارۀ اینکه «آیا امام را باید خود مردم انتخاب کنند؟»
- در دنیا هیچ مفهومی نمی‌تواند جای مفهوم دیگری را بگیرد. به عنوان مثال، قرآن ارزش بسیار بالایی دارد اما نمی‌تواند جایگاه امامت امیرالمؤمنین(ع) را بگیرد، یعنی نمی‌توان از قرآن به عنوان ولایت تبعیت کرد. همچنین مفهوم عزاداری یا زیارت امام حسین(ع) ارزش بالایی دارد؛ اما نمی‌تواند جای جهاد و دفاع از حرم را بگیرد. لذا در حال حاضر که جهاد و دفاع از حرم امام حسین(ع) نوعی تکلیف است نمی‌توان عزاداری یا زیارت را بر جهاد ترجیح داد.
- دوره امامت هشت امام سپری شد تا سطح درک مردم به حدی رسید که امام رضا(ع) در شرایطی توانستند خطبه‌ای دربارۀ امامت داشته باشند که نسبت به سایر ائمه بی‌نظیر است. امام رضا(ع) دربارۀ این نظریه که «امام را باید خود مردم انتخاب کنند» فرموده‌اند: «آیا اینها اساساً اهمیّت و جایگاه امامت را در میان امّت اسلامى مىدانند و ویژگی‌هاى امام و رسالتى که بر دوش اوست را تشخیص مىدهند تا بتوانند براساس آن معیارها، کسى را براى امامت انتخاب کنند؟ هَلْ یَعْرِفُونَ قَدْرَ الْإِمَامَةِ وَ مَحَلَّهَا مِنَ الْأُمَّةِ فَیَجُوزَ فِیهَا اخْتِیَارُهُمْ»(کافی/1/199)
طرح مسألۀ انتخاب ولی فقیه با رأی مستقیم مردم، «عوام فریبی» است/ برخی در کشور قصدِ به تنزل کشاندن موضوعات برجسته‌ای چون امامت را دارند
- امام رضا (ع) در ادامۀ کلام خود، چنین بیان کرده‌اند: «امامت، ارزشى والاتر، شأنى بزرگتر، جایگاهى برتر، موقعیتى فراتر و ژرفایى فزونتر از آن دارد که مردم بتوانند با ملاک هاى عقلى خویش، آن را اندازه گیرند و به آن برسند؛ إِنَّ الْإِمَامَةَ أَجَلُّ قَدْراً وَ أَعْظَمُ شَأْناً وَ أَعْلَى مَکَاناً وَ أَمْنَعُ جَانِباً وَ أَبْعَدُ غَوْراً مِنْ أَنْ یَبْلُغَهَا النَّاسُ بِعُقُولِهِمْ أَوْ یَنَالُوهَا بِآرَائِهِمْ أَوْ یُقِیمُوا إِمَاماً بِاخْتِیَارِهِمْ»(همان)
- امروز هم اگر بنا باشد مسألۀ انتخاب ولایت فقیه به صورت مستقیم از طرف مردم صورت گیرد فقط براساس عوام فریبی شکل می‌گیرد.
- متأسفانه برخی در کشور قصد به تنزل کشاندن موضوعات برجسته‌ای چون امامت را تا حد علاقه نسبت به یک بازیگر سینما یا بازیکن ورزشی دارند که از طریق اینترنت برای آنها رأی و طرفدار جمع کنند.
- وقتی وضعیت سیاسی ما تکامل پیدا می‌کند که کسانی را انتخاب کنیم که شایستگی قانون‌گذاری داشته باشند.
اینکه کسی به صرف داشتن آرای مردم وارد امور سیاسی غیر مرتبط با تخصص خویش شود، عوام فریبی است
- متأسفانه به محض سرکار آمدن سیاسیون، حتی امر تعلیم و تربیت در آموزش و پرورش نیز تغییر می‌کند، یا امور دیگر در حدّ غذای مرغداری‌ها نیز متغیر می‌شود، در حالی‌که همۀ امور کشور تخصصی است و بنا به رأی مردم، افراد نمی‌توانند تعیین‌کنندۀ وضعیت حقوقی، آموزشی، اقتصادی و نظامی کشور شوند.
- مرحوم شریعتی سخن روشنفکرانه‌ای دارند که می‌گویند: «انتخاب با مردم است اما عزل آنها با مردم نیست». حضور مردم را به‌طور مطلق نمی‌توان حذف کرد اما به‌طور مطلق هم نمی‌توان به رأی مردم ارزش و بها داد، زیرا این به نوعی عوام فریبی است که کسی به صرف داشتن آرای مردم وارد امور سیاسی غیر مرتبط با تخصص خویش شود.
وقتی بیش از حد به «اختیار» بها داده شود یقیناً خیانتی پشت سر آن نهفته/ عوام‌فریبان باطل را در پوششی از حق بیان می‌کنند
- «اختیار» همیشه ارزشمند نیست، وقتی بیش از حد به آن بها داده می‌شود به‌طور یقین خیانتی پشت سر آن نهفته است؛ مانند آنهایی که به «عدالت»، زیادی بها دادند و مقابل پیامبر اکرم(ص) ایستادند. یا مانند ابوموسی اشعری که «اخلاق» را مقابل حضرت علی بن ابیطالب(ع) قرار داد و وقتی به حق و باطل رسید، صلح‌طلب و میانه رو شد!
- عوام‌فریبان باطل را در پوششی از حق بیان می‌کنند؛ حرف‌های آنان از افراط در ارزش‌ها ناشی می‌شود که در مواجهه با آنان نمی‌توان ارزش اخلاق، قرآن، عدالت و سایر آن را انکار کرد.
ملاک انتخاب سیاسیون باید «تقوا» باشد
- در انتخاب امام جماعت مسجد به عدالت و تقوا توجه می‌شود؛ آن‌هم امام جماعتی که در نهایت صد نفر به امامت او نماز اقامه می‌کنند. آیا نماز صد نفر از مقدّرات 70 میلیون نفر اهمیتش بیشتر است؟ مگر حق‌الناس بالاتر از حق الله نیست؟ از این‌رو در انتخاب سیاسیون، اعضای شورای شهر، نمایندگان مجلس، ریاست جمهوری و خبرگان رهبری تقوا را یک ملاک انتخاب قرار دهیم و بیشتر به آن اهتمام بورزیم.
- مجلس خبرگان بیشترین اهمیت را دارد-لذا در انتخاب آنها تقوا را ملاک دهید- اگر خدای نکرده ذره‌ای هوای نفس در دل داشته باشند معلوم نیست چه بلایی سر مملکت آید؟!
معنای دموکراسی در غرب «سرِکارگذاشتن» مردم است
- در مغرب زمین گاهی یک بازیگر نقش گاو بازی نمایندۀ مردم می‌شود، یعنی بازیگر نقش گاو باز، در یک فیلم مورد علاقه و توجه مردم قرار می‌گیرد و چون مردم او را دوست دارند، انتخابش می‌کنند.
- معنای دموکراسی در مغرب زمین سرِکارگذاشتن مردم و یک بازی مسخره است. نماینده‌های آنها، نماینده‌های واقعی مردم نیستند؛ از نظر حقوقی مشخص نیست نمایندۀ واقعی مردم باشند یا نه؟ لذا امروز کارشان به اینجاها کشیده شده است.
انتخاب نمایندۀ مجلس، ریاست جمهوری و خبرگان هم مثل انتخاب مرجع تقلید باید براساس تقوا باشد
- مراجع تقلیدِ افراد جامعه با هم متفاوت است اما نه با هم نزاع و دعوا دارند، نه همدیگر را مسخره می‌کنند و نه به هم توهین می‌کنند. هیچ کس نمی‌تواند بگوید آمار مقلدان مرجع تقلید بیشتر است و آمار ژورنالیستی فضای زرد هم در آن نیست.
- جریان انتخابات نمایندۀ مجلس، نمایندۀ شورای شهر، ریاست جمهوری و خبرگان هم باید بر اساس تقوا صورت گیرد و مانند انتخاب مراجع، هیچ وقت به دعوا و نزاع کشیده نشود. ائمۀ جماعات، مدیران میانی، نمایندگان مجلس، مراجع و نمایندۀ ولی فقیه وقتی با تشخیص دینی جلو بروند، سیاسیون فضای انتخابات سیاسی را این‌قدر زشت نمی‌کنند.
تا زمانی که سیاسیون جامعه تقوا و عدالت نداشته باشند مشکلات حل نمی‌شود
- این فضای منحوس از کجا آمده است که نباید در طول این 35 سال انتخاباتی بدون اختلاف برگزار می‌‌شد؛ در این زمینه مردم نباید با میل و اختیار خود عمل کنند بلکه باید با ملاک‌های مشخص دینی و غیر هواپرستانه با تشخیص خود یک نفر را انتخاب کنند و خود را در مقابل خداوند مسئول بدانند.
- قبل از هر دعایی لازم است برای فضای سیاسی جامعه دعا کنیم. سخنرانی و موعظۀ مردم چیزی را حل نمی‌کند تا وقتی سیاسیون جامعه تقوا و عدالت نداشته باشند وضعیت مملکت اصلاح نمی‌شود زیرا مردم شبیه امرای خود می‌شوند نه موعظه موعظه کنندگان(النَّاسُ بِأُمَرَائِهِمْ أَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبَائِهِم؛ تحف‌العقول/208)
