آدم‌های شکست‌خورده و غمگین غالباً ناله می‌زنند، شِکوه دارند و درد دل می‌کنند! پای حرف‌های‌شان ننشین که نگاه تو را هم به عالم سیاه می‌کنند؛ هر چند با صدایی خوش و نغمۀ زیبا ترانه‌سرایی کنند، تنها صدای شادِ آدم‌های خوش‌بین را بشنو که به جای درد دل، درک خود را از خوشبختی بیان می‌کنند و قدرت می‌دهند.
ما آدم‌ها معمولاً دوست داریم نیازهایمان را برطرف بکنیم ولی اگر نیاز به خدا را در وجودمان احساس کنیم، دوست خواهیم داشت خود این نیاز را بیشتر کنیم. نیاز به خدا هرچقدر برآورده شود بیشتر می‌شود.
دیدن بحران‌های تمدن غرب و پیش‌بینی بحران‌های فزایندۀ بعدی که بن‌بست‌های فراوانی را پیش خواهد آورد شرط مهم برای درک تمدن اسلامی است. کسانی که مرعوب و شیفتۀ مظاهر تمدن غرب هستند از درک و تصور تمدن اسلامی عاجزند.
کارآمدی دین تنها با ایجاد یک تمدن به اثبات می‌رسد. بدون توجه به تمدن‌ساز بودن دین، نمی‌شود تنها با احکام فردی و برخی از احکام اجتماعی به ادارۀ صحیح جامعه پرداخت. تمدن اسلامی نقشۀ نهایی شیوۀ ادارۀ جامعه را در اختیار قرار می‌دهد.
تمدن اسلامی هنوز شکل نگرفته و آنچه در تاریخ به عنوان تمدن اسلامی مشهور است تمدن بخشی از مسلمانان است که بخش‌هایی از دین را اجرا کردند. تمدن اسلامی اگر شکل گرفته بود و برقرار شده بود هیچگاه نابود نمی‌شد، تمام جهان را می‌گرفت و بشر را از ظلم و جهل برای همیشه نجات می‌داد.
یا در اثر مصیبت و گرفتاری به اوج تمنا و خلوص در دعا می‌رسیم، که البته موقت خواهد بود، یا در اثر تفکر عمیق. اگر عمیقاً بتوانیم دربارۀ نیازهای روحی و آخرتی خود به خدا بیندیشیم آنگاه به دعای مخلصانه و تمنای شدید و پایدار خواهیم رسید و مقام محبت را هم درک خواهیم کرد.
وقتی دستانت را برای دعا بالا می‌بری یک دستت برای تشکر بالا باشد و دست دیگرت برای تمنا. تشکر از خدا و راضی بودن به مقدرات الهی شرط اساسی برای استجابت دعاست. بعد از تشکر صمیمانه از نعمات خدا درخواست‌هایت را آغاز کن.
اگر بدانیم برای خودسازی، خدا از ما زیاد توقع ندارد و با کمترین عزم و عمل به کمک ما می‌آید و خود او مسیر را هموار خواهد کرد تا به نتیجه برسیم، هیچگاه اهتمام و اقدام به خودسازی را عقب نخواهیم انداخت و هیچ فرصتی را از دست نخواهیم داد.
اگر به دنبال این هستیم که فرصت و فراغتی پیدا کنیم تا به اصلاح خود بپردازیم، احتمالاً این فرصت هرگز پدید نیاید. هر عزم و برنامه‌ای برای خودسازی داریم، باید در متن همین زندگی و در میان همۀ گرفتاری‌ها آغاز کنیم.
آزارهایی که از دیگران می‌بینیم مهمترین فایده‌اش باید این باشد که با لمس بدی‌های دیگران، عیب‌ها و نقص‌های خودمان را بهتر بشناسیم و برطرف کنیم.
