۰۲/۰۳/۰۱

اصلاح برداشت‌های ناروا از دین، در رسالت و کلمات امیرالمؤمنین(ع)-ج۳۰

تحریف‌ها و برداشت‌های غلط از دین، مانع دیدن جذابیت دین است

شناسنامه:

• زمان: ۱۴۰۲/۰۲/۰۱ - سحرهای رمضان
• مکان: شبکۀ ۳ سیما - برنامۀ ماه من
• مناسبت: ماه مبارک رمضان
• متن کامل: اینجا
• پروندۀ ویژه این مبحث: اینجا

علیرضا پناهیان در جلسۀ سی‌ام برنامۀ ماه من:

• برای تبیین دین آن‌طوری که به قرآن باید بپردازیم نمی‌توانیم به کلام اهل‌بیت(ع) بپردازیم؛ چون ممکن است مخاطب ظرفیتِ فهم و پذیرش بخشی از کلام معصوم را نداشته باشد، امّا قرآن کتابی است که همه‌اش برای همه لازم است و باید فهمیده‌ شود.

• لازم نیست مطلبی را که ائمۀ معصومین(ع) به یک فرد زندیق فرمودند در کتاب درسی بچه‌هایی قرار بدهید که اصلاً چنان شبهه‌ای برای آنها پیش نیامده است. ما باید حرف‌های ائمۀ معصومین(ع) را در جایگاه مورد نیازش مصرف کنیم. در غیر این صورت، تعادل ذهنی مخاطب به‌هم می‌ریزد.

• برای تبلیغ و تعلیم دین، اول باید مفاهیمی را که در قرآن، محوری‌تر و پرتکرارتر هستند-البته با استفاده از کلام معصومین- در ادبیات دینی و در ذهن مردم جا بیندازیم، در این صورت، هر مفهومی مرتبۀ خودش را پیدا می‌کند.

• دین این‌قدر جذاب، هیجان‌انگیز و شوق‌برانگیز است که خیلی‌ها به‌راحتی جذب آن می‌شوند. دین مثل مقررات رانندگی یا حقوقی سرد و یخ نیست. دین با امتحان‌هایی که خدا از ما می‌گیرد هر لحظه ما را در موقعیت حلّ یک معمّا قرار می‌دهد که سرگرمی جذّاب و لذت‌بخش است. هر کدام از ما قهرمان سریال زندگی خودمان هستیم. سریالی که همۀ ملائکه و امام‌زمان(عج) آن را پیگیری می‌کند. کسی که واقعاً دین‌داری کند از بس سرگرم دین‌داریِ خودش می‌شود فرصت سرگرمی دیگر پیدا نمی‌کند.

• اکثر کسانی که در جامعۀ ما دین‌داری نمی‌کنند دچار سوءتفاهم هستند؛ اگر دین را درست بفهمند با آن مشکلی ندارند. اگر دین درست معرفی شود بسیاری از سوءتفاهم‌ها برطرف می‌شود.

• ما هنوز داریم افراد را به دین‌داری متقاعد می‌کنیم درحالی‌که باید به افرادِ متقاعدشده راه را نشان دهیم تا در دین‌داری موفق شوند. پایۀ معرفت دینی باید طوری درست باشد که وقتی مردم به یک آدم دین‌دارِ خوب-مثل سردار سلیمانی- رسیدند نگویند «او استثناء است!» همه باید در مسابقه طیّ کردن مراتب عالی دین‌داری شرکت کنند.

• یکی از اهداف بحث ما رفع سوءتفاهم است چون غالب افراد دین‌گریز به‌خاطر تحریف‌ها و تلقی‌های غلطی که رایج است از دین خوش‌شان نمی‌آید. چه‌بسا باطن خیلی از دین‌گریز‌ها بهتر از مدّعیان دین‌داری باشند. با رفع سوءتفاهم‌ها، دشمنان هم نمی‌توانند از دین‌گریزی برخی افراد سوءاستفاده کنند و آنها را به سوی خودشان جذب کنند.

• مقابله با نفاق هدف دوم بحث ماست. در دعای افتتاح می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْکَ فِی دَوْلَهٍ کَرِیمَهٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ». یعنی خدایا، آن دولتی را تمنّا می‌کنیم که اسلام و اهلش را عزیز کند، نفاق و اهلش را ذلیل کند. اگر اسلام و اهلش عزیز شوند، همه می‌بینند که نان در مسلمانی است و طبیعتاً نفاق هم میدان پیدا می‌کند. هزار و چهارصد سال است در همین معنا گیر کرده‌ایم که اسلام زیاد گسترش پیدا نمی‌کند.

• چرا بعد از ظهور در حکومت امام‌زمان(عج) که اسلام عزیز می‌شود نفاق ذلیل ‌شود؟ چون مؤمنین دربارۀ تحریف‌های دین، این‌قدر هوشیار می‌شوند که حتی اگر کسی از حرف حق، مقصود غلطی را دنبال کند متوجه می‌شوند. سطح هوشیاری این‌قدر باید بالا برود که نفاق جرأت بروز پیدا نکند. الآن مردم ما تا حدی این هوشیاری را دارند؛ مثلاً اگر کسی بگوید «رفراندوم!» مردم می‌گویند «این حرف‌ها به تو نمی‌آید».

• باید دربارۀ زمان حضرت ولیّ‌عصر بسیار گفتگو و تفکر کنیم. دفتر آیت الله بهجت(ره) کتابی از سخنان ایشان تهیه کرده است به نام «حضرت حجّت» که برای توجه به امام‌زمان(عج) بسیار عالی است. این کتاب را تهیه کنید، کنار سجاده‌تان بگذارید و هر روز چند صفحه مطالعه کنید. این کتاب طوری نیست که یکبار بخوانید و کنار بگذارید.

• این کتاب چند ویژگی دارد: 1- مشکل معرفتی نسبت به حضرت ولیّ‌عصر(ع) را حل می‌کند، 2- دوران غیبت را به ما می‌شناساند، 3- مقدمه‌سازی برای ظهور در فرد و جامعه را به ما معرفی می‌کند، 4- ابعاد انقلابی‌گری را تقویت می‌کند، 5- رابطۀ عاطفی ما را با حضرت ولیّ‌عصر(عج) تأمین می‌کند، 6- احساس حضور حضرت ولیّ‌عصر(عج) را در ذهن ما تقویت می‌کند.

<<جلسه قبل