آیین بدرقۀ خادمان و زائران اربعین در مصلی تهران - 1401/06/10
زیارت دسته‌جمعی به‌ویژه در اربعین، بهترین مصداق برای حفظ حرمت رسول‌خدا(ص) است/ حفظ حرمت رسول‌خدا(ص) طبق آیه قرآن وظیفۀ هر مؤمن است/ یک توصیه مهم برای زائران اربعین و یک توصیه مهم برای جاماندگان از اربعین
شناسنامه:
- زمان: 1401/06/10
- مکان: مصلی بزرگ تهران
- صوت: اینجا
شما وظیفه دارید پیامبر را احترام کنید، بی‌احترامی‌ها را از او برطرف کنید و از او دفاع کنید
در آیات قرآن کریم سه بار از عبارت «تعزیر» به صورت «عَزَّروهُ» (اعراف،15) و «عَزَّرْتُمُوهُم»(مائده،12) و «تُعَزِّرُوه» (فتح،9) استفاده شده است. آیه 157 سوره اعراف می‌فرماید: «فَالَّذینَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذی أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون». در هر سه مرتبه فعل تعزیر بلافاصله بعد از ایمان به پیامبر آمده است و بعد از «عَزَّروهُ» از مفاهیمی مثل نصرت و تبعیت استفاده شده است. این مسئله واضح است که خداوند متعال دربارۀ انبیاء این سفارش را دارند که وقتی پیامبری را به سوی شما می‌فرستم، اولاً شما وظیفه دارید او را احترام کنید؛ بی‌احترامی‌ها را از او برطرف کنید؛ از او دفاع کنید.
ذکر شریف صلوات بر محمد و آل محمد که تنها ذکری است که با صدای بلند قرائت می‌کنید -و اگر این ذکر با صدای بلند گفته نشود حتی ممکن است جفا به رسول‌خدا(ص) تلقی بشود- خودش می‌تواند مصداق «عَزَّروهُ» باشد و الّا بهتر است همۀ ذکرها آرام و حتی شاید مخفیانه گفته شود. بلند کردن صدا در ذکر صلوات یعنی احترام به رسول‌خدا(ص) باید در جامعه علنی باشد. این کار می‌تواند مصداق بارز «عَزَّروهُ» به حساب بیاید. «عَزَّروهُ» یعنی به رسول‌خدا(ص) احترام بگذارید، احترامش را در جامعه حفظ کنید، به او تواضع کنید و مستکبران نسبت به او را طرد کنید. یکی از موارد پیمانی که پیامبر گرامی اسلام قبل از هجرت از اهل مدینه گرفتند این بود که مردم مدینه تا پای جان از رسول‌خدا(ص) دفاع کنند. ماجرای هجرت این بود که آیا شما حاضرید از جان خود مایه بگذارید و از رسول‌خدا(ص) دفاع کنید؟
اگر شما به پیامبر احترام بگذارید، ایشان برای از بین بردن کفر و نفاق در جامعه، نیاز به درگیری‌های سخت ندارد
«عَزَّروهُ» کلمۀ چندان مشهوری نیست چون ما بسیاری از اوقات با دین صرفاً اخلاقی و اعتقادی برخورد میکنیم. اعتقاد به رسول‌خدا(ص) دنباله‌ای دارد که گرامی داشتن رسول‌خدا(ص)، دفاع از او و دفاع از حرمت اوست. این وظیفۀ هر مؤمن است حتی قبل از اینکه کلمۀ نصرت به میان بیاید. چون اگر شما «عَزَّروهُ» را درست استفاده کنید ایشان اصلاً مظلوم واقع نمی‌شوند تا شما یاری کنید و ظلمی را که به ایشان می‌خواهد بشود برطرف کنید. «عَزَّروهُ» یعنی اگر احترامش را بگذارید، ایشان می‌تواند با اشاره جامعه را اداره بکند و برای از بین بردن کفر و نفاق در جامعه نیاز به درگیری‌های سخت ندارد. «عَزَّروهُ» یعنی اینکه شما قبل از اینکه بخواهید خودتان آدم‌های خوبی بشوید، نماز شب بخوانید، همۀ احکام دینی را کامل اجرا کنید، وظیفه‌ای دربارۀ رسول‌خدا(ص) دارید، باید آن وظیفه را انجام بدهید.
زیارت دسته‌جمعی قبر اباعبدالله الحسین(ع) بهترین مصداق برای حفظ احترام و دفاع از اولیاء خداست
من از شما می‌پرسم آیا زیارت قبر اباعبدالله الحسین(ع) و قبور مطهر ائمۀ هدی(ع) مصداق «عَزَّروهُ» نیست؟ بهترین مصداق برای «عَزَّروهُ» زیارت دسته‌جمعی قبور مطهر اولیاء خدا به ویژه زیارت قبر اباعبدالله الحسین(ع) است؛ به ویژه در میعادگاهی که امام حسن عسکری(ع) بیان فرمودند. وظیفۀ دینی ما است که در مقام «عَزَّروهُ» به حفظ حرمت حسین(ع) که حرمت همۀ اولیاء و همۀ انبیاء است بپردازیم. وقتی موضوع اربعین به میان می‌آید خیلی‌ها از خود بیخود می‌شوند. این زیارت فراتر از یک زیارت عادی است. این زیارت نتیجۀ ایمان و عقلانیت آنهاست. در رسالۀ عملیه زیارت اربعین واجب نشده است مثل شب عاشورا که امام حسین(ع) امر نکرد یارانش بمانند و از او دفاع کنند و پای رکاب او به شهادت برسند. خود آنها تشخیص دادند که باید بمانند. اسلام فقط دین تکلیف نیست، دین تشخیص هم هست. گاهی تشخیص در اوج قرار می‌گیرد و آدم می‌بیند همۀ تکلیف‌ها مقدمه این اوج بود که او به این تشخیص برسد. امروز مؤمنین به این تشخیص رسیده‌اند که اربعین را گرامی بدارند مثل یاران اباعبدالله الحسین(ع) که به این تشخیص رسیدند که باید بمانند هرچند امام حسین(ع) در شب عاشورا آنها را آزاد گذاشت.
زنان ما می‌خواهند بانوان اهل‌بیت(ع) را یاری کنند
خبری را برای بانوان محترم عرض بکنم. امام حسین(ع) در شب عاشورا به اصحاب فرمود: هرکسی که خانواده‌اش همراه او هست برای دور ماندن از خطر، او را به محل قبیلۀ بنی‌اسد برساند چون امام نمی‌خواست آنها هم مانند زنان اهل‌بیت(ع) اسیر بشوند. علی بن مظاهر، برادر حبیب بن مظاهر، به خیمه خود رفت و فرمایش امام(ع) را به همسرش رساند. او گریه کرد و گفت: ای علی، درباره من انصاف نداری. آیا تو می‌خواهی نزد رسول‌خدا(ص) روسفید بشوی و من نزد فاطمۀ زهرا(س) روسیاه بشوم؟ اگر شما می‌خواهید مردان را یاری کنید ما هم می‌خواهیم بانوان حرم را یاری کنیم. علی بن مظاهر به خدمت امام(ع) برگشت و سخن همسرش را به عرض امام رساند. در همین حین، همسرش نزد امام حسین(ع) آمد و عرض کرد: آیا ما لیاقت خدمت به دختران و خواهران شما را نداریم؟ اینجا بود که امام حسین(ع) اجازه دادند زنانی که می‌خواهند در غم خاندان اهل‌بیت شریک باشند، در کاروان بمانند (اعیان‌الشیعه، سید محسن امین/ج3/ص482)
بانوانی که برای زیارت اربعین می‌روند، دستوری ندارند که شما فرزندان خود را در آغوش بگیرید و این راه سخت را طی بکنید، مانند همسر علی بن مظاهر که دستور نداشت! حتی امام حسین(ع) فرمود: برای اینکه همسران‌تان اذیت نشوند آنها را به نزد قوم خودتان برگردانید. زیبایی اربعین در این است که کاری مانند کار اصحاب اباعبدالله الحسین(ع) است، البته در رتبۀ بسیار پایین. ما کجا و اصحاب اباعبدالله الحسین(ع) کجا؟!
ما بر خودمان واجب می‌دانیم که احترام رسول‌خدا(ص) و فرزند او حسین(ع) را در اندازه‌های جهانی حفظ کنیم
بعضی‌ها برای این اربعین باشکوه دنبال وجوب شرعی و این‌طور احکام می‌گردند. آنها علاقه ندارند زیاد فکر و عقل خودشان را به کار بیندازند. دین بسیاری از اوقات در حساس‌ترین لحظه‌ها به تشخیص افراد واگذار می‌شود. مخصوصاً در موضوع ولایتمداری که مرتبۀ اوّلش «عَزَّروهُ» است یعنی حفظ احترام رسول‌خدا(ص). اباعبدالله الحسین(ع) روز عاشورا مکرر همین حرف را می‌زد. اصلاً بسیاری از حرف‌های مربوط به حق و باطل کنار رفته بود، بسیاری از حرف‌های مربوط به عدل و ظلم کنار رفته بود. حرف اباعبدالله الحسین(ع) غالباً در عاشورا این بود که آیا من پسر پیامبر(ص) هستم یا نه؟ این سخن مورد تأکید اباعبدالله الحسین(ص) بود. مگر شما وظیفه نداشتید از پیامبر و فرزندان او دفاع کنید و حرمت او را پاس بدارید؟
چه حرمت‌‌نگه‌داشتنی مانند اربعین است که جمعیت میلیونی وارد می‌شود؟ ما بر خودمان واجب می‌دانیم که احترام رسول‌خدا(ص) و احترام فرزند او حسین(ع) را در اندازه‌های جهانی حفظ بکنیم و وقتی که بخواهیم حرمت اباعبدالله الحسین(ع) را در اندازه‌های جهانی حفظ بکنیم، چاره‌ای جز زیارت بیست میلیونی نداریم. این کار بی‌مبنا نیست، امام حسن عسکری(ع) میعادگاهش را معین فرمودند، اگرچه قبل از ایشان هم سابقه داشته است. پس ما بر اساس «عَزَّروه» به اربعین می‌رویم. ما با عقل‌مان می‌توانیم بفهمیم اربعین، حرمت نگه‌داشتن برای دین خدا و برای رسول‌خدا(ص) است. خداوند متعال سه مرتبه در قرآن می‌فرماید هر پیامبری را فرستادم، ابتدا حرمتش را حفظ کنید و اگر کسی خواست به پیامبر بی‌احترامی کند با او مقابله کنید!
شما فقط عزادار نیستید، شما برای نصرت دین خدا و حرمت ولیّ خدا به اربعین می‌روید
بنده از رسانۀ ملی، از خبرنگارها و رسانه‌ها خواهش می‌کنم به جمع شما نگویند «عزادار»! بعضی‌ها از این کلمه سوءبرداشت می‌کنند. فکر می‌کنند اینجا فقط یک عزاخانه است و بس! اگر دقت کنید رسانه‌های دشمن علاقه و اصرار دارند اربعین را به عزاداری محدود کنند. آیا کار شما فقط عزاداری است؟! شما برای نصرت دین خدا و حرمت ولیّ خدا به اربعین می‌روید. شما یاوران ولیّ خدا هستید! این راه، راه حرمت‌گذاری برای ولیّ خداست.
حالا چرا با پای پیاده به زیارت می‌روید؟ وقتی زائر با پای پیاده برای زیارت برود حرمت‌گذاری‌اش بیشتر است تا وقتی با ماشین و هواپیما برود. وقتی شما با پای پیاده بروید، آن عزیز بزرگوار و آن پارۀ تن رسول‌خدا(ص) را بهتر احترام گذاشتید! فرمودند به ازای هر قدم پیاده به احترام حسین(ع) یک حج و یک عمره برای زائر ثبت می‌شود! شیوۀ احترام گذاشتن را هم به ما یاد دادند. دل‌ها را هم هوایی کردند.
این زیارت یک حماسه است و شما حامیان و ناصران رسول‌خدا(ص) هستید
ان‌شاءالله یک روزی در این راه تشخیص داده نشود کدام موکب ایرانی و کدام موکب عراقی است. اصلاً تفکیک نیست. هیچ موکب‌داری بین زائرها فرقی نمی‌گذارد. از همان سال‌های اول عراقی‌ها یک فرهنگ خوب داشتند. اگر به یک موکب‌دار گفته می‌شد موکب را برای ما خالی نگه دار چون ما یک جمع چندصد نفره هستیم و می‌خواهیم همه یک جا باشیم، می‌گفت من نمی‌توانم به زائر امام حسین(ع) «نه» بگویم و موکب را خالی نگه دارم، بیایید هرچقدر جا بود، قدم‌تان روی چشم. چقدر زیباست؟! هنوز هم این سنت را حفظ می‌کنند. موکب‌داران ایرانی هم تأسی می‌کنند و باید تأسی بکنند.
اربعین قیام برای انتقام خون حسین(ع) است
آنجا یک اسم وجود دارد آ‌ن‌هم «زائر حسین(ع)» و ناصر و حامی حسین(ع) است. حمایت‌کنندگان از رسول‌خدا(ص) در سفر اربعین حماسه برگزار کردند. این زیارت یک حماسه است و شما حامیان و ناصران رسول‌خدا(ص) هستید. در این زیارت عزاداری هم می‌شود، ولی در اصل عزاداری یعنی نصرت. دسته‌های عزاداری تا ظهر عاشورا با علم و کتل برقرار است، اما ظهر عاشورا که تازه باید عزاداری شروع بشود، علم‌ها را می‌خوابانند و عزاداری‌ها آن رونق قبلی را ندارد. معنای این کار کاملاً روشن است. این کار یعنی این دسته‌ها آمده بودند به یاری حسین(ع) بروند، وقتی ظهر عاشورا خبر شهادت را می‌شنوند علم‌ها و کتل‌ها را پایین می‌آورند. اربعین چیست؟ اربعین قیام برای انتقام خون حسین(ع) است. در زیارت عاشورا دومرتبه شما یاد امام‌زمان(عج) می‌کنید. ای زائران اربعین! شما خودتان را ناصر رسول‌خدا(ص) و مصداق آیه «عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ» بدانید. شما برای یاری رسول‌خدا(ص)، فرزندان او و مهدی او امام‌زمان(عج) می‌روید. شما می‌خواهید حرمت حسین(ع) را حفظ کنید. نگه‌داشتن حرمت مقدمۀ نصرت است. در زیارت اربعین می‌گویی «و نُصرَتی لَکُم مَعَدَّة» من آمدم شما را کمک کنم!
اجتماع اربعین یک جمع امام زمانی است
آیا می‌خواهید امام حسین(ع) را کمک کنید؟ امام حسین(ع) که به شهادت رسیده است. «و نُصرَتی لَکُم مَعَدَّة» یعنی من آمادۀ کمک‌کردن به فرزند تو مهدی(عج) هستم! لذا اجتماع اربعین یک جمع امام زمانی است که باشکوه‌تر از همۀ مجالس دعای ندبه است. اباعبدالله الحسین(ع) در روز عاشورا به فرزندشان امام سجاد(ع) می‌فرماید: «وَ اللَّهِ لَا یَسْکُنُ دَمِی حَتَّى یَبْعَثَ اللَّهُ الْمَهْدِی»(مناقب، ابن شهرآشوب/ج4/ص85) خون من آرام نخواهد گرفت تا روزی که مهدی(عج) ظهور کند. آن روز غلغله‌ای در عالم و در دل‌های نورانی برقرار خواهد بود. این دل‌های بی‌تاب در روضه‌ها و عزاداری‌ها منتظر امام‌زمان(عج) است. خواه ناخواه اربعین یک مراسم باشکوه امام زمانی است. من از مسئولین کشور تقاضا می‌کنم، راه را برای اربعینی‌ها هرچه بازتر و زیرساخت‌ها را هرچه آماده‌تر کنند، امسال پیش‌بینی می‌شود پنج میلیون زائر بروند، چرا سال بعد ده میلیون نروند؟ اگر ظهور در همین ایام رخ داد، از ایران چندنفر به رکاب امام‌زمان(عج) خواهند رفت؟ ماجرای اربعین را جدی بگیریم! ماجرای اربعین یک ماجرای صددرصد امام زمانی است، همانطور که صددرصد امام حسینی است، ماجرایی است که در مقام عَزَّروهُ آمده است.
آداب زیارت باشکوه اربعین را رعایت کنیم
سعی کنیم آداب اربعین و این زیارت باشکوه را حفظ کنیم. امام صادق(ع) فرمود: به من خبر رسیده است که جماعتی به زیارت امام‌حسین(ع) می‌روند و با خود سفره‌هایی برمی‌دارند که در آن غذاهای خوش آب و رنگ و مفصل هست، درحالی‌که اگر به زیارت قبر پدران یا دوستان خود بروند قطعاً این خوراکی‌ها را با خود برنمی‌دارند.
پذیرایی عراقی‌های عزیز و خونگرم، با همۀ مشکلاتی که دارند حرف ندارد. اما باید خیلی رعایت‌ها صورت بگیرد. از رعایت‌ها در ارتباط‌ها، از رعایت‌ها در احترام به ملت شریف عراق، از رعایت‌ها برای همیاری، هر کسی هر کاری می‌تواند برای باشکوه برگزار شدن اربعین انجام بدهد. بگذارید وضع ما به‌هم بریزد و همه بگویند چرا اربعین این‌طوری می‌شود؟ موقع برگشتن یک نفر لب مرز باقی نماند. کسانی که نمی‌روند تا می‌توانند به کسانی که می‌روند کمک بکنند. امام هادی(ع) پول می‌دادند یک کسانی به نیابت از او بروند زیارت بکنند. زیارت نیابتی سفارش شده است. اگر خودتان نمی‌توانید بروید کسی را بفرست برود. آن‌وقت دیگر هیچ جوانی نخواهد گفت من هزینۀ سفر ندارم. ماجرای اربعین ماجرای عجیبی است.
از مردم، سیاسیون و بزرگان عراق تشکر می‌کنم که اجازه ندادند حوادث اخیر به اربعین لطمه بزند
در اینجا می‌خواهم از عراقی‌های عزیز تشکر و قدردانی کنم؛ از مردم عراق، سیاسیون عراق، بزرگان عراق، علما و مراجع عراق. آنها حادثه‌ای را که در عراق پیش آمد و آتشی را که می‌خواست فراگیر بشود، با عقلانیت خودشان آرام کردند و اجازه ندادند به اربعین لطمه بخورد. همین ثواب و نور قدم‌های زائران اباعبدالله‌الحسین(ع) کمک خواهد کرد، خود سیدالشهداء و مادر ایشان حضرت زهرای اطهر(س) کمک خواهند کرد که مشکلات کشور عراق حل بشود.
ما چقدر عاشق این هستیم که عراق یک کشور پیشرفته و مقتدر باشد، از همۀ کشورهای منطقه آرام‌تر باشد، دارای امنیت بیشتر، دارای اقتدار و شکوه بیشتر باشد. برای چه؟ برای اینکه اینجا پایتخت حکومت امام‌زمان(ع) است.
ما نمی‌توانیم برای ظهور حضرت دعا کنیم و انتظار تعجیل در فرج داشته باشیم ولی نخواهیم که پایتخت آن مهیا باشد. ما این سرزمین را سرزمین بسیار مقدسی می‌دانیم و مردم عراق هم با این پذیرایی خودشان در اربعین، دارند نشان می‌دهند که ظرفیت پذیرایی از ملت‌های جهان پای رکاب حضرت را دارند. آفرین به این دل‌های نورانی!
زینب(س) در این بیابان‌ها آواره شد، پس به ما نگویید که در خانه بنشینید
امشب شب شهادت سه‌سالۀ اباعبدالله الحسین(ع) است، به نوعی باید گفت امشب شب آغاز آتش اربعین است که در دل‌ها می‌افتد. این ایام، ایام ورود اهل‌بیت(ع) به شام است. از تعبیر امام سجاد(ع) در جواب این سؤال که پرسیدند سخت‌ترین مرحله کجا بود؟ فهمیده می‌شود شام خیلی هولناک بود. یا اباعبدالله، مصائب شهدای کربلا به‌جای خود بزرگ‌ترین مصائب بود، دل‌ها را آتش زد و حرارتی جاودانه در دل‌ها قرار داد؛ اما آنچه بیشتر انگیزه می‌شود که مردم در این بیابان‌ها با خانواده‌های خود پیاده قدم بزنند، قدم‌های صدمه‌خوردۀ سه‌سالۀ تو است، آن خانوادۀ در خرابه نشستۀ تو است، آن چادر خاکی زینب کبری(س) است. دیگر مردم سر از پا نمی‌شناسند، دیگر موکب‌دارها، موکب‌نشین‌ها و بیابانگردها چه می‌کنند؟ یا اباعبدالله(ع)! سه‌سالۀ تو و تازیانه‌هایی که خورد، چادر خاکی زینب کبری(س) و اهل‌بیت(ع) تو این اربعین را برقرار کرد.
همان سال‌های اوّل که اربعین رونق گرفت، از زن‌های مؤمن عراقی که در این مسیر حرکت می‌کردند، می‌پرسیدند چرا شما در این مسیر، این‌قدر خودتان را به زحمت می‌اندازید؟ می‌گفتند به خاطر تأسی به زینب کبری(س)، زینب(س) در این بیابان‌ها آواره شد، پس به ما نگویید در خانه بنشینید. یا حسین(ع)! سه‌سالۀ تو هنوز دارد جهان را به‌هم می‌زند. سه‌سالۀ توست که این انگیزه‌های نورانی را ایجاد کرده است.
(الف3/ن2)
سلام این ایام عزاداری را به مولایمان صاحب الزمان عج تسلیت میگم. تو رو خدا اونهای رفتید برای ما که جا ماندیم دعا کنید. ان شاالله مولایمان امسال برگرده. ما هم برای شما دعا میکنیم زیر پرچم اربابمان بروید وسالم برگردید. الان که دارمالتماس دعامینویسم چشمهایم می بارد ازاینکه جا موندم.