۰۲/۰۲/۱۹

اصلاح برداشت‌های ناروا از دین، در رسالت و کلمات امیرالمؤمنین(ع)-ج۲۳

چگونه با دین‌داری شاکرانه می‌شود به معرفت عمیق نسبت به امام‌زمان(ع) رسید؟

شناسنامه:

• زمان: ۱۴۰۲/۰۱/۲۳ - سحرهای رمضان
• مکان: شبکۀ ۳ سیما - برنامۀ ماه من
• مناسبت: ماه مبارک رمضان
• متن کامل: اینجا
• پروندۀ ویژه این مبحث: اینجا

علیرضا پناهیان در جلسۀ بیست و سوم برنامۀ ماه من:

• معمولاً بندگی و زندگی ما معطوف به آینده است؛ یعنی می‌خواهیم برای آیندۀ خودمان، خطراتی را کنار بزنیم، یا موفقیت‌ها و منافعی را جلب کنیم. زندگی برای آینده معقول به نظر می‌آید ولی استرس‌زا هم هست.

• زندگی معشوقانه و شاکرانه، معطوف به گذشته است. کسی که زندگی معشوقانه دارد به‌خاطر خوبی‌ها و لطف خدا احساس مدیون بودن و بدهکار بودن دارد. کسی که می‌گوید من به موفقیت رسیده‌ام و حالا می‌خواهم تشکر کنم، در آرامش است.

• بر این اساس، کلاس‌های موفقیت، می‌تواند سمّ مهلک باشد. وقتی بچه‌های‌مان را متوجه آینده می‌کنیم، باید مراقب آسیب‌هایش باشیم. این حرف غلط است که بگوییم: «تو هیچ چیزی نیستی مگر اینکه تلاش کنی در آینده یک چیزی بشوی!» با این حرف، او را از هویت خالی کرده‌ایم! این حرف یعنی: الان شاد نباش، بلکه با خیال‌پردازی برای احتمال موفقیت در آینده شادی کن. وقتی الان چیزی ندارد که به خاطرش شاد باشد، در مسیر رسیدن به موفقیت هم احساس پوچی می‌کند.

• اما در زندگی معشوقانه و شاکرانه، او هم به آینده می‌اندیشد و هم موفق خواهد شد، امّا به‌ عشق لطفی که خدا در گذشته به او کرده است، دل او به محبت خدا نسبت به خودش گرم است. این نوع تربیت بهتر از تربیتی است که با نگرانی برای آینده همراه باشد. اصلاً ناامیدی و یأس در این تربیت راه ندارد، چون هر چیزی که انسان می‌خواهد قبلاً گرفته‌ است. دیگران باید این حال خوب را در مؤمنین ببینند.

• پدر و مادر تا هفت‌سالگیِ کودک فقط به او محبت می‌‌کنند تا بفهمد پشتوانه دارد. بعد از هفت‌سالگی، پدر و مادر جای خود را به خداوند و اولیاء خدا می‌‌دهند. بچه می‌‌بیند پدر و مادر هم مدام از خدا و اولیاء او تشکر می‌‌کنند و دل‌گرم به لطف آنها هستند. ایمان یعنی خیالت راحت باشد که خدا با تو است. کسانی که با نگرانی، اضطراب، دو دلی و یأس دعا می‌کنند و می‌گویند: آیا خدا مرا خواهد پذیرفت؟ استغفار کنند. این یأس باید کنار برود.

• اگر فرهنگ دینداری معشوقانه در بین ما جا بیفتد و امام را مانند پدر بدانیم، کمااینکه پیامبر(ص) فرمود: «انا و علی اَبَوا هذه الاُمَّه» یک مشکل بسیار بزرگ حل خواهد شد و ما باید برای حل این مشکل آماده شویم.

• وقتی امام‌زمان(عج) ظهور کند، از کجا می‌فهمیم که ایشان واقعاً همان مهدیِ موعود است؟ مگر ما قبلاً ایشان رادیده‌ایم!؟ از دیگران بپرسیم!؟ مگر آنها قبلاً حضرت را دیده‌اند!؟ ما باید از رابطه‌ای که در قلب خودمان پرورش دادیم به نام رابطۀ امّت و امام اطمینان پیدا کنیم.

• جمعی از مردم یمن خدمت رسول‌خدا(ص) آمدند و پرسیدند جانشین تو کیست؟ آنها هفت نفر بودند که بعدها در رکاب امیرالمؤمنین(ع) به شهادت رسیدند. پیامبر(ص) برخی از ویژگی‌های امیرالمؤمنین(ع) را بیان کرد. آنها گفتند ما مشتاق‌تر شدیم. پیامبر(ص) فرمود: «فَتَخَلَّلُوا الصُّفُوفَ وَ تَصَفَّحُوا الْوُجُوهَ، فَمَنْ أَهْوَتْ إِلَیْهِ قُلُوبُکُمْ فَإِنَّهُ هُوَ» بین صف‌ها بگردید و به چهره‌ها نگاه کنید، کسی که دل‌تان به سمت او کشیده شد او جانشین من است. آنها وقتی علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) را دیدند دل‌شان لرزید و نتوانستند عبور کنند. رسول‌خدا(ص) پرسید چه شد؟ آنها گفتند: «کَأَنَّهُ لَنَا أَبٌ وَ نَحْنُ لَهُ بَنُونَ.» احساس کردیم او پدر ماست و ما فرزند او هستیم. (الغیبة نعمانی، ص39)

• این اتفاقی است که هم در زمان غیبت و هم هنگام ظهور باید برای ما بیفتد. با فرهنگ شاکرانه و معشوقانه می‌شود به این وضعیت رسید. این فرهنگ شاکرانه و معشوقانه که ما را بدهکار می‌کند، به ما تواضع و معرفتی عمق نسبت به امام خواهد داد.

• محبین اهل‌بیت(عج) که زیاد درِ خانۀ اهل‌بیت(ع) می‌روند، امیدوار هستند که این وضعیت برای آنها پدید بیاید. یکبار کمیل از امیرالمؤمنین(ع) درخواست کرد دعای خضر را به او یاد بدهید (همان دعایی که الآن به دعای کمیل معروف است)؛ حضرت به او فرمود: چون تو زیاد درِ خانۀ ما می‌آیی و با ما زیاد همنشینی داری، بر ما واجب است که هر چه بخواهی به تو بدهیم.

<<جلسه قبل

جلسه بعد>>