کلمات ما در و دیواری هستند که در اطراف خود می‌سازیم و تا ابد خود را در آن محصور می‌کنیم. حرف‌های ما گاهی سقفی هستند که بالای سر خود می‌سازیم، سقفی که هر لحظه ممکن است بر سر ما فرود آید. گاهی با حرف‌هایمان در اطراف خود باغ و بوستان درست می‌کنیم و خود و دیگران در آن باغ‌ها تفرّج می‌کنیم.
ترس از دشمن انسان را از دشمنی‌هایش مصون نمی‌کند و به انسان امنیت نمی‌دهد. ترس از هرکسی که ما را دوست ندارد موجب غارت منافع ما می‌شود. تنها ترس شایسته، ترس از کسی است که تو را دوست دارد و او خداوند مهربان و مقتدر است که هر چه بیشتر از تو می‌ترسی بیشتر از تو حمایت می‌کند.
«آدمیّتِ تو» برای خدا، مهم‌تر از عبادت توست!/ فلسفۀ آیات معاد این است که «ای آدم! با نتایج فوری انگیزه‌مند نشو!»/ تقوا انسان را از نتیجه‌گرایی نجات می‌دهد؛ آنگاه یکی از صفات خوبی که در انسان پدید می‌آید «شجاعت» است/ آدم‌ها به‌میزان علاقه‌شان به نتیجه‌های دنیوی، ترسو می‌شوند؛ ترس از نرسیدن به نتیجه یا ترس برای حفظ نتیجه/ اگر از ترس فقر کار نکنی، کارکردن برایت سرگرمی می‌شود و به خودشکوفایی و خلاقیت می‌رسی
یک معادلۀ عجیب در عالَم هست که باید آن را فهمید؛ ترس از خدا موجب شجاعت در برابر غیرخدا می‌شود و نترسیدن از خدا موجب ترسو شدن در برابر غیرخدا می‌گردد. البته ممکن است بعضی‌ها هم در مقابل خدا نترس باشند و نافرمانی کنند و هم در برابر مردم شجاع باشند ولی این شجاعت موقتی و موردی است.
در روش تقوا، به آدم‌ها مهلت می‌دهیم تا خودشان باشند؛ لذا تشویق و تنبیهِ فوری زیاد نداریم/ در مدیریت به روش تقوا، هیچ‌کسی را تحت تأثیر پول و مقام، کنترل نمی‌کنیم/ تقوا فقط موعظۀ اخلاقی و معنوی نیست؛ روشی است که شیوۀ زندگی و قوانین ما را تغییر می‌دهد/ برخی مقررات و آئین‌نامه‌های موجود، کرامت انسان‌ها را از بین می‌برد و افراد را بی‌شخصیت بار می‌آورد
ترسیدن از خدا عکس‌العمل فوری خدا در مهربانی کردن به بنده‌اش را به دنبال دارد چون ترس از خدا انسان را در برابر خدا بی‌پناه می‌کند و خدا کریم است و کسی را که در برابرش بی‌پناه باشد تنها نمی‌گذارد و پناه می‌دهد. هر کسی می‌خواهد مهربانی خدا را در قلب خود احساس کند، با ترس از خدا شروع کند.
تقوا روشی است که مهم‌ترین اثرش استقلال روحی انسان است؛ خلاقیت هم از استقلال روحی برمی‌‌آید/ تقوا بیشتر «فرایندمحور» است تا «نتیجه‌محور»؛ در روش تقوا مهم این است که با چه روشی خودت را انگیزه‌مند کرده‌ای؟/ برخی از مدارس به فرایند تربیت، کاری ندارند بلکه صرفاً به نتیجه کار دارند؛ این روش درستی نیست/ دانش‌آموزی که فرایند تحصیلش درست نبوده و فقط نمرۀ خوب گرفته است؛ تبدیل به آدمِ باسوادی می‌شود که مولّد نیست؛ بلکه مقلّد و وابسته است/ در روش تقوا برای انگیزه‌مندشدنِ افراد «تشویق و تنبیه فوری» زیاد جایی ندارد؛ حیوانات هم به این روش تربیت می‌شوند!
تقوا در یک دسته‌بندی به «تقوای قبل از ایمان» و «تقوای بعد از ایمان» تقسیم می‌شود/ بعضی‌ها مسلمان نیستند اما «تقوای عمومی» دارند؛ یعنی در زندگی‌شان اهل مراعات‌ها و مراقبت‌هایی هستند/ «تقوای قبل از مسلمانی» یعنی: «اهل مراقبت و دقت هستی؟ یا اینکه با ولنگاری و بی‌دقتی و بی‌نظمی زندگی می‌کنی؟»/ در مدارس بیش از اینکه بر «ایمان و عقایدِ» بچه‌ها تأکید کنیم، باید بر «تقوای عمومی، یعنی تقوای قبل از ایمانِ» بچه‌ها سرمایه‌گذاری کنیم/ فسادخیزترین مدارس، مدارسی هستند که ایمان به بچه‌ها آموزش می‌دهند اما تقوای قبل از ایمان را آموزش نمی‌دهند؛ لذا افرادی درست می‌کنند که بعداً یا دین را تحریف می‌کنند یا علیه دین قیام می‌کنند و قیامشان هم مؤثر است!
