سلسله درسهای مهدویت با موضوع تربیت نسل مهدوی، جلسه ۵
مفهوم انتظار و تناسب آن با قدرت و سیاست
شناسنامه:
- زمان: ۱۴۰۳/۰۷/۲۷
- مکان: فاطمیۀ بزرگ تهران - هیئت محبین مولاامیرالمؤمنین(ع)
- موضوع: تربیت نسل مهدوی(معرفت به امام زمان(عج) و شناخت آخرالزمان)
- صوت: اینجا
عاقبت به خیری؛ دغدغه اولیاء خدا
دین اسلام، دین اصیلی است و قبولی اعمال یک امر مخفی است و به همین دلیل خیلی از اولیاء خدا یکی از دغدغههای اصلیشان عاقبت بهخیری است. روایت داریم وقتی پیامبر اکرم(ص) خبر شهادت حضرت علی(ع) را به ایشان میدهند، ایشان نگران عاقبت بهخیری خودشان میشوند و این نگرانی را به رسول خدا(ص) ابراز میکنند که آیا آن موقع من با دین سالم از دنیا میروم؟(مناقب الإمام أمیرالمؤمنین ع، ج۲، ص۵۵۱). این خیلی حرف سنگینی است، در حالی که ایشان قسیم و الجنة و النّار هستند ولی خوف از عاقبت به خیری را اینطوری مطرح میکنند.
نتیجۀ دینداری، خودش را در انتظار نشان میدهد
دین مجموعهای است از ایمان به خدا، تقوا، ولایتمداری، و اموری از این قبیل. خدا هم به ظرفیت آدمها نگاه میکند. شما مجموعۀ دینداریات از ایمان تا عمل صالح، از تقوا تا ولایتمداری، از انفاق تا عبادت، آیا نتیجهاش این شده که حسّ انتظارت تقویت شود یا نه؟ نتیجهاش این شده که دوست داشته باشی ظهور رخ بدهد؟ نتیجهاش این شده که حضور حضرت را بخواهی یا خیر؟ اگر نتیجۀ دینداری، خودش را در انتظار نشان داد، ایمانت درست است. این یک سؤال اساسی است. نمیشود آدم دینداری کند و عصارۀ دینداری و شاخص دینداری او ارتباطش با امام زمان(عج) نباشد. یا او را از پشت پرده غیبت، حس نکند و با او ارتباط روحی نداشته باشد. هرکسی باید خودش را بررسی کند. وقتی که دعای «اللهم کن لولیک الحجة» میخوانی، چه حسی داری؟ اصلاً چقدر به این دعا اهتمام میورزی؟ در کشورهای خطّ مقاومت معمولاً مردم در قنوتهایشان این دعا را میخوانند.
ارتباط ما با امام زمان(عج)، ارتباطی معرفتی و قلبی
نکتۀ دیگری که اینجا مطرح میشود، دغدغۀ ما برای ظهور است. این حسّ ما برای انتظار که این همه پاداش و اجر برایش درنظر گرفته شده، چطور ملموس میشود؟ کجا خودش را نشان میدهد؟ یکی از مشکلات زمان ما، همین وضعیت ناملموس و نامحسوسی است که دچار آن هستیم. هر چه به آخرالزمان نزدیکتر میشویم ایمان، معرفتیتر و وابسته به تعقل ما میشود تا به احساس ما. مثلاً ما آخرین امامی را قبول داریم که در پنج سالگی به امامت رسیدند و همان زمان هم غایب شدند. مدتی هم دوران غیبت صغری و بعد دوران غیبت کبری آغاز شده است. با این امامی که در طول تاریخ هزار ساله، با کسی آنچنان ارتباطی نداشته، چطور باید ارتباط برقرار کنیم؟ با معرفت قلبی. ما باید در چنین شرایطی با امام زمان(ع) ارتباط پیدا کنیم.
مثلاً اگر بخواهیم با امام حسین(ع) و ماجرای عاشورا ارتباط برقرار کنیم، روز عاشورا و اربعین، قصههای فراوان تاریخی، کربلای معلی و... اینها همه اموری است که ما را در محسوسها، مرتبط با حضرت میکند. ولی اگر شما بخواهید با حضرت ولیعصر(عج) مرتبط شوید، یک امر کاملاً یا بیشتر قلبی میشود. باید تصمیم بگیری که چگونه ارتباط خود را با ایشان برقرار کنی؛ از طریق زیارت آل یاسین یا دعای ندبه یا دعای عهد. اینجا محلّ زیارت تو با حضرت خواهد بود و یا اینکه در دل حادثهها، خودت زمینهای را برای یاد امام زمان(عج) فراهم میکنی. مسئله این است که ما باید نسبت به ظهور حساس باشیم و این حساسیت را یک جایی نشان بدهیم.
شاخصهای دینداری
1-محبت به خدا؛
خداوند در قرآن کریم میفرماید: « وَٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ أَشَدُّ حُبّا لِّلَّهِ(بقره، 165)»؛ کسانی که ایمان دارند، شدیدترین محبت را به خدا دارند. این مطلب به عنوان یک شاخص ایمان مطرح است و شاخص بسیار برجستهای است. یعنی هر کس ایمان دارد، عاشق خداست و خدا را بیشتر از چیزهای دیگری که در زندگیاش وجود دارد، دوست دارد.
2- اولویت دادن به امر رسول(ص)؛
شاخص دیگر دینداری این است که وقتی امر رسول خدا(ص) رسید، کارهای دیگر را کنار بگذارد. قرآن کریم میفرماید: إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا کَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ یَذْهَبُوا حَتَّى یَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَأْذِنُونَکَ أُولَئِکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوکَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ (نور، 62). مؤمنون فقط اینها هستند که وقتی رسول خدا دعوت به یک امر جامع کرد، دیگر از محضر رسول خدا(ص) خارج نمیشوند، از پرتو امر رسول خدا خارج نمیشوند مگرآنکه اجازه بگیرند و .... این آیۀ قرآن نشان میدهد که مؤمن کسی است که اهتمام به امر رسول دارد و امر رسول را به همۀ زندگیاش، به همۀ کارها و گرفتاریهایش ترجیح میدهد. مؤمن در واقع منتظر امر امام زمان(عج) است و اینها به عنوان شاخص مطرح میشود.
3- انتظار؛
سومین شاخص دینداری، انتظار ظهور امام زمان(عج) است. شاخص اینکه ما واقعاً دیندار هستیم، انتظار است. شاخصش احساس ما نسبت به امام زمان و تمنّای ظهور است. امیرالمؤمنین علی(ع) میفرماید: «المنتظرُ لأمرنا کَالمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فی سَبیلِ اللّه(کمال ادلین، 645)» منتظر ظهور ما، منتظر حاکمیت ما، مانند کسی است که در خون خودش در راه خدا غلتیده است. خیلیها ممکن است تعجب کنند، انتظار؟! همین یک انتظار آدم را به مقام شهادت میرساند؟! ممکن است تعجب کنید. ولی شما بدانید انتظار، عصارۀ دینداری ما و شاخص صحّت ایمان ما است. ممکن است ما یک مقدار ایمان داشته باشیم و در قرآن به ما نگویند مؤمن! همه باید این مسأله را بدانیم که معتقد به خدا، لزوماً مؤمن نیست! کافران و مشرکان هر کدام اعتقاد به خدا دارند(زمر، 38) ولی طبق آیۀ قرآن ممکن است مؤمن نباشند ولی شاید معتقد باشند. ما هم ممکن است معتقد باشیم ولی مؤمن نباشیم. از کجا معلوم میشود؟ از انتظارمان. حالا هر کسی به سهم خودش، هر کسی به نسبت خودش. ولی این دغدغه باید یک جایی دیده شود.
با تربیت نسلی مهدوی، منتظر بودن خود را ثابت کنیم
یکی از بهترین نقاطی که ما باید حساسیت خودمان را نسبت به حضرت ولیعصر(عج) و غیبتشان، و نسبت به تمنای ظهور و انتظار نشان دهیم، در تربیت فرزند است. در تربیت نسلی که میخواهد مهدوی باشد و نسلی که منتظر است. در اینجا زمان ظهور مطرح نیست. اگر ظهور دور هم باشد، شما باید نسلِ منتظر تربیت کنید. نه اینکه فقط نسلی مؤمن تربیت کنیم. مراقب باشیم دچار دینداری سکولار نشویم.
شما میتوانید نسل بعدی را از نظر معنوی تربیت کنید؛ بدون در نظر گرفتن مقولۀ انتظار و فرج، بدون در نظر گرفتن زندگی پای رکاب امام زمان(عج). بدون مقدمهسازی برای ظهور حضرت. انسان میتواند اینطوری خودش را در نظر بگیرد و خیلیها هم هستند که درس میخوانند، درس میدهند، حتی مباحث معنوی هم درس می دهند، منتها اصلاً خبری از امام زمان(عج) و انتظار فرج در منش آنها نیست.
مقام منتظر در کلام امام باقر(ع)
امام باقر(ع) میفرماید: العارِفُ مِنکُم هذَا الأَمرَ المُنتَظِرُ لَهُ المُحتَسِبُ فیهِ الخَیرَ کَمَن جاهَدَ وَاللّهِ مَعَ قائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ صلّى اللّه علیه و آله بِسَیفِهِ(تفسیر الصافی، ج۵ ، ص۱۳۶)؛ آن کس از شما که این امر را بشناسد و بدان معتقد باشد و منتظر آن باشد و خیر و خوبى را در آن بداند، به خدا قسم همچون کسى است که در کنار قائم آل محمّد(ص) با شمشیر او جهاد کند.
این کلام را امام باقر(ع) زمانی که خودشان حاضر هستند، میفرمایند و درعینحال اطرافیان را ترغیب میکنند به اینکه منتظر حکومت ما باشید. وقتی که شما برای امر اهل بیت(ع) و تأسیس امّت اسلام میجنگید، برای تغییر تاریخ حیات بشر و برای تنظیم آن مسیر نورانی ابدی و جاودانه در حیات بشر تلاش میکنید. پس انتظار، مسئلۀ خیلی مهمی است.
معنای انتظار چیست؟
انتظار فرج چیست؟ حضرت امام(ره) در یک جمله توضیح دادند: « انتظار فرج، انتظار قدرت اسلام است»(صحیفه امام؛ ج 8، ص 374). یعنی تو باید منتظر باشی تا اسلام قدرت بگیرد. اسلام باید قدرتمند شود، مسلمانها باید قدرتمند شوند. نمیشود ما به رسول خدا(ص) معتقد باشیم ولی منتظر قدرت رسول خدا(ص) نباشیم؟ البته ما اگر زمان رسول خدا(ص) بودیم، میفهمیدیم که اصل جهتگیری دین نزد رسول خدا(ص) چیست؟ یعنی قدرت فراهم کردن برای رسول خدا(ص) و تثبیت قدرت ایشان. اگر زمان ائمۀ هدی(ع) بودیم، غربتشان را میفهمیدیم. اگر حساسیت و حرارت نسبت به غربت ائمۀ هدی(ع) داشتیم، منتظر امرشان میشدیم.
قدرت اسلام چیست؟
اینکه در روایات فرمودهاند منتظرِ امر ما باشید، یعنی منتظر حکومت امام زمان(عج) و قدرت یافتن ایشان باشید. بعضیها همین الآن منتظر امام زمان(عج) هستند ولی منتظر قدرت اسلام نیستند. قدرت اسلام چیست؟! خیلی خلاصه به شما بگویم. کنار امام باقر(ع) نشستهای و ایشان میفرماید تو منتظر امر ما هستی یا نیستی؟ یا فقط به ما معتقد هستی؟ منتظر حکومت ما هم هستی یا نه؟ یا فقط مطیع هستی؟ یا فقط محب هستی؟ اگر ما یک زمانی قدرت بگیریم، منتظر امر ما هستی؟ پس عصارۀ معنویت و دینداری، در عرصۀ سیاست خودش را نشان میدهد. یعنی شما رابطهات با خدا خوب میشود، با قیامت و معاد هم خوب میشود، رابطهات با اهلبیت(ع) و انبیاء الهی هم خوب میشود، عبادت هم میکنی، اخلاقت هم خوب میشود، ولی اصلاً مسیرت از محلۀ قدرت و سیاست عبور نمیکند. اینها میتواند تبدیل به تحریف دین شود.
ارسال نظر
لطفا قبل از ارسال نظر اینجا را مطالعه کنید