۹۲/۰۲/۰۸

صوت | باران خوبی ها؛ شرح بهترین خطبۀ اخلاقی نهج البلاغه

شناسنامه:

• مکان: مسجد دانشگاه تهران
• زمان: جلسات هفتگی - سال 84
• تعداد: 101 جلسه
• کلیپ صوتی: شما پیشنهاد بدهید
• خلاصۀ صوتی: شما پیشنهاد بدهید

معرفی:

خطبۀ همام، از مشهورترین و بی‌نظیرترین خطبه‌های امیرالمؤمنین علی(ع) می‌باشد. امیرالمؤمنین علی‌(ع) در خطبۀ شریف همام که از بیانات کم‌نظیر از نظر سبک، مخاطب، جامعیت و تأثیرگذاری به حساب می‌آید، به توصیف فضایل اهل تقوا پرداخته‌اند. که به تعبیر دیگر بیان خوبی‌های شیعیان امیرالمؤمنین علی‌(ع) است.

ما همیشه نیاز به دانستن نداریم. گاهی نیاز به دیدن و چشیدن داریم. آقای همام از امیرالمؤمنین علی(ع) خواست که متقین را به گونه‌ای وصف کند که انگار آنها را می‌بیند. دلش می‌خواست متقین را ببیند.

دیدن بسیاری از اوقات مقدمۀ عمل کردن است، اما گاهی دیدن خودش هدف است. دیدن زیبایی‌ها یکی از نیازهای ما انسان‌ها است. و البته دیدن زیبایی‌های معنوی، اگر بشود دید، خیلی لذت‌بخش‌تر است. آقای همام می‌خواست زیبایی متقین را ببیند. و اینگونه بود که باران خوبی‌ها، از زبان امیرالمؤمنین(ع) باریدن گرفت تا اینکه روح همام از شدت سرمستی از جسمش به پرواز درآمد. و این جلسات مروری است بر قطرات این باران.

فهرست تفصیلی:

جلسه 1: بررسی مقام و جایگاه خطبۀ همام

• 1.بررسی شخصیت همام و انگیزۀ تأمّل در این خطبه

• 2.ذکر برخی از امتیازات این خطبه

  • معلوم بودن انگیزه سخن

  • مشخص بودن مخاطب و سطح سخن

  • جامعیت کلام

  • ابل مشاهده بودن اثر کلام

• 3.ویژگی‌های دیگر این خطبه

  • الف. صبغۀ عرفانی کلام

  • ب. فراموقعیتی بودن کلام

  • ج. آهنگین بودن کلام

  • د. توصیفی بودن کلام

  • م. نگاه مثبت داشتن در کلام

• 4. توصیه استاد به مخاطبان این خطبه

  • خطبۀ همام را حفظ کنید

  • معنی خطبه را دقیقاً یاد بگیرید

  • بعد از فهم این خطبه به خواندن یکجای خطبه اُنس بگیرید

• 5. روش استاد در شرح این خطبه

  • داشتن بیان توجیهی نه تبلیغی

  • تأمّل در تجزیه و ترکیب کلمات خطبه

  • بیان اجمالی راههای رسیدن به فضائل

  • نگاهی اجمالی به رذائل در کنار ذکر فضائل

• 6. بررسی جایگاه سؤال کردن

جلسه 2: بررسی اهمیت و جایگاه سئوال آقای همام

• ضرورت دریافت معارف دین بصورت زیبا

• بررسی سئوالاتی که موجب عقب‌گرد آدم می‌شود

• بررسی سئوالاتی که موجب عدم تحرک در آدم می‌شود

• بررسی سئوالاتی که با انگیزۀ پیش‌رفت مطرح می‌شود

  • الف. چرا برخی از سئوالاتی که حتّی با انگیزه پیش‌رفت مطرح می‌شود را نیز نباید پرسید؟

  • ب. سئوال همام جزء کدام دسته از سئوالات است؟

• در موضوعات معنوی تماشا کردن ابزار است یا هدف؟

جلسه 3: سئوال خوب چگونه است؟ و زیبایی طلبی چه اهمّیتی دارد؟

• اهمیت توجه کردن به همۀ صفات خوب

• مشخصات یک سئوال خوب چیست؟

  • بررسی جایگاه دردمندی در یک سئوال خوب

  • بررسی جایگاه درک، در یک سئوال خوب

• بررسی اهمّیت زیبایی‌طلبی در وجود انسان

  • مراحل پی بردن به یک زیبایی چیست؟

    • الف. جایگاه دانایی

    • ب. جایگاه حس

  • راه‌های تقویت حس زیبایی‌شناسی چیست؟

    • الف. چشم‌پوشی از نازیبایی‌ها

    • ب. مراوده با زیبا صفتان

    • ج. توجه به طبیعت بکر

    • د. توجه به قرائت قرآن

جلسه 4: تأمّل در مقدمۀ کلام امیرالمومنین(ع) در خطبه همام

• انگیزه‌ها و فواید ابتداء نمودن کلام با حمد و ثنای الهی

• تأمّل در مقدمۀ کلام امیرالمؤمنین علی‌(ع) قبل از توصیف متقین

  • الف. بخش اوّل مقدمه

    • چگونه خدایی قابل پرستش است؟

    • نفع تقوا به چه کسی می‌رسد؟

  • ب. بخش دوم مقدمه

    • بررسی تفاوتهای طبیعی انسانها

    • ارتباط تقوا با خصلت‌های متفاوت در آدم‌ها

جلسه 5: اهمّیت درک زیبایی مفهوم «تقوا»

• اهمیت رؤیت زیبایی‌های دین

• بازشناسی مفهوم «تقوا»

  • علّت درک نکردن زیبایی مفهوم تقوا چیست؟

  • رابطۀ مفهوم تقوا با مفهوم عشق چیست؟

  • رابطه مفهوم تقوا با مفهوم ترس و... چیست؟

  • بررسی عناصر موجود در تقوا

• ضرورت نیاز به تقوا از زاویۀ هستی‌شناسی و انسان‌شناسی

• نوع معیشت امام زمان‌(عج) و یاران خاص ایشان در زمان ظهور و ارتباط آن با مفهوم تقوا

جلسه 6: بررسی مفاهیمی همچون «تشیع، اهل، فضل» و نگاهی به ورودی ها و خروجی های دل

• رابطۀ مفهوم تشیع با مفهوم تقوا

• بررسی گوارا بودن و نبودن برخی از کلمات نزد امیرالمؤمنین‌(ع)

• اهل فضائل شدن به چه معنی است؟

• بررسی تفاوت فضل خداوند با فضل ما

• خروجی‌های دل مهمتر است یا ورودی‌های دل؟

• آیا می‌توان مهمترین خروجی دل، یعنی «زبان» را کنترل کرد؟

جلسه 7: اهمّیت و چگونگی کنترل زبان

• بررسی تفاوت ها و شباهت های شهوت و لسان در بیچارگی انسان

• چگونگی ریشه‌کن نمودن بدی‌ها از راه کنترل زبان

• بیان سه نمونه از گناهان زبانی

  • عیبی که در ارتباط با دیگران است همچون غیبت

  • عیبی که در ارتباط با خودمان است همچون دروغ

  • عیبی که در ارتباط با خداوند است همچون تجلّی تکبر در سخن گفتن

• مراحل کنترل زبان

  • چه حرفی بزنیم و چه حرفی نزنیم؟

  • چگونه حرف بزنیم و چگونه حرف نزنیم؟

  • با چه نیتی حرف بزنیم؟

• جبران بد زبانی با خوش زبانی (بیان دو نمونه)

  • تلاوت قرآن

  • خوش زبانی با نزدیکان خصوصاً والدین

• تأثیرات سکوت حکیمانه در رسیدن به سخن گفتن به «صواب»

جلسه 8: ارتباط سخن گفتن با سکوت

• دلایل دشواری کنترل زبان

• بررسی فضایل «سکوت» یا راحت‌ترین راه کنترل زبان

• سکوت برتر است یا سخن گفتن؟

• خطر فقط نگاه منفعلانه داشتن به دین

• چرا بیشتر به سکوت توصیه شده‌ایم؟

• چرا امیرالمؤمنین از سخن گفتن متقین در اوّلین فراز کلام خود سخن می‌گوید نه از سکوت؟

جلسه 9: اهمّیت و شرایط یک لباس خوب

• اهمّیت لباس

  • در خدمت به دین

  • در خدمت به خود

• بررسی کاربردهای لباس

  • الف. از نظر نیّت

    • (رابطۀ آراستگی لباس و داشتن نیّت درست)

  • ب. از نظر ظاهر

    • شرایط لباس میانه

    • اقسام تظاهرات معنوی

• نتایج پوشیدن لباس میانه

جلسه 10: اهمّیت کنترل چشم و تقویت دل

• بررسی جایگاه چشم از منظر یکی از ورودی‌های دل

• راههای تقویت دل بعنوان پشتوانۀ چشم

• کارکردهای مثبت چشم

• نتایج تقویت دل در رابطه با چشم

  • جلوگیری از آثار بد نگاه

  • کنترل نگاه

• دلایل اهمّیت کنترل چشم

• رابطۀ کنجکاوی با تأثیرات بد نگاه

جلسه 11: بررسی نقش کلیدی تواضع

• بررسی معنای «مشی» در عبارت «مشیهم التواضع»

• چرا طبع آدمی تواضع کردن را عجیب و سخت می‌داند؟

• اهمّیت فوق‌العاده تواضع

  • در زندگی فردی

  • در زندگی اجتماعی

• ارتباط حقیقت تواضع با رفتارهای متواضعانه

جلسه 12: راههای کنترل نگاه

• بررسی راههای کنترل نگاه در مقابل نامحرم

  • درک فلسفه محرومیت‌ها و چشم‌پوشی از محرومیت‌ها

    • الف. آثار مثبت چشم‌پوشی از محرومیت‌ها

    • ب. آثار منفی عدم چشم‌پوشی از محرومیت‌ها

  • درک اثرات جبران ناپذیر نگاه در دل و روح آدمی

    • الف. بررسی اثرات نگاه خوب

    • ب. بررسی اثرات نگاه بد

• درک عظمت خدا راهکار گذشتن از لذّت نگاه حرام

• راههای درک عظمت خداوند

  • اثرات سجده‌های طولانی

  • اجرای فرمان خداوند بر خلاف میل خودمان

جلسه 13: بازنگری مقدمه و پنج فراز ابتدایی خطبه همام

• نگاهی به اثر مونتاژ (کنار هم گذاشتن) مطلوب و یا نامطلوب آیات و روایات

• تفاوت درخواست توصیه با درخواست توصیف برای آدم شدن

• به چه دلیل خطبۀ همام از عمق جان امیرالمؤمنین‌(ع) برخواسته است؟

• بررسی اثر خطبۀ همام بعد از دو مرحله

  • مرحله اول: فهم دانه دانه فرازهای خطبه

  • مرحله دوم: فهم خطبه بعد از کنار هم گذاشتن فرازهای آن

• نگاه دیگری به معنای اهلیّت داشتن برای فضایل

• نگاهی اجمالی به ظواهر اهل تقوا

• بررسی خطرات صفت برتری طلبی

• بررسی تأثیرات چشم پوشی از حرام و مخالفت با خواسته‌های دل

جلسه 14: علم نافع و غیر نافع

• بیان سه نکته مهم دربارۀ «وقفوا اسماعهم علی العلم النافع لهم»

  • وقف کردن

  • تأکید بر علم آموزی

  • پرهیز از علم غیرنافع

• بررسی آثار و ویژگی‌های علم غیر نافع

• ویژگی‌های علم نافع

• رسالت رسانه‌ها و نظام آموزشی در ایجاد فرهنگ پرهیز از علوم و آگاهی‌های غیر نافع

• بررسی اهمّیت علم آموزی خصوصاً در دوران جوانی

  • شناخت معنای وقف دربارۀ علم

• آیا علم نافع تنها مربوط به علوم دینی است؟

جلسه 15: ارتباط تقوا با علم

•   چگونگی توجه به خطبه همام

• رابطۀ علم‌آموزی با معنویت و تقوا

• بررسی یکی دیگر از ضررهای علم غیرنافع و ارتباط آن با موضوع توجه و تمرکز در نماز

• بررسی برخی از آثار و برکات علم

  • ارتباط درک پیچیده‌گی‌های دین با علم آموزی

  • ارتباط صبر با علم آموزی

  • ارتباط تواضع با علم آموزی

  • ارتباط نماز با علم آموزی

• طبیعی نبودن کم بود معنویت در دانشگاهها

• توجه به معنی وقف در ارتباط با علم‌آموزی

جلسه 16: یکی دیگر از وجوه ارتباط تقوا با علم

• ارتباط توصیه‌های حداکثری با حداقل دین‌داری

• بیان یکی دیگر از وجوه تأثیرات علم نافع بر تقوا

  • ارتباط جهل، با دشمنی نسبت به دین

  • ارتباط علم با جهل

• مهمترین درس اخلاق صدا و سیما چه می‌تواند باشد؟!

• حقِّ گوش از لسان امام سجاد‌(ع)

جلسه 17: نقش و جایگاه معلّم در ارتباط با علم نافع

• تضاد سطحی‌نگری با دین‌داری

• نقش اساسی معلّم در ارتباط با علم نافع

• چگونگی تثبیت علم در قلب

• تأثیرات منفی امتحانات علمی به شیوۀ امروزی و ارائه راه‌کار مناسب

• ضرر کتمان علم نافع

• بررسی موضوع «دریافت مزد در قبال یاد دادن علم»

• اهمّیت انتخاب معلّم و بررسی شرایط آن

• خطرات و آسیب‌های معلمین بی‌تخصص در عرصۀ رسانه و برنامه‌های نمایشی و هنری

• تأمّل در مفهوم «تعادل» بعنوان یکی از ویژگی‌های معلّم خوب

جلسه 18: ارتباط درست با رخا (گشایش)

• جایگاه صفات ظاهری و صفات باطنی در خطبۀ همام

• منظور از یکسان بودن حال متقین در بلا و رخا چیست؟

• چرا بعضی‌ها تا بلا نباشد از شادی‌ها نمی‌توانند لذت ببرند؟

• علّت دوام شادی متقین در مواجه با نعمت‌ها چیست؟

• چگونه می‌توان با «رخا» رابطۀ درستی برقرار کرد؟

جلسه 19: رفتار های غلط در هنگام رخا (گشایش) و راه رسیدن به تعادل روحی

• 1. اهمیّت اصلاح شخصیت و رابطة آن با بحث ایمان

• 2. آثار بحث اصلاح شخصیت

  • روشن شدن جایگاه ایمان

  • ایجاد امید

  • ایجاد برنامه

• 3. رابطة بی‌شخصیتی انسان با جزع و فزع نمودنِ در سختی‌ها

• 4. رابطة شکر و بلا در کلام علی‌(ع)

جلسه 20: رفتارهای غلط و درست در هنگام گرفتاری (بلا) و شناخت انگیزه های آن

• 1. انگیزه‌های برخورد درست با گرفتاری (بلا)

  • انگیزه عاشقانه

  • انگیزه ایمانی

  • انگیزه اخلاقی

  • انگیزه عقلانی

• 2. علّت بالا رفتن آمار طلاق

• 3. دو عامل مهمّ کم تحملی در گرفتاری (بلا)

  • الف. مقصر دانستن دیگران در هنگام گرفتاری

    • ب. بدون گرفتاری (بلا) دیدن دیگران

• 4. بررسی دشمنان سه‌گانۀ مؤمن

• 5. تأثیر کربلای حسینی در تحمل گرفتاری (بلا

جلسه 21: صبر بر بلاء،شرح عبارت «نزلت انفسهم منهم فی البلاء کالتی نزلت فی الرخاء»

• راه‌های ایجاد تعادل در هنگام بلاء

  • 1. حفظ تعادل در هنگام رخاء    

  • 2. عاشقی

  • 3. ایمان

  • 4. بلاء را از خدا دانستن

  • 5. بلاء را لازمه رشد معنوی دانستن

  • 6. اخلاق (زندگی اخلاقی)

  • 7. تنها ندیدن خود در بلاء

  • 8. زندگی و تحلیل عقلانی داشتن

  • 9. بلا را لازمه لقاءالله دانستن

  • 10. تعریف بلاء و فلسفه  آن برای خود

جلسه 22: دینداری فعالانه و دینداری منفعلانه، شرح عبارت «خوفا من العقاب و شوقا الی الثّواب»

• ویژگی‌های دینداری فعالانه و منفعلانه

• کسیکه دینداری فعالانه دارد، اشتیاق به مرگ هم دارد

• راه‌های فعالانه دینداری کردن

• أثیر خوف و شوق بر دینداری فعالانه

• کبریایی خدا و دینداری فعالانه

جلسه 23: شناخت خوف و شوق و اهمّیت هریک، شرح عبارت «شوقا الی الثّواب و خوفا من العقاب»

• آثار خوف و شوق معنوی در سرگرمی و دل‌مشغولی

  • سرگرم شدن روح

  • سر نرفتن حوصله

  • به پرواز در آمدن روح

  • گرم شدن زندگی

• اولویت شوق و اولیت خوف

  • ترس مانع هرزگی و پراکندگی است

  • خوف باعث آمادگی برای شوق است

• تفاوت‌های خوفِ مقدمه شوق و خوفِ نتیجة شوق

  • ترس از کم گذاشتن برای خدا

  • ترس از دست دادن خدا

  • ترس از دیر رسیدن

  • ترس از خوب نرسیدن

  • ترس از قهر او

• معنای شوق به ثواب

• معنای ثواب و آثار ثواب خواستن از خدا

جلسه 24: هدف خلقت؛ تسبیح خدا، شرح فراز «عظم الخالق فی انفسهم فصغر مادونه فی اعینهم»

• دین حداقلی، دین نیست

• آثار دین حداقلی

  • لذّت نبردن از دین و متنفر شدن از دین

  • متنفر کردن دیگران از دین

  • جذب شدن افراد محتاط به دین

  • عدم درک هدف خلقت

• ما برای تحسین و تسبیح خدا آفریده شده‌ایم

• تحسین خدا نه تصاحب خدا

• نماز تمرین تسبیح خداست

• صلوات بر اهل‌بیت، ادامه تسبیح خدا

• تمام ذرّات مشغول تسبیح‌اند

• فلسفه تسبیح چیست؟

• درک حقیقت خوب بودن لازمه تسبیح است

• کسیکه زیبایی خدا را تسبیح کند، چیز دیگری را تحسین نمی‌کند

جلسه 25: شناخت خدا در دل و نتایج آن،شرح عبارت «عظم الخالق فی انفسهم...»

• درک عظمت خدا دارای اولویت و اولیت نسبت به عشق به خدا است.

• چه نگاهی نسبت به دنیا داشته باشیم؟

• معیار صغیر بودن دنیا در چشم انسان

• انجام کار دنیا در عین مهم ندانستن آن

• نتیجه عظمت یافتن خدا در دل

• بهشت یعنی پیش خدا بودن

• علّت فوت همّام: دیدن اقتدار خدا در اهل تقوا

• برای ترس از جهنّم چه باید کرد؟

جلسه 26: حقیقت خوبی «و لو لا الاجل الذی...فهم فیها معذبون»

• 1. آثار نگاه حداقلی به دین

• تحمل نمودن اجباری دین

• فراری شدن دیگران از دینداری ما

• جذب شدن آدم‌های جسور به دین ما

• درک نکردن هدف خلقت خودمان

• 2. دین برای چیست؟

• 3. فرق آدم‌هایی که دنبال تصاحب همه چیزند حتی خدا! با کسی که به تحسین خدا مشغول است!

• 4. درک خوبی و ارتباط آن با تسبیح و تقدیس خداوند

• 5. چرا اهل تقوا غیر خدا در نظرشان کوچک است؟

• 6. ارتباط کربلا با درک خوبی و بدی

جلسه 27: انواع حزن، شرح فراز «قلوبهم محزونه»

• مروری بر فرازهای گذشته خطبة همّام

• زیبایی موسیقی موجود در خطبه

• اهمیّت حزن و نادر بودن روایات مربوط

• غصّه خوردن برای دنیا و راه درمان آن

• انواع حزن (غم)

  • حزن مرضی (مانند حسادت)

  • غم طبیعی

  • غم معنوی (عرفانی)

• ویژگی‌های غم معنوی (آثار)

  • جدا نشدن از شادی

  • کم نشدن انگیزه

  • کم نشدن دقت در زندگی

  • جلوگیری از درد و غم‌های دیگر

  • جلوگیری از طغیان

  • افتاده حالی و پاک شدن دل

جلسه 28: عوامل و انگیزه های غم معنوی، شرح فراز «قلوبهم محزونه»

• مروری بر انواع غم

• تفاوت‌های غم انسانی و غم طبیعی

• تفاوت غم معنوی و سایر غم‌ها

• عوامل و انگیزه‌های غم معنوی

  • فاصله طبیعی بین ما و خدا

  • محبّت به اولیاء خدا

• شناخت منطق غم و حزن

• راه‌های فرعی ایجاد غم معنوی

  • انس با عبادت

  • روضه امام حسین‌(ع)

جلسه 29: شرح عبارت «قلوبهم محزونه»

• چگونه غم بد و کم را به غم عالی تبدیل کنیم؟

• استمرار ناراحتی از بدی، عامل خلاص شدن از آن بدی است

• نمونه‌ای از تبدیل غم بد به غم عالی

• مثال‌های راهبردی از تبدیل غم بد به غم عالی

• شروط لازم برای تبدیل غم بد به غم عالی

  • 1. قانع بودن

  • 2. شاکر بودن

  • 3. درک محبت خدا هنگام بلا و دوری از وسوسه‌های شیطان

    • افتادن از چشم خدا به هنگام بلا

جلسه 30: شرح عبارت «شرورهم مامونه»

• شناخت بیشتری در مورد خطبۀ همّام

  • شرایط گفتگو و سطح مخاطب خطبه

  • خطبه همّام توصیف است نه توصیه

• نواع حزن ناشی از وجود عیب در انسان

  • محزون شدن به دلیل ناامیدی از اصلاح

  • محزون شدن و امیدواری به اصلاح

• حزن مثبت (در اثر دیدن نعمت‌ها)

• حزن منفی (در اثر ندیدن نعمت‌ها)

• حزن بیشتر برای کسب رضایت بیشتر خدا

• شر نرساندن به دیگران نتیجه محزون بودن است

  • مشغول بودن به دارایی‌های خدا

• دلایل مختلف شر نرساندن

• بعاد دقیق و ظریف شر نرساندن

• درجه بالای شر نرساندن در پیامبراکرم(ص)

• نتایج دنیوی ظلم و شر رساندن

جلسه 31: شرح عبارت «أجسادهم نحیفه»

• معنای نحیف بودن

• تن‌پور نبودن

• آمادگی برای حرکت

• هرزگی نداشتن در خوردن و آشامیدن

• فاصله گرفتن از جسم برای تربیت و تقویت روح

• کنترل و تنظیم خوردن و خوابیدن

• غایرت خدمت و عبادت با تن‌پروری

• مثال‌هایی از تن‌پرور نبودن خوبان عالم

جلسه 32: ارتباط قناعت «حاجاتهم خفیفه» باموضوع آرامش!

• 1. اهمیت آرامش برای اهل معنی و گریز از آرامش در بین اهل دنیا

• 2. فواید آرامش و آثار بد ناآرامی

  • ارتباط خلاقیت و علم با موضوع آرامش

  • ارتباط رشد معنوی با موضوع آرامش

• 3. بررسی ارتباط برخی از احکام دین با موضوع آرامش

• 4. بررسی موضوع قناعت (حاجاتهم خفیفه) به عنوان یکی از مقدمات آرامش

• 5. ارتباط فراموش کردن مرگ با ایجاد زیاده‌خواهی در انسان

جلسه 33: توسعۀ غلط در اثر فرهنگ حرص و طمع و توسعۀ درست در اثر فرهنگ قناعت

• 1. ضرورت نگاه به ریشه‌های استکبار جهانی در این دوران و ارتباط آن با بحث طمع

• 2. توسعۀ عجولانه و ناپایدار و تک بُعدی؛ نتیجۀ رقابت‌های عداوت‌زا در اثر حرص و طمع

• 3. ارتباط فرهنگ قناعت با رسیدن به توسعۀ پایدار و همه جانبه

• 4. دقّت در فهم تضاد فرهنگ قناعت (حاجاتهم خفیفه) با موضوع فقر و بیچارگی

جلسه 34: آثار بد نیاز های کاذب و آثار مثبت قناعت و راههای رسیدن به آن

• 1. بررسی عدم موفقیت استکبار در کشورهایی که نتواند نیاز کاذب در آنها ایجاد کند.

• 2. تأثیرات سوء نیازهای کاذب در زندگی اجتماعی و فردی

• 3. بررسی آثار فردی قناعت (حاجاتهم خفیفه)

  • آثار روانی

  • آثار اخلاقی

  • آثار معنوی

• 4. بررسی راه‌های رسیدن به قناعت

• 5. ارتباط روضه و ایجاد زیاده‌طلبی درست

جلسه 35: عفّت و کرامت انسانی

• 1. بررسی عمق و گسترده‌گی معنی عفّت

• 2. ارتباط عفّت با کرامت انسانی

• 3. اهمیّت فوق‌العاده کرامت انسانی برای خانمها حتّی در فرهنگ غربی

• 4. رابطۀ لذّت و عفّت

جلسه 36: عفّت و شهوت

• تعریف عفت

• لذت در مبارزه با شهوت

• معنای ضعیف کردن شهوت

• خصلت عقل

• انسان ذلیل، اسیر شهوت

• ثمرات عفت

جلسه 37: بیان حقیقت صبر «صبروا ایّاما قصیره...»

• 1. بررسی هم‌آهنگی و زیبایی ترکیب فضایل در خطبة متقین (همّام)

• 2. بیان این هم‌آهنگی در ترجمه ترکیبی چند فراز

• 3. چرا متقین صبر خود را در دنیا کار بزرگی نمی‌دانند؟

• 4. حقیقت صبر چیست؟

• 5. چرا آدم‌هایی که فقط جلوی دماغ خود را می‌بینند ضررشان کمتر از کسانی است که نمی‌توانند نقطه آخر دنیا را ببینند؟

جلسه 38: شرح عبارت «ارادتهم الدنیا فلم یریدوها و أسرتهم ففدوا انفسهم منها»

• راه ترک حبّ‌الدّنیا

  • 1. تفکر در مورد دنیا (موضوعاتی برای تفکر ـ عامل ایجاد تفکر)

  • 2. توجه به نوازش‌های خدا هنگام از دست دادن دنیا

• نتایج نداشتن حبّ‌الدّنیا

  • 1. بهتر آباد کردن دنیا

  • 2. پیشرفت علمی

  • 3. زیباتر برخورد کردن با دنیا

  • 4. حکیم شدن

جلسه 39: ناز کردن درمقابل دنیا!

• 1. جایگاه مفهوم «ناز» در محاورات عامیانه و ادبیات عرفانی

• 2. رابطۀ حقارت و حماقت و نداشتن ناز نسبت به دنیا

• 3. بررسی روایات در بیان قاعدۀ مسلّم دنیا!

• 4. چرا نوعاً انسان‌ها در برابر دنیا ناز نمی‌کنند و اثر آن چه می‌شود؟

جلسه 40: حزن و شوق قرآنی

•  حکمت‌های خدا در مقدرات

• مقدرات مشروط و معلق

• اهمیت رفتار ما بعد رمضان

• مقام انسان روزه‌دار بعد رمضان

• برنامه‌ریزی برای عبادت

• محزون شدن با قرآن

• درمان دردها با قرآن

• تشویق با تشویق خدا

• شوق و خوف با قرآن

جلسه 41: حزن قرآنی و دنیایی

• اسرار شب برای متقین

• کراهت بیداری سر شب و خواب آخر شب

• تعادل روانی با سحرخیزی

• قرآن کلید چشمه‌های معرفت

• خواب و نشانه‌ها

• قرآن مقدمه تأثیرپذیری روح

• قرآن با حزن

• خوف و شوق در کنار حزن نیستند

• تفاوت شوق با نشاط

• خوف خوب و بد

• حزن به همراه وصال به معشوق

• دلائل حزن

• مؤمن و پرهیز از هیجانات زیاد

• فی حزن دنیایی

• علاقه قرآن، علاقه به اهل‌بیت

• حزن تلخ و شیرین

جلسه 42: اهل تقوی و حزن

• رابطه با خدا از جنسی دیگر

• کشف حزن با خدا

• کشف خود عالی

• واداشتن خود به حزن

• توجه به روح خود

• به دنبال درمان درد خویش

جلسه 43: لزوم راهنمایان در تعالی انسان

• شناخت دردها

• کشف زوایای پنهان روح

• محیط خارج بازتاب روح انسان

• لزوم استاد در معرفی درد و درمان

• دقایق روح موانع روح

• هدایت‌های نامرئی

• تقوا و مقدرات خدا

• نماز مربی عجیب انسان

• قرآن استاد انسان

جلسه 44: ثمرات و موانع قرائت قرآن

• اتاق فکر برای روح

• موعظه‌های اهل‌بیت‌‌(ع)

• قرآن به هدف می‌رساند

• قرائت قرآن، راه افزایش ایمان

• نهایت قرب، گفتگو با خدا

• ضرورت قرائت قرآن

• قرائت قرآن جلاء دل

• قرآن به انسان بی‌حال، حال می‌دهد

• با دل قرآن خواندن

• با بدی سراغ قرآن نرویم

• ارتباط دل با خوبان

• تکبر به خدا و امر خدا و ولی خدا

• محبت به اولیاء خدا

جلسه 45: آخرت گرایی متقین

• مشخصات آخرت

• اهمیت درک حیات آخرت

• باور آخرت

• ارتباط عمیق با آخرت

• قرآن تو را در آخرت جای می‌دهد

• اوصاف خدا در کلام خدا

• متقین آخرت را احساس می‌کنند

• اتهام به متقین

جلسه 46: عبادت متقین

• مشخصات آخرت

• اهمیت درک حیات آخرت

• باور آخرت

• ارتباط عمیق با آخرت

• قرآن تو را در آخرت جای می‌دهد

• اوصاف خدا در کلام خدا

• متقین آخرت را احساس می‌کنند

• اتهام به متقین

جلسه 47: علم و حلم نشانه اهل تقوا

• متقین عالم و حلیم

• متقین اهل علمند

• مراحل رابطه علم و حلم در تحصیل

• معنای حلم

• علم‌آموزی حلم می‌خواهد

• حلم مقدم بر علم

• عشق غیر خدا باز دارنده است

• علم و تضاد با سردی

• حلم در روایات

جلسه 48: همراهی علم و حلم

• توصیف اهل تقوا نه توصیه

• علم و حلم با هم

• خطر عدم حلم برای عالم

• لاش مهمتر از استعداد

• تحصیل علم، نظم می‌خواهد

• حلم باعث پیشرفت علم

• حلم در تبلیغ

جلسه 49: اهمیت حلم برای روح

• لزوم حلم

• لزوم حلم در تحصیل علم

• اهمیت بسیار حلم

• پیچیدگی روح

• باور عمیق بودن احکام

• درک ظرائف پیچیده عالم

• تحصیل علم تواضع عندالله است

جلسه 50: تقوی

• معنای برّ و تقوی

• خوب بودن جدای از جامعه

• برّ؛ خیر رساندن به دیگران

• معنای دقیق تقوی

• تقوی حفظ خویش

• تقوی مواظبت بر ارتباط با خدا

• معنا و رابطه اثم و عدوان

• گناه راحت‌تر از دشمنی

• قوای بدون برّ و نیکی

• معنای عام تقوی

جلسه 51: دین و رشد همه ابعاد انسان

• ماهیت خوب بودن

• بزرگ شدن روح در طول و عرض

• آفرینش انسان برای بزرگ شدن

• دین یعنی درست بزرگ شدن

• خوبی یعنی ابعاد بی‌نهایت شدن

• فلسفه خلقت

جلسه 52: خوف اهل تقوی

• روح عجیب متقین

• اهل تقوی مریض نیستند

• قاطیِ اهل تقوی

• ریشه خوف اهل تقوی

• معنای خوف از خدا

• فلسفه بودن ما

• خوف همراه شوق

• خوف با بزرگی

جلسه 53: عجب اهل تقوی

• اوصاف اهل تقوی

• مراحل عجب

  • کم دیدن عمل

  • راضی نشدن به کم

• متهم کردن خویشتن

• راضی نشدن از خویش

• اهل تقوی نگران از تعریف دیگران

• اهمیت سخن دیگران

• خودکم بینی و اهل تقوی

• راه سعادت

• خوب بودن حرکمت مستمر است

جلسه 54: متقین و محاسبه نفس

• محاسبه نفس

• عبادت تفکر

• مظلومیت محاسبه نفس

• متهم کردن خویشتن

• اعتماد به نفس متقین

• دوری از منفی بافی

• نارضایتی از اعمال خویش

• مثبت‌نگری

• مثبت‌نگری به خدا

جلسه 55: قدرت در دینداری

• میانه‌روی در غنی

• با دل به محضر علی‌‌(ع)

• قوت در دین

• دیر رنجی و زود رضایتی

• شُل شدن در امر دین

• قوت در دین چیست؟

جلسه 56: سخت گیری و سهل گیری دین

• سهل‌گیری در زندگی

• سخت‌گیری در دین

• آفات دینداری

• سهل‌گیری در دینداری

• جدی گرفتن دینداری

• دینداری حداقلی

• دین‌گرایی صرف

• عشق‌ورزیدن به دین

• دین برای تمام زندگی

• نگذشتن از دین

• عالمگیری قوت در دین

جلسه 57: دین ورزی

• عدم توقف در مطهری(ره)

• مفهوم دیانت

• مشکل ما در دینداری

• سعی بر تقویت ایمان

• مظلومیت مطهری(ره)

• دین از مقوله عاطفه

• از جنس زیبایی و فضیلت

• قوت در دین

• شیرینی دین

• سادگی عمل به دین

جلسه 58: نظم و دوراندیشی متقین

• نظم و دینداری

• بی‌نظم منفعت طلب است

• عارفان شجاعند

• عوام متدین

• دیندار دور اندیش است

• روشنفکری دینی و متحجران مقدس مآب

• هویت اسلامی و جامعه دینی

• دوراندیش در کمال آرامش

جلسه 59: ایمان و انسان

• چرا ایمان ارزش دارد؟

• ایمان و خوب بودن

• ذات ایمان و انسان

• درک ارزش ایمان

• خوش ذاتی و بد ذاتی

• مؤمن و خوش قلبی

• غیر مؤمن و بد ذاتی

• ایمان و اخلاص

• ایمان و عفت

• دوری از بدی

جلسه 60: غذا

• موقعیت خطا کردن

• غفلت از موقعیتهای خطا

• اقسام غنی

• مستغنی دیدن خویش

• متعادل در عین غنی

جلسه 61: حرص در علم

• اثر روحی اهل علم

• اهل تقوی حریص علمند

• اثر روانی حرص در علم

• حریص علم نه تحصیل علم

• معنای حرص در علم

• لذت از فهمیدن

• آرزوی حرص در علم

جلسه 62: نشاط هدایت

• 1. بررسی علل نشاط در هدایت

  • ارتباط آزادی با هدایت

  • ارتباط فطرت با هدایت

• 2. چرا عقل بشر خیلی از چیزهایی که خدا حرام کرده را درک نمی‌کند؟

• 3. روش تبلیغ در اسلام و ارتباط آن با آزادی

• 4. بررسی فلسفۀ مشکلات دنیوی

• 5. مانع رسیدن به نشاط هدایت چیست؟

• 6. چگونه می‌توان به هدایت ویژه رسید؟

جلسه 63: علم و هدایت

• 1. جایگاه علم در هدایت انسانها

• 2. در چه صورتی علم نمی‌تواند موجب هدایت بشود؟

• 3. چرا تزکیه برتعلیم باید مقدم بشود؟

• 4. ارتباط حکومت و سیاست با تزکیّه.

• 5. علّت غربت امام صادق‌(ع) و تأخیر فرج با وجود شاگردان بسیار!

جلسه 64: جایگاه نشاط در زندگی اهل تقوی

• 1. اثر نشاط در سلامت جسم و روح انسان

• 2. پایدار بودن نشاط در اهل تقوی و سطحی بودن نشاط در اهل دنیا

• 3. چرا استغفار افسردگی را می‌زداید؟

• 4. درجات و عوامل نشاط دراهل تقوا

• 5. منافات نداشتن نشاط با خوف از مقام حضرت حق و گریۀ بر مصائب اهل‌بیت‌(ع)

جلسه 65: شرح عبارت «وَ حِرصاً فِی عِلمٍ، وَ عِلماً فِی حِلمٍ»

• اهل تقوا حریص در یادگیری علم

• انگیزه ایمانی اهل تقوا در علم آموزی

• شهید چمران و علم آموزی

• اهل علم ترس از تنهایی ندارد

• استثمار دانشمندان عالم توسط غرب، و سرگرم کردن انسان ها با رسانه

• ایجاد انگیزه علم آموزی و با افزایش تقوا

جلسه 66: میانه روی اهل تقوی در هنگام غنی (ثروت و بی نیازی)

• 1. ارزش میانه‌روی در هنگام غنی (ثروت)

• 2. بررسی مصادیق مختلف غنی

  • انرژی و وقت از مصادیق غنی «خصوصاً در جوانی»

  • منظور از میانه‌روی در محبت بین زوج‌های جوان چیست؟

  • منظور از میانه‌روی در هنگام قدرت چیست؟

• 3. رابطۀ بین طغیان و غنی

• 4. ارزش نظم ایجاد شده در اثر تقوی و نکوهش نظم ایجاد شده در اثر قوانین سخت و رقابت‌های شدید در فرهنگ غربی

جلسه 67: خشوعِ در عبادت

• 1. بررسی معنای دقیق خشوع

• 2. علّت گریز آدم‌های سطحی از ترس و تواضع به خداوند

• 3. علّت نیاز مؤمن به خشوع

• 4. علائم خشوع

  • مراقبت

  • عمل

  • تفکر

  • مناجات

• 5. انواع خشوع

• 6. اهمیّت خشوع در نماز

جلسه 68: شناخت ابعاد و زمینه های طمع، شرح فراز «و تحرّجاً من طمع»

• طمع مانع علم است

• طمع مانع حکمت است

  • تعریف و کاربردهای حکمت

  • چگونگی مخالفت طمع با حکمت

• تعریف و ویژگی‌های طمع

• تأثیر طمع بر تعادل روحی و از بین بردن سایر بدی‌ها

• تأثیر طمع در از بین رفتن انرژی‌ها

• تأثیر دنیا و حرف مردم در تحریک طمع

• حساسیت ویژه خدا نسبت به طمع

• رایج‌ترین انواع طمع

• طمع را در کجا و چگونه خرج کنیم

جلسه 69: بی قراری دل، علی رغم انجام اعمال صالح، شرح فراز «یعمل اعمال الصّالح و هو علی رجل»

• سخنی برای متدینین جامعه

• باقی ماندن نگرانی مؤمن علی‌رغم انجام عمل صالح

• کار برای خدا، پایانی ندارد

• خطرات ترس از خدا نداشتن بعد از انجام عمل صالح

  • خطر افراطی‌گری

  • خطر آدم حساب نکردن دیگران

  • عجله در اصلاح کردن دیگران

  • افراط در توقع دینداری از دیگران

• توأم بودن حق‌پرستی و صبوری

• کنترل افراطی‌گری با ترس از خدا امکان‌پذیر است

• نفس، همه چیز را مال خود می‌خواهد

• ترس و بی‌قراری نسبت به چه مسائلی داشته باشیم

• راه‌های تقویت بی‌قراری قلب

جلسه 70: همّت اهل تقوا به چیست؟ «یسمی و همّه الشکر و...»

• 1. تأثیر آنچه که نزد انسان مهم است بر شخصیت خود و اطرافیانش

• 2. بررسی اهمیّت شکر و ذکر در هر صبح و شام (زندگی) اهل تقوا

• 3. بررسی اهمیّت خوف و نتیجة فرح‌بخش آن در زندگی اهل تقوا

• 4. منشأ خوف در اهل تقوا

  • غفلت از محبوب

  • محبت به محبوب

• 5. چرا خوف در وجود اهل‌ تقوا استرس ایجاد نمی‌کند؟

• و چرا شادی در وجود آنها غرور ایجاد نمی‌کند؟

جلسه 71: شرح عبارت «یسمی و همه الشکر»

• ویژگی‌های منحصر به فرد شکر

• لذّت شکرگزاری و زجر ناسپاسی

• معنای شکر نداشتن، معصیت کردن است

• مثبت‌نگری، بدون شکر ممکن نیست

• شکور بودن؛ رویّۀ زندگی

• لزوم شکر در همه حالات

• معنای شکر

• شکر خاص از نعمات عمومی و غیر عادی بودن چنین افراد شاکری

جلسه 72: مخالفت با نفس

• در فرهنگ تقوا اصل بر مخالفت با نفس است

• اخلاق بدون ایمان به خدا، به انفجار می‌انجامد

• دو تاکتیک برای مخالفت و مبارزه با نفس

جلسه 73: دوست داشتنی های خوب را مرور کنیم

• توصیف خوبی‌ها مؤثرتر از توصیه به خوب بودن است

• با گرایش‌های خوب می‌توان گرایش‌های بد را از بین برد

• دوست داشتنی‌های خوب خود را مرور کنیم

• نتیجۀ مبارزه با گرایش‌های بد: عشق به خوبی‌های فناناپذیر

جلسه 74: مبارزه با نفس بدون زحمت ممکن نیست

• هیچ چیز برای رشد جای مبارزه با نفس را نمی‌گیرد

• در انتخاب همسر به پدر و مادر او توجّه کنید

• دو عارضه و آسیب در مبارزه با نفس

  • عقده‌ای شدن

  • افسردگی و خستگی

• راه‌حل این دو عارضه: انگیزه و هدف

• با خدا باشید

جلسه 75: کوتاه دیدن دنیا، راهی برای آسان شدن مبارزه با نفس

• مبارزه با نفس هنگامی بدون آسیب است که در کنار خدا باشد

• اگر دنیا را کوتاه ندانی مبارزه با نفس سخت می‌شود

• چیزی که بقاء ندارد لذتش اندک است

جلسه 76: مبارزه با نفس و کمال حقیقی

• کمال حقیقی انسان

• راه رسیدن به کمال

جلسه 77: اهمّیت مدیریت دوست داشتن

• هیچ حرکتی بدون دوست داشتن انجام نمی‌شود

• مدیریت دوست داشتن مبنای مبارزه با نفس

• خدا از تو خواستگاری کرده است

• یک تاکتیک: غروب کردن‌ها را به دلت نشان بده

• علاقه‌ها باید مدیریت شوند نه این‌که از بین برود

جلسه 78: عالمی با تقواست که حلیم باشد

• دو ترکیب دشوار

• ضرورت آمیخته بودن علم با حلم

  • در مقام تولید علم

  • در مقام تربیت

  • در مقام تحصیل

• نقدی بر نظام ارزیابی فعلی در آموزش عالی

  • چند جایگزین برای امتحانات پایان ترم

• اقسام حلم

جلسه 79: هماهنگی قول و عمل

• نیاز علم و حلم به یکدیگر

• عمل را با زبان هماهنگ کنیم

• یک حرف مگو: آیا همیشه زبان در اختیار ماست؟

جلسه 80: آفت آرزوهای بلند

• آرزو باعث دوست داشتن دنیاست

• برنامه‌ریزی با آرزومندی تفاوت دارد

• آرزو مانع درک حقایق است

• فواید نداشتن آرزو

• تأثیر یاد مرگ و ملاقات خدا

جلسه 81: تعلق خاطر به آینده

• تعلق خاطر حضرت آدم به آینده و اخراج از بهشت

• میل به جاودانگی در دنیا باعث هلاکت است

• آینده‌نگر نبودن جوان نشانۀ صفای باطن است

• نگرانی از آینده پس از مرگ، نورانیبت می‌دهد

جلسه 82: مؤمن خطا نمی کند

• توضیح اول: مؤمن نتیجه‌گرا نیست

• توضیح دوم: مؤمن اهلِ مراقبت است

• توضیح سوم: عصمت اکتسابی ممکن است

جلسه 83: خشوع مؤمن

• عوامل خشوع ظاهری (نفاق)

  • تحقیرشدگی

  • مشکلات و گرفتاری‌ها

• خشوع مؤمن قلبی است

  • مؤمن دلایل خوبی برای عدم خشوع دارد

  • عواملی که در مؤمن خشوع قلبی نسبت به خدا ایجاد می‌کند

جلسه 84: قناعت

• آیا قناعت مانع پیشرفت است؟

• همیشه راه غلط یک نتایج حداقلی دارد

  • اختلاط در دانشگاه‌ها

  • تساوی حقوق زن و مرد

  • بدعت‌گذاری در دین

• در صورت قناعت چگونه انگیزه‌های قوی پیدا کنیم؟

جلسه 85: تغذیه و معنویت

• حواسمان باشد پرخوری خطرناک است

• انبوه روایات مربوط به تغذیه بیان‌گر رابطۀ تغذیه و معنویت است

• تأثیر اصلاح تغذیه در کسب کمالات عرفانی و اخلاقی

• غذا یعنی همۀ ورودی‌های چشم، گوش و دهان

جلسه 86: چرا مؤمن سهل گیر است؟ چون...

• روزی دست خداست لذا حریص نیست

• صبر دارد

• می‌داند مدبّر امور کس دیگری است

• مشغول عیوب خودش است نه دیگران

• نمی‌ترسد

• کوتاهی دنیا را درک کرده است

جلسه 87: اهمیت دستورهای الهی

• نیاز انسان به دستور

• دین رکن اصلی هویت انسان

• نقش دستورهای الهی در سلامت جسمی و روانی

• علاقه به دستور فطری است

• سرپیچی از دستور خدا ضربه زدن به خود است

• دستور لطف است

جلسه 88: لزوم اصلاح فرهنگ جامعه درباره مسأله شهوت

• معنا و اقسام شهوت

• فرهنگ جامعه ما دربارۀ شهوت جنسی

• اسلام مخالف شهوت نیست

• باید از سرگذشت غرب عبرت بگیریم

• شهوت یک نیاز فیزیولوژیک است و نه بیشتر

• افزایش لذتّ با رعایت آداب و محدودیت‌ها

جلسه 89: راه برخورد با شهوت

• معنای مرده بودن شهوت

• اندازۀ گناه شهوانی و جنسی

• نباید به دنبال لذّت مضاعف و حریصانه از مسائل جنسی بود

• راه برخورد با غریزۀ جنسی عفت است

• محبت زن به همسرش، شوهر را عاشق‌تر می‌کند

• شهوت صرف، مثل دستشویی رفتن است

• عفت مانع حریم‌شکنی و تعدی است

• بدحجابی زن‌ها مانع عفت مردهاست

جلسه 90: شهوت و غضب

• برخورد اسلام و غرب با مسألۀ شهوت

  • مسألۀ شهوت در غرب حل نشده است

  • راه حل اسلام برای مسألۀ شهوت

  • لزوم آموزش جنسی

  • تنوع‌طلبی درمان ناتوانی جنسی نیست

• اسلام برخلاف غرب به حداقل‌ها اکتفا نمی‌کند

  • مؤمن بر غضبش مسلط است

  • تصحیح یک غلط مشهود: آیا اسلام در غرب رعایت می‌شود؟

  • بسیاری از ما مثل بچه‌ها هستیم

  • کسانی که لایق ذلّت و تحمیر هستند جذب فیلم‌های مستهجن می‌شوند

  • شهدا عاقل بودند

  • اسلام می‌خواهد مردان و زنان بزرگ بسازد

جلسه 91: ریشه های غضب و راه های مهار آن

• مهارت غضب از سر مکر انسان را بیمار می‌کند

  • ریشه‌های غضب

  • تخیل ورزی در محبّت چیزی

  • عجله و بی‌صبری

  • دنبال مقصر گشتن

• راه‌‌های مهار غضب

  • در نظر گرفتن خدا

  • مشکلات را پیام رحمت الهی بدانیم

  • احترام به مردم (بنده‌های خدا)

  • رهایی کامل از غضب مرحله به مرحله کسب می‌شود

جلسه 92: اعتراف متقین به عیب خود قبل از ابراز دیگران «یعترف بالحق قبل أن یشهد علیه» شدن

• اقسام تربیت: رهایی از هلاک، رسیدن به اوج

• معرفت خود؛ اساس معرفت‌ها

• اشتباه؛ راهی برای رفع نقاط ضعف

• حلال و حرام‌ها؛ آزمون خودشناسی

جلسه 93: اهمیت فعالیت و حرکت در مسیر خوب شدن

• اعتراف به حق، خصلتی بالاتر از انتقادپذیری

• مهم‌تر از خوب بودن: فعالیت در مسیر خوبی

• مخالفت با نفس، راه آسایش

• آفات مبارزه نکردن با بدی‌های نفس

• 1. تبدیل شدن روح به مرداب

• 2. برخورد با مشکلات آزاردهنده

• 3. گرفتاری در دام توجیه

جلسه 94: فرصت هایی که نباید استفاده کرد

• آیا لذت فرصت است؟

• «ما» مال خدا هستیم

• مراقب باشیم در فرصت‌ها چپ نکنیم

• تمدن غرب؛ تئوریزه شدن هوای نفس

• برخورد لطیف پیامبر

• استفاده نکردن اولیا از توانایی‌های خود

• تبدیل انسان به موجودی وحشی با استفاده از همه فرصت‌ها و امکانات

جلسه 95: تأثیر تقوا بر تقویت قوای جسمی «لا ینسی ما ذَکّر»

• اهمیت حافظه

• ارتباط تغذیه با سلامت روحی

• تقوا، اصلاح‌کننده بسیاری از روحیات

• افزایش تولید علم با رعایت تقوا

• دو نمونه (حضرات امام و بهجت«ره»)

• جبران ضعف جسم با تقوا

جلسه 96: مراعات دیگران با یک روحیه برجسته اخلاقی

• سه اثر روحیه مراعات دیگران در رفتار

  • دلداری به جای سرزنش

  • رعایت همسایه

    • برکات زندگی در مکان ثابت

    • لزوم رعایت حقوق و احکام همسایه

  • صدا زدن و لقب دادن

    • انرژی مثبت اسم و لقب زیبا

    • انرژی منفی اسم و لقب بد

• فضائل اخلاقی در مناجات اهل بیت با خدا

• تأکید فوق العاده اسلام بر دل رحم بودن

جلسه 97: سکوت شاداب متقین «إن صَمَتَ لایغمّه صمتُهُ»

• اهمیت کنترل خروجی‌ها (گفتار و رفتار)

• سکوت در اوج نشاط

• سکوت متقین از غم نیست

• تفاوت زرنگ باتقوا و زرنگ بی‌تقوا

• تفکر منفی، علامت تسلط شیطان

• سکوت به خاطر اندیشیدن درباره بدبختی‌ها

• تفکر مثبت، راه رهایی از شیطان

• آرامش، زیر آتش دشمن

جلسه 98: داخل نشدن در باطل و خارج نشدن از حق

• نگاه متوازن در خطبه متقین به ابعاد مختلف

• زرنگ‌بازی و عافیت‌طلبی بین حق و باطل

• علت تقدم «عدم دخول در باطل»

• ورود به باطل، نتیجه اولویت دادن به حق

• اولویت نفرت از باطل بر محبت به حق

جلسه 99: بگذار خدا انتقام بگیرد «إن بُغی صبر»

• انتقام گرفتن، بی‌تقوایی است

• عبرتی اخلاقی- عرفانی از خوی کودکان

• ایمان، کلید همه خوبی‌ها؛ کفر، کلید همه بدی‌ها

• انتقام خداوند به اندازه صبر و ایمان مظلوم

• ظالم در دنیا هم مجازات می‌شود

جلسه 100: رنج خود و آسایش دیگران «نفسه منه فی عناء»

• آسایش مردم از انسان، محور فضیلت‌های اجتماعی

• تفاوت اسلام و غرب: رسیدن به هدف با نرمش یا خشونت؟

• دیدن دیگران، یک مهارت مهم اجتماعی

• جلوی خود ایستادن، حلقه مفقوده آموزش و تربیت

• واریز پاداش رنج دنیا در حساب آخرت

جلسه 101: دوری و نزدیکی متقین به دیگران

• خصلتی که با شنیدنش همام جان داد

• علت دور شدن یا نزدیک شدن متقین به افراد

• کسانی که نباید به آنها نزدیک شد

• 1. صاحبان قدرت

• 2. دنیادوستان

• به نیازمندان نزدیک شو!

• محبت امیرالمؤمنین(ع)

• امیرالمؤمنین و پیرمرد جذامی

• امیرالمؤمنین و بیوه‌زنان

• نگاه اسلامی و غربی به رابطه زن و مرد

• اسلام: ازدواج برای محبت کردن است

• غرب: مردان سوء استفاده کننده‌اند