۹۸/۰۲/۱۸

صوت | حالات انسان در قرآن

شناسنامه

• زمان: رمضان سال 98
• مکان: مسجد امام حسین(ع)
• تعداد: 9
• موضوع: حالات انسان در قرآن

معرفی بحث:

انسان‌ دارای حالات روحی مختلفی است که قرآن کریم نیز بدان توجه کرده است. ناسپاسی، یأس، عجله، طغیان، حرص، جزع و ..... برخی از حالات منفی انسان هستند که در این جلسات مورد دقت و بررسی بیشتری توسط استاد پناهیان قرار گرفته‌اند.

جلسه1(980217): ناسپاسی، یکی از مهم‌ترین حالات منفی انسان

• توجه قرآن کریم به انسان و روانکاوی و رفتارشناسی انسان
• خداوند در مورد چه حالاتی از انسان صحبت کرده است؟
• ناسپاسی، یکی از مهمترین حالات منفی انسان
• ناسپاسی در فرهنگ امروزی ما
• نمونه‌هایی از آیات قرآن در مورد ناسپاسی انسان
• ناسپاسی یکی از مذموم‌ترین صفات انسان
• ناسپاسی، همراه بسیاری از عیوب هست
• بررسی ناسپاسی در خانم‌ها
• شکور بودن خداوند متعال
• تناسب دعا و شکرگزاری از خدا

جلسه2(980218): ناسپاسی انسان، بیشترین حالت مورد توجه در قرآن

• کفران و ناسپاسی، حال انسان را بد می‌کند
• حال خوب بر سرنوشت انسان تأثیرگذار است
• حال خوب، ریشه ایمان و حال بد، ریشه کفر  است
• برای تقوا باید مراقب حال خوب خود باشیم
• آدم شاکر می‌تواند همه کارهای خوب را انجام دهد
• اهمیت روحیه شاکرانه و داشتن حال خوب
• نمونه‌ای از حال خوب اولیاء خدا

جلسه3(980219): یأس، یکی از حالات منفی انسان

• ضرورت مراقبت همیشگی از حالت ناسپاسی
• مأیوس شدن، یکی از دیگر حالات روانی بد انسان
• منفی بودن نسبت به گذشته و آینده چگونه است؟
• یأس، اثر وضعی دارد
• هر کسی هر چیزی از خدا گرفته به اندازه امید او به خدا بوده است
• حسن ظن به خدا، تنها عمل ممکن در روز قیامت
• تلاش ابلیس برای مأیوس کردن انسان
• علت امید به آینده در شرایط امروزی کشور  

جلسه4(980221): عجله، یکی از حالات انسان

• بررسی حالت عجله و شتابزدگی در وجود انسان
• تعبیر قرآن کریم در مورد حالت عجله در انسان
• صبر، نقطه مقابل عجله
• دو مورد از تصریحات قرآن در مورد عجله
• عجله، مانع تشخیص صحیح است
• عجله در چه اموری خوب است؟
• برخی از نتایج منفی شتابزدگی
• عملکرد ابلیس برای شتابزده کردن انسان
• عادت به صبر، عامل موفقیت
• صبر در روندهای تربیتی
• تأثیر عجله و صبر در پی‌ریزی تمدن‌ها
• از عجله در جاهای خوب استفاده کنیم

جلسه5(980222): طغیان، یکی از حالات منفی انسان

• اصل کار پیامبران چیست؟ رشد دادن خوبها یا مبارزه با طواغیت؟
• مبارزه با طاغوت، کار اصلی پیامبران
• طغیان اجتماعی و سیاسی
• طواغیت زمان ما و پیروان آنها
• نقدی بر عملکرد غرب و لیبرال‌ها
• تأثیر طاغوت بر گمراه شدن مردم
• طاغوت، مانع تربیت آدم‌های خوب
• طغیان در محیط خانوادگی
• طغیان افراد معمولی چگونه است؟
• طغیان، مشکلی که می‌تواند برای همه انسان‌ها باشد
• طغیان انفرادی
• برخی از عوامل مبارزه با طغیان

جلسه6(980223): ابعاد عملکرد طاغوت اجتماعی

• آشنایی بیشتر با طغیان
• طغیان، یکی از عوامل گرفتاری‌های دنیوی
• تأثیر ویژه نماز بر از بین بردن طغیان
• شکر، علامت دوری از طغیان
• تأثیر استغفار بر دوری از طغیان
• طغیان جامعه چگونه است؟
• نمونه‌ای تاریخی در مورد طغیان جامعه
• نتایج دنیوی برای جامعه متواضع
• ایستادگی در مقابل طاغوت
• عملکرد طاغوت با توجه به آیت الکرسی
• ایمان مستقر؛ ایمانی که با کفر به طاغوت همراه است
• معنای کفر به طاغوت، ایمان نداشتن به قدرت طاغوت است

جلسه7(980224): مختصات جدل به عنوان یکی از حالات انسان

• آشنایی با جدل
• معنای جدل
• ارزش جدل
• جدل، نوعی جنگیدن با کمک زبان است
• استدلال و برهان با جدل فرق دارد
• شرایط جدل در زمان ظهور چگونه خواهد بود؟
• نمونه‌هایی تاریخی در مورد جدل
• کسی که زیاد استغفار می‌کند، زیاد دنبال توجیه رفتار غلط خودش نیست
• جدل، وسیله توجیه رفتار غلط
• کسی که موضع غلطی دارد، بیشتر جدل می‌کند
• جدل در فضای سیاسی جامعه
• توصیه دین برای دوری از جدل
• به دیگران حسن ظن و به خودتان سوء ظن داشته باشیم
• نزد خدا، خود را متهم و محکوم بدانیم

جلسه8(980225): حرص، جزع و خساست انسان در آیات قرآن

• توجه قرآن به سه ویژگی انسان؛ حرص، جزع و خساست
• نقدی بر روابط مالی و اقتصادی مؤمنین
• ترس از ضرر و طمع به منفعت بیشتر، عامل تنها کار کردن مؤمنین
• آیا تلاش برای کسب مال بیشتر، مصداق حرص هست؟
• دشواری تشخیص مصداق حرص و نمونه‌هایی در این مورد
• تلاش برای دنیا و معاش نباید مانع تکلیف شرعی دیگری شود
• مراجعه به گواهی دل برای تشخیص مصداق
• تکنیکی برای تشخیص مصداق حرص
• انجام دادن کار به خاطر خدا؛ راه دیگر برای تشخیص مصداق
• دو علامت انسان حریص
  • به هنگام سختی و بدی، جزع و فزع می‌کند
  • اگر خیری به او برسد، خسیس می‌شود
•  نمازخوان‌ها حریص نیستند
• طبع نماز اینطور است که آثار بسیار باعظمتی دارد
• نماز چگونه حالات انسان را تغییر می‌دهد؟

جلسه9(980226): ظلم و جهل در حالات انسان

• ظلم و جهل در حالات انسان
• نسبت به حالاتی که قرآن ذکر می‌کند، باید مراقبت داشت
• معنای ظلم زیاد انسان
• آیا ظلم زیاد و جهل انسان، اعتماد به نفس او را سلب نمی‌کند؟
• با اعتماد به خدا، قوت و قدرت روحی به دست بیاوریم؛ نه با اعتماد به خود
• ایرادهای اعتماد به خودمان
• ما وقتی فهمیدیم ظلوم و جهول هستیم، باید به خدا پناه ببریم
• زمانی که بیشتر از همیشه باید کارها را به خدا واگذار کرد