۹۸/۱۰/۳۰

پیشنهاد سخنرانی برای «ایام فاطمیه» | عنوان: «ارزش حق انتخاب»

شناسنامه

• زمان: 97/10/27
• مکان: تهران، مسجد سیدالشهدا(ع)
• متن : جلسه اول | جلسه دوم |جلسه سوم | جلسه چهارم | جلسه پنجم
• صوت: اینجا
• موضوع سخنرانی: ارزش حق انتخاب

  ---

• خلاصه و سیر بحث:

1. حق انتخاب فقط در عرصۀ سیاسی و اجتماعی نیست، بلکه در تربیت خانوادگی هم باید لحاظ شود. در خانواده و مدرسه باید ‌کاری کنیم بچه‌ها ارزش حق انتخابِ خودشان را درک کنند، به سادگی تحت تأثیر کسی قرار نگیرند، نه تحت تأثیر تشویقِ دیگران، نه تحت تأثیر تنبیه آنها. اکثر بچه‌های ما اگر متوجه ارزش حق انتخاب‌شان بشوند، خوب انتخاب می‌کنند.
2. خوب است پدر و مادر، لحظه‌های تصمیم‌گیری و انتخاب خودشان را به بچه نشان بدهند، دشواری‌هایی را که در انتخاب دارند، با صدای بلند بگویند تا بچه بفهمد که بابا و مامان، یک مسئله‌ای دارند به نام «انتخاب»؛ برای آن فکر می‌کنند، سرِ اینکه کدام راه را انتخاب کنند مردّد می‌شوند و در نهایت، با احتیاط انتخاب می‌کنند. در این صورت، بچه یاد می‌گیرد که او هم موقع انتخاب، فکر کند.
3. یکی از مشخصه‌های برجستۀ تربیت دینی این است که آدم‌ها را مستقل بار می‌آورد. تربیت دین، دو مرحله‌ای است؛ در مرحلۀ اول، حق انتخابِ تو را سامان می‌دهد و در مرحلۀ دوم، کمک می‌کند که خوب انتخاب کنی؛ یعنی لوازم انتخابِ مستقل را برای خودت فراهم کنی. اما بالاخره خودت باید انتخاب کنی؛ دین برای تو انتخاب نمی‌کند!
4. مقررات و اجبارهای بیرونی، قدرت انتخاب آدم را کاهش می‌دهند. کسی که اکثراً مجبور بوده، وقتی قدرت پیدا کند سوءاستفاه خواهد کرد. تقوا یعنی یاد بگیریم از قدرت و حق ‌انتخابمان سوءاستفاده نکنیم. وقتی به ما «حق انتخاب» داده‌اند، باید «قدرت تشخیص» هم پیدا کنیم.
5. چگونه قدرت تشخیص خود را بالا ببریم؟ آنجایی که تشخیص ساده است، درست عمل کن؛ تشخیص‌های سخت را هم خواهی فهمید. چرا در امتحانات خدا ابهام هست؟  اگر همه‌چیز واضح باشد، دایرۀ حق‌انتخابت محدود می‌شود.
6. حضرت زهرا(س)، الگوی بی‌نظیری برای «حق انتخاب» است. ایشان وقتی در آخرین روزهای حیات‌شان رنج‌های دل‌شان را بیان می‌کردند، به مردم فرمودند: شما علی(ع) را نمی‌فهمید، شما ولایت را نمی‌فهمید. علی‌بن‌ابیطالب شما را به‌سوی خوبی‌ها سوق خواهد داد؛ اما نه با اجبار، بلکه به صورت بسیار نرم و ملایم. او زمینه را ایجاد می‌کند و بعد، خودتان می‌روید. (وَ اللَّهِ لَوْ تَکَافُّوا عَنْ زِمَامٍ نَبَذَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص لَاعْتَلَقَهُ وَ لَسَارَ بِهِمْ سَیْراً سُجُحاً لَا یَکْلُمُ خِشَاشُهُ وَ لَا یُتَعْتَعُ رَاکِبُهُ... ؛ معانی‌الأخبار/2/331).