کارآمدی دین تنها با ایجاد یک تمدن به اثبات میرسد. بدون توجه به تمدنساز بودن دین، نمیشود تنها با احکام فردی و برخی از احکام اجتماعی به ادارۀ صحیح جامعه پرداخت. تمدن اسلامی نقشۀ نهایی شیوۀ ادارۀ جامعه را در اختیار قرار میدهد.
هر عبادت پُرثوابی، با سختیها و آفاتی مثل عُجب و ریا همراه است/ پیادهروی اربعین، عبادت پُرثوابی است که سختیاش شیرین است و ریا و عُجب هم ندارد!/ چه کسی در عبادتش ریا میکند؟ کسی که از عبادت لذت نمیبرد/ کسی که عاشقانه، کاری را انجام دهد، در آن کار، ریا نمیکند
تمدن اسلامی هنوز شکل نگرفته و آنچه در تاریخ به عنوان تمدن اسلامی مشهور است تمدن بخشی از مسلمانان است که بخشهایی از دین را اجرا کردند. تمدن اسلامی اگر شکل گرفته بود و برقرار شده بود هیچگاه نابود نمیشد، تمام جهان را میگرفت و بشر را از ظلم و جهل برای همیشه نجات میداد.
یا در اثر مصیبت و گرفتاری به اوج تمنا و خلوص در دعا میرسیم، که البته موقت خواهد بود، یا در اثر تفکر عمیق. اگر عمیقاً بتوانیم دربارۀ نیازهای روحی و آخرتی خود به خدا بیندیشیم آنگاه به دعای مخلصانه و تمنای شدید و پایدار خواهیم رسید و مقام محبت را هم درک خواهیم کرد.
پیامبر اکرم(ص): برترین عمل، بادوامترین آنهاست، هرچند اندک باشد.
أَفْضَلَ الْعَمَلِ أَدْوَمُهُ، وَإِنْ قَلَّ
وقتی دستانت را برای دعا بالا میبری یک دستت برای تشکر بالا باشد و دست دیگرت برای تمنا. تشکر از خدا و راضی بودن به مقدرات الهی شرط اساسی برای استجابت دعاست. بعد از تشکر صمیمانه از نعمات خدا درخواستهایت را آغاز کن.
اگر بدانیم برای خودسازی، خدا از ما زیاد توقع ندارد و با کمترین عزم و عمل به کمک ما میآید و خود او مسیر را هموار خواهد کرد تا به نتیجه برسیم، هیچگاه اهتمام و اقدام به خودسازی را عقب نخواهیم انداخت و هیچ فرصتی را از دست نخواهیم داد.