پناهیان: چند راه برای برداشتن اولین مانع رشد(یعنی جهل)

چرا دربارۀ موانع رشد صحبت می‌کنیم نه عوامل رشد؟/ عوامل رشد، در درون و بیرون ما آماده‌اند، اما عناصر تخریب‌کننده‌ همه‌چیز را خراب می‌کنند/ اگر موانع را برطرف کنیم، خودبه‌خود مسیر رشد هموار می‌شود/ این رویکرد در دین ما هست که «پرهیز از گناه، بر انجام ثواب اولویت دارد»/ دنیا «محل درگیری» و حمله به خوبی‌هایی است که در درون تو هست/ بعضی‌ها یک آگاهی نیم‌بند دارند اما تصور می‌کنند همه‌چیز را بلد هستند!/ برای رفع جهل، باید از خدا طلب کنیم. بدون تمنا نمی‌شود!/ چرا ما جسم بچه را از نظر جسمی واکسنیه می‌کنیم، و بدنش را با میکروب آشنا می‌کنیم، اما از نظر روحی اینکار را نمی‌کنیم؟! اشتباه است که پدیدۀ دشمن و لزوم ترک معصیت را دیر به بچه یاد بدهیم. و این اشتباه را خیلی از مذهبی‌ها مرتکب می‌شوند!

حجت الاسلام پناهیان:

چرا دربارۀ موانع رشد صحبت می‌کنیم نه عوامل رشد؟ چون مصالح و عوامل رشد در وجود انسان هست، مهم این است که موانع برطرف شود. وقتی موانع رشد را برطرف کنیم، خودبه‌خود مسیر رشد برای ما هموار می‌شود.

چرا ترک گناه، مهمتر از انجام کار خوب است و مراقبت‌های ما بیشتر باید به سمت ترک گناه برود؟ چون برای رشد، مصالح و عوامل در درون و بیرون ما آماده است، اما عناصر تخریب‌کننده‌ای هستند که همه‌چیز را خراب می‌کنند.

اصلاً دنیا «محل درگیری» است؛ محل حملۀ دشمنان به خوبی‌هایی است که در درون تو هست. باید بدانیم که دشمن ما(ابلیس) قبل از خودمان آفریده شده است، البته نه اینکه ابلیس از ما قوی‌تر باشد.

چرا ما بچه را از نظر جسمی، واکسینه می‌کنیم و از همان ابتدای تولد، بدنش را با میکروب آشنا می‌کنیم، اما این کار را از نظر روحی انجام نمی‌دهیم؟! اشتباه است که پدیدۀ دشمن و لزوم ترک معصیت را دیر به بچه یاد بدهیم. و این اشتباه را خیلی از مذهبی‌ها مرتکب می‌شوند!

اولین مانع رشد «جهل» است. در حدیث قدسی می‌فرماید: «اهل دنیا اکثراً گرفتار نادانی و حماقت هستند، اهل تواضع به معلم خودشان نیستند و اینها خودشان را آدم‌های عاقلی فرض می‌کنند ولی عارفان می‌دانند که اینها احمقند»(ارشادالقلوب/1 /201) این وضعیت برای انسان به روش‌های مختلف جلوه می‌کند؛ بعضی‌ها به‌صورت نیم‌بند یک آگاهی از خودشان دارند و فکر می‌کنند که دیگر همه‌چیز را بلد هستند!

جهل مهمترین مانع رشد است و ما باید برای برداشتن این مانع تلاش کنیم؛ چند نوع تلاش به ما پیشنهاد شده است. 1. یکی «سؤال کردن» است. 2. و یکی هم «طلب کردن» است. اگر طلب کنید، در را باز می‌کنند؛ بدون تمنا نمی‌شود!

3. می‌توان یک راه برطرف کردن جهل را این روایت دانست که می‌فرماید: به آنچه که می‌دانی عمل کن تا خدا آنچه را که نمی‌دانی به تو برساند(مَنْ‏ عَمِلَ‏ بِمَا یَعْلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ مَا لَا یَعْلَم‏»(اعلام الدین/301) آیت‌الله بهجت(ره) به تعابیر مختلف این‌را بیان می‌کرد و تقریباً وِرد زبان‌شان بود. تعبیر آقای بهجت(ره) این بود که در صورت عمل به علم و دانایی‌هایی که داری «خدا از در و دیوار به تو می‌رساند.»

دانلود صوت: اینجا