یکی از راههای خودشناسی این است که انسان دقت کند هر عملی را چرا و به چه انگیزه و نیتی انجام داده؟ چه غایتی در نظرش بوده و اساساً چه اهدافی برایش مهم است؟ چون قیمت هر آدمی متناسب با هدفش تعیین میشود و قیافۀ روح او شبیه هدفش خواهد شد. پس از نیّت، مقدار قوّت اراده و عملش سنجیده میشود.
برای اینکه کارها در دست مردم قرار بگیرد، باید «جمعی کار کنیم» و بهترین جا برای اینکار، مسجد یا هیئت است/ مگر برای راهاندازی هیئت در ایام محرم، منتظر دولت میمانید؟! خُب کل زندگیتان را باید همینطوری اداره کنید!/ هیئتهای کشور، «اتحادیۀ معیشتیِ هیئتهای مذهبی» را تشکیل دهند!/ شما هیئتیها میتوانید یک شبکۀ توزیعِ بسیار قوی داشته باشید! با هم ارتباط برقرار کنید و در امور معیشتی، همکاری کنید
برای رشد معنوی نیاز به برنامه روزانۀ تفکر داریم. باید به صورت مستمر و منظم دربارۀ موضوعات مهم بیندیشیم و الّا دچار بیماری غفلت میشویم. نباید تفکر و توجه را به شرایط و یا تمایل واگذار کنیم. توجه یافتن و تفکر دربارۀ مرگ و معاد، نعمات خدا و معصیتهای ما و... برنامۀ روزانه میخواهد.
مردمسالاری فقط مشارکت در انتخابات نیست، مردم باید در اقتصاد و معیشت هم مشارکت کنند/ همۀ امور مردم، حتیالمقدور باید بهدست «خودِ مردم» اداره بشود و نقش اندکی برای دولت باقی بماند/ وقتی مردم مسئولیت خود در ادارۀ جامعه را بر عهده نگیرند، یک دولتِ بزرگ و مشکلدار ایجاد میشود/ دولتی که زیادی قدرت و ثروت داشته باشد، دعواهای زیادی هم برای تصاحبش پیش میآید!/ «کارمندگرایی» در جامعۀ ما یک گرایش عمومی شده؛ انگار در آموزش و پرورش، تربیت افراد برای تبدیلشدنِ به یک «کارمند خوب، برای یک دولت بزرگ» صورت میگیرد نه برای تبدیلشدن به یک «کارآفرین»!
اگر هنگام مناجات با خدا دائماً از خودمان و رنجها یا بدیهایمان صحبت کنیم کمتر آرامش خواهیم یافت. ولی اگر از خوبیها و اسماء حسناء خدا یا خوبیهای اولیاء خدا صحبت کنیم، آرامش و نور بیشتری به ما خواهد رسید. جوشن کبیر، زیارت جامعه و دعای ندبه سرشار از ذکر خدا و اولیاء خدا هستند.
نمیتوانم زبان و چشمم را کنترل کنم! + راه سادۀ درمان
بدترین کار فرهنگ و فکر غربی این است که بشر را به حداقلی از حیات قانع میکند و اجازۀ پرواز به او نمیدهد؛ بیدینی و فساد از همین جا آغاز میشود.
قضاوت نکردن دربارۀ دیگران یکی از مهمترین عوامل آرامش روحی در یک جامعه است. در یک جامعۀ دینی باید این عامل بیشتر باشد ولی معمولاً کمتر است.