۹۸/۰۸/۳۰

حرم رضوی-980824

چرا امام(ره) بنی‌صدر را تحمل می‌کرد؟ / چرا علی(ع) اشعث را در کنار خود تحمل می‌کرد؟ / در حکومت ولایی، بزرگواریِ ولیّ‌خدا خیلی نقش دارد/ هرچه مردم دقیق‌تر انتخاب کنند، مشکلات کمتر خواهد شد

شناسنامه:

• مکان: حرم امام رضا(ع)
• تاریخ: 98/08/24

هرکسی ادب رعایت کرد، محبتش افزایش پیدا می‌کند

• محبت ما به اهل‌بیت(ع) و ابراز این محبت، یقیناً ارزشمندترین دارایی ما محسوب می‌شود. خیلی از اوقات، فلسفۀ زیارت ما همین محبتی است که در دل‌ها به‌جوش می‌آید و غلیان پیدا می‌کند. اما در کنار مفهوم محبت و انگیزۀ محبت که بسیار ارزشمند است، مفهوم دیگری هم هست به‌نام «ادب» و ادب‌کردن به ساحتِ مقدس مولا.

• فرق ادب با محبت این است که ممکن است محبت نباشد، اما ادب باشد و ممکن است بعضی‌ها محبت داشته باشند اما ادب را رعایت نکنند. اگرچه معمولاً ادب و محبت همراه همدیگر هستند و محبت، ادب را آسان می‌کند و از آن مهم‌تر اینکه، هرکسی ادب رعایت کرد، محبتش افزایش پیدا می‌کند.

• من چه‌کار کنم، محبتی که به اهل‌بیت(ع)-و حتی به خداوند- دارم، بیشتر بشود؟ اگر کسی دنبال افزایش محبت خودش بود، راهش این است که مدتی ادب رعایت کند و در رعایت ادب، به خودش سخت بگیرد، آن‌وقت بعد از مدتی، عاشق خواهد شد.

اگر کسی محبت نداشت، لااقل باید ادب را رعایت کند

• اگر کسی محبت نداشت، لااقل باید ادب را رعایت کند و الا توبیخ سنگینی در قرآن کریم وجود دارد برای کسانی که ادب را رعایت نمی‌کنند، همان‌طور که تشویق سنگینی در قرآن کریم هست، برای کسانی که ادب را رعایت می‌کنند؛ ادب نسبت به پیامبر(ص) و ائمۀ هدی(ع)

• همۀ ادیان، بر محوریت ادب و حیا-که حیا درواقع خمیرمایۀ ادب است- تأکید داشته‌اند. انشاءالله یک‌روزی جامعۀ ما به جایی برسد که مسئولین سیاسی اگر بی‌ادبی کردند، بلافاصله عزل بشوند، مثل یک فوتبالیست که در زمین بازی، خطا می‌کند و کارت قرمز می‌گیرد. مسئولین سیاسی کشور، اگر ادب رعایت نکنند، اثرشان حتی بیشتر از پدر و مادر است. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «النَّاسُ بِزَمَانِهِمْ أَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبَائِهِمْ» (خصائص‌الائمه، شیخ مفید/ 115) مردم به مسئولان جامعه شبیه‌ترند تا به پدر و مادر خودشان.

• یقیناً بچه‌ای که پدر و مادرش در مقابلِ او، به‌همدیگر بی‌ادبی کنند، بچۀ بدی بار می‌آید، باید پدر و مادر باهم مؤدبانه رفتار کنند تا بچه‌ها خوب تربیت شوند. مادر باید ادبِ پدر را نگه دارد و پدر باید ادب مادر را نگه دارد. اگر مادر حرمت پدر را نگه ندارد یا پدر، حرمت مادر را نگه ندارد، بچه بد بار می‌آید.

اگر مسئولین جامعه، به همدیگر بی‌ادبی کنند این رفتار، اثرِ بدی روی مردم دارد

• اگر مسئولین در جامعه، شروع کنند، به همدیگر بی‌ادبی کنند، این اثرِ بدی روی مردم دارد. مسئولین باید مؤدب‌ترین افراد باشند و خیلی ادب رعایت کنند. کسی که در پرونده‌اش بی‌ادبی باشد یا شخصیت او بی‌ادبی را اقتضا کند، نباید به او اجازه بدهند که مسئولیت برعهده بگیرد.

• گفت: «ادب مرد، به زِ دولت اوست» کسی که مدیر باشد یا دولتمرد باشد، ادبش بهتر از کار کردنِ او می‌تواند در جامعه اثر بگذارد و مردم هم او را دوست خواهند داشت.

طبق آیه قرآن، بی‌ادبی نسبت به پیامبر(ص) موجب حبط عمل می‌شود

• در یکی از آیات قرآن کریم، لزوم ادب رعایت‌کردن نسبت به پیامبر(ص) چنین بیان شده است: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیم‏» (حجرات/1) در حرف‌زدن و اظهار نظر کردن، از خدا و پیامبرش جلو نیفتید، سکوت کنید، ببینید پیامبر(ص) چه می‌گوید؟ این یک‌نوع ادب، در مقام اطاعت و حتی در مقام اظهار نظر است.

• در آیۀ بعدی می‌فرماید: «لَا تَرْفَعُواْ أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبىِ‏ِّ وَ لَا تجَْهَرُواْ لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَن تحَْبَطَ أَعْمَالُکُمْ» صدای خودتان را بالاتر از صدای پیامبر(ص) نبرید و آن‌طوری که باهمدیگر راحت حرف می‌زنید، با پیامبر(ص) صحبت نکنید و صدای خودتان را پایین بیاورید، اگر صدای خودتان را پیش پیامبر(ص) بالا ببرید، دچار حبط عمل می‌شوید.

•  حبط عمل یعنی اینکه تمام اعمال شما صفر بشود و هر عمل خوبی که در پرونده‌ات داشته باشی دور بریزند! مثلاً کسی که بعد از ایمان، کافر بشود دچار حبط عمل می‌شود؛ ببینید حبط عمل چقدر سنگین است و چقدر، ادب نسبت به پیامبر(ص) مهم است!

عالی‌ترین نوع تقوا، تقوای قلب است

• در آیۀ بعد می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئکَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبهَُمْ لِلتَّقْوَى‏ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیم‏» کسانی که صدای خودشان را در نزد پیامبر(ص) پایین می‌آورند (یعنی نسبت به پیامبر(ص) ادب رعایت می‌کنند) خدا به اینها تقوای قلب داده است و اینها دارای تقوای قلب هستند.

• تقوا انواع و اقسام دارد؛ مثلاً تقوای چشم، تقوای زبان و تقوای گوش. اما عالی‌ترین نوع تقوا، تقوای قلب ( تقوای دل) است.

• از طرف دیگر، ببینید خودِ اولیاء خدا نسبت به خدا چقدر ادب رعایت می‌کنند! این‌قدر مؤدب هستند که شما در ادعیه و مناجات اهل‌بیت(ع)، به‌سادگی کلمۀ «خدایا دوستت دارم» را نمی‌بینید، بلکه بیشتر سخن از بندگی و استغفار و رهایی از عذاب الهی و... است؛ یعنی مثل یک عبدِ مؤدب با خداوند مناجات می‌کنند.

تا وقتی اهمیت ادب و بزرگواری ولیّ‌خدا را درک نکنیم، راز مظلومیت اولیاء خدا را درک نمی‌کنیم

• اینکه ما به زیارت اهل‌بیت(ع) می‌رویم، فلسفه‌اش چیست؟ فلسفۀ زیارت، رعایت ادب و ابراز ادب نسبت به اولیاء خداست. ما بناست در مقابل پیامبر(ص) و امامان معصومی ادب رعایت کنیم که خودشان به‌حدی بزرگوارانه و باادب، برخورد می‌کردند که مظلوم واقع می‌شدند. ما تا وقتی اهمیت کرامت و بزرگواری ولیّ خدا را درک نکنیم، راز مظلومیت اولیاء خدا و راز تأخیر در ظهور را درک نخواهیم کرد.

در حکومت ولایی، بزرگواریِ ولیّ‌خدا خیلی نقش دارد

• حکومت ولایی، حکومتی است که بزرگواری و ادبِ ولیّ‌خدا خیلی در آن نقش دارد، شما در تاریخ اسلام ببینید پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) چقدر بزرگواری می‌کردند! امیرالمؤمنین(ع) از بس با نجابت و بزرگوارانه برخورد می‌کرد که برخی به ایشان می‌گفتند: شما مدیریت و سیاست بلد نیستید! حضرت می‌فرمود: اگر تقوا نبود-که من را به یک‌سلسله از خودداری‌ها وادار می‌کند- من زیرک‌ترین مردم بودم (لَقَدْ قَالَتْ قُرَیْشٌ: إِنَّ عَلِیّاً رَجُلٌ شُجَاعٌ [وَ] لَکِنْ لَا عِلْمَ لَهُ بِالْحُرُوبِ؛ ارشاد مفید/1/280) و (یَقُولُونَ إِنَّ عَلِیّاً کَانَ لَهُ جَمْعٌ عَظِیمٌ فَفَرَّقَهُ وَ حِصْنٌ حَصِینٌ فَهَدَمَهُ... إِذَنْ کَانَ ذَلِکَ هُوَ الْحَزْمَ؛ وقعه‌صفین/ص529) و (وَ اللَّهِ مَا مُعَاوِیَةُ بِأَدْهَی مِنِّی وَ لَکِنَّهُ یَغْدِرُ وَ یَفْجُرُ وَ لَوْ لَا کَرَاهِیَةُ الْغَدْرِ لَکُنْتُ مِنْ أَدْهَی النَّاسِ؛ نهج‌البلاغه/خطبه 200)

• علی(ع) این‌قدر باادب است که منافقین درجۀ یک پای رکاب خود را هم حتی‌المقدور رسوا نمی‌کند، درحالی‌که ایشان می‌توانست با چندکلمه، خیلی‌ها را رسوا کند اما رسوا نکرد و آنها هم تا آخر به خیانت خودشان ادامه دادند؛ نمونۀ بارزش «اشعث» است.

چرا علی(ع) اشعث را در کنار خود تحمل می‌کرد؟/ چرا امام(ره) بنی‌صدر را تحمل می‌کرد؟

• اشعث یکی از فرماندهان پای رکاب علی(ع) بود که مملکتِ علی(ع) را به‌هم ریخت! مشکل خوارج را در اصل، اشعث درست کرد، یعنی خوارج را تحریک کرد و آنها علیه علی(ع) قیام کردند، آن‌وقت خودش رفت کنار علی(ع) ایستاد! ابن‌ملجم ملعون هم در آن شبی که علی(ع) را به‌قتل رساند، شمشیر زهردار را از اشعث گرفت.

• چرا علی(ع) با اشعث، محترمانه برخورد می‌کرد و او را در کنار خودش تحمل می‌کرد؟ چون منشِ ولایت در حکومت، بزرگوارانه است! چرا ظهور امام‌زمان(ع) این‌قدر تأخیر دارد؟ برای اینکه ما باید مدیرانی را به حضرت ارائه بدهیم که وقتی حضرت، بزرگوارانه برخورد کرد، آنها مثل اشعث، خیانتکارانه برخورد نکنند.

• حکومت ولایی یک حکومت کریمانه، باادب و بزرگوارانه است. شما برخورد بزرگوارانۀ حضرت امام(ره) را ببینید! برخی از مسئولین می‌رفتند نزد امام(ره) و گریه می‌کردند که «بنی‌صدر را عزل کن» اما حضرت امام‌(ره) می‌فرمود: «مردم او را انتخاب کرده‌اند.» ایشان این‌قدر بزرگوارانه برخورد کرد که دیگر بنی‌صدر، قصه را به نهایت فاجعه رساند و در نهایت، نمایندگان مردم او را عزل کردند.

علت مهلت‌دادن به جریان نفاق «روشن شدن و رشد مردم» است

• منشِ ولایت در حکومت این است که بزرگوارانه برخورد می‌کند. مهمترین علت این بزرگواری و مهلت‌دادن به جریان نفاق، «روشن‌شدن و رشد مردم» است. اگر کسی می‌خواهد به ولایت کمک کند، باید به روشنگری بپردازد. هرچه مردم دقیق‌تر انتخاب کنند مشکلات کمتر خواهد شد.

• وقتی اولیاء خدا این‌قدر بزرگوارانه با افراد برخورد می‌کنند، پس چه کسی باید خائنین و مسئولینِ بد را رسوا کند و جلوی آنها را بگیرد؟ خودِ مردم! اگر مردم این افراد را بشناسند و به آنها میدان ندهند، کار ولایت آسان می‌شود!

رهبر انقلاب: نفوذ دشمن در مراکز تصمیم‌گیری، خطرناک‌تر از سلاح نظامیِ دشمن است

• ولیّ فقیهی که ما داشتیم و داریم، یعنی حضرت امام(ره) و رهبر انقلاب، این‌قدر محترمانه و بزرگوارانه، برخورد می‌کنند و صحبت می‌کنند که باید از میان صحبت‌های ایشان بگردید و اشاره‌ها را بگیرید و نکات را دریافت کنید.

•  یک نمونه‌اش همین کلامی است که دیروز رهبر انقلاب فرمودند: چیزی که از سلاح‌های نظامی آمریکا برای کشورهای اسلامی خطرناک‌تر است، نفوذ در آن مقاطع حساس تصمیم‌گیری است که افراد را وادار می‌کند تصمیم غلط بگیرند و ما هم در کشورمان مراقب این معانی هستیم. (سلاح اصلی آمریکا هم در این منطقه که ما در جمهوری اسلامی مراقب این معانی هستیم، نفوذ است -نفوذ در مراکز حسّاس و تصمیم‌گیر-...سلاحهای آنها اینها است که از سلاحهای سخت و سلاحهای نظامی خطرناک‌تر است؛ 24/08/98)
   (الف2-ن2)